Fort Anioła w Świnoujściu
562 z 2 sierpnia 1968
Fort Anioła w Świnoujściu to fort pruskiej Twierdzy Świnoujście, wybudowany w latach 1854–1858, przeznaczony do obrony zachodniego kompleksu fortyfikacyjnego od strony lądu.
Składa się on z trzykondygnacyjnej rotundy, zwieńczonej tarasem i basztą obserwacyjną. W ścianach zewnętrznych otwory strzelnicze dla lekkich dział i broni ręcznej. Wokół budowli wały ziemne o narysie pentagonalnym z ufortyfikowaną bramą obronną, wyposażoną w dodatkowe stanowiska strzeleckie i artyleryjskie. Do roku 1863 fort otoczono wałami ziemnymi z podwójną fosą wodną. W latach 1870–1880 w wewnętrzny wał ziemny wkomponowano 3 schrony dla dział polowych, mały magazyn amunicyjny oraz schron dla kanonierów. Pod koniec XIX wieku do fortu doprowadzono łączność telegraficzną oraz sieć energetyczną. W czasie II wojny światowej obiekt połączono kolejką wąskotorową z innymi fortyfikacjami twierdzy. Wokół fortu pojawiły się stanowiska karabinów maszynowych. W okresie międzywojennym fort przystosowano do wojny chemicznej, montując tutaj gazoszczelne drzwi i pokrywy pancerne okien. Na baszcie wybudowano stanowisko przeciwlotniczej stacji radiowej. W drugiej połowie XIX w. Fort Anioła obsadzony był przez piechurów i artylerzystów w sile kompanii około 100 ludzi. Podczas I wojny światowej zaczął tracić na znaczeniu jako obiekt bojowy. W okresie międzywojennym przeszedł we władanie niemieckiej marynarki. W latach 30. zainstalowała się tutaj kompania obserwacyjno-meldunkowa obrony przeciwlotniczej. W maju 1945 załoga bez walki ewakuowała się okrętem na zachód. Po wojnie fort zajęła sowiecka marynarka, wykorzystując go jako obiekt obserwacyjny.
Elementy fortyfikacji:
- Brama obronna ze strzelnicami dla dział i karabinów. W zewn. filarach zachowały się jeszcze stalowe koła do podnoszenia zwodzonego pomostu przez fosę. Po obu stronach przesmyku bramy dwa niewielkie pomieszczenia służące niegdyś jako magazyn broni i amunicji.
- Wokół reduty fortu dobrze zachowane remizy artyleryjskie, mały magazyn amunicyjny i schron dla kanonierów.
- W wejściu do fortu dwie pary dwudzielnych drzwi pancernych, zainstalowanych tutaj w okresie międzywojennym podczas uszczelniania fortu przed bronią chemiczną.
- W stopie klatki schodowej i kolejnych kondygnacji owalne otwory szybu dawnej windy do transportu amunicji na wyższe piętra tras i reduty.
- Kamienne, spiralne stopnie w klatce schodowej, wiodące z parteru na taras fortu.
Źródło: wikipedia.pl
Obecnie w forcie znajduje się:
- sala wikingów - sala muzealna, w której wszystkie eksponaty można przymierzyć, dotykać i pozować z nimi do zdjęć.
- sala nawigacji - posiada zbiór sprzętu nawigacyjnego z okrętów polskich, radzieckich i byłego NRD. Jest to prywatny zbiór jednego z mieszkańców Świnoujścia przekazany na rzecz Fortu Anioła. W kolekcji znajdują się eksponaty z lat 1960 – 1990. Można tu obejrzeć barografy – przyrządy do pomiaru i rejestracji ciśnienia atmosferycznego, kompasy magnetyczne, zegary okrętowe, sekstanty nawigacyjne służące do wyznaczania pozycji statku w/g pomiaru słońca i gwiazd, wiatromierze, kule żyrokompasów, pojemniki na mapy i wiele innych sprzętów okrętowych. W sali tej znajduje się także zbiór banderek z czapek marynarskich, z okrętów różnych państw nadbałtyckich.
- taras - koronę Fortu Anioła wieńczy obszerny taras, z którego widok roztacza się na sąsiadujący z obiektem Park Zdrojowy, a także fragment ujścia rzeki Świny do morza. Na przeciwległym brzegu obserwować można pracujące w porcie dźwigi.
- kawiarnia - mięści się w sali kominkowej.
Można również korzystać z atrakcji:
- biesiad i ognisk,
- koncertów i wystaw,
- kopalni bursztynu.
Źródło: fortaniola.pl
Fort Anioła jest czynny codziennie od 10:00 do 17:00