Habsburska Osada Gospodarcza 'U początków Wisły'
Habsburska Osada Gospodarcza "U początków Wisły" to wyjątkowa rekonstrukcja historycznych budynków przeniesionych z Zadniego Gronia i Wątrobnego. Osada powstała, aby przybliżyć turystom historię gospodarczą Śląska Cieszyńskiego i Wisły oraz ukazać tradycyjne metody obróbki drewna i zasoby przyrodnicze regionu.
Historia i architektura
Pierwszy z budynków, tzw. masztal, powstał w drugiej połowie XIX wieku na Wątrobnym. Była to stajnia dla koni i krów w stylu alpejskim, charakterystycznym dla ówczesnych uzdrowisk i terenów górskich w Europie. Budynek zachował ozdobne oszalowanie deskami, balkon z elementami snycerki i profilowane obramienia okien. Pierwotnie dach pokrywały szyndzioły, czyli deseczki z wcięciem układane jedna w drugiej. Masztal pełniła funkcję stajni dla koni przeznaczonych do jazdy leśnymi ścieżkami, zwanymi rajsztakami.
Drugi budynek to replika służbówki z Zadniego Gronia, pierwotnie wzniesionej w 1906 roku jako część kompleksu modrzewiowego zameczku myśliwskiego dla arcyksięcia Fryderyka i arcyksiężnej Izabeli Habsburgów. Budynek służbówki został rozebrany na początku XXI wieku, a jego ocalałe fragmenty wykorzystano do budowy repliki w 2023 roku. Obiekt prezentuje styl alpejski z szerokimi naczółkowymi dachami, podłużnym korpusem i ryzalitami oraz profilowanymi obramieniami okien.
Atrakcje turystyczne
W 2024 roku otwarto Habsburską Osadę Gospodarczą "U początków Wisły" jako atrakcję turystyczną, która pozwala przenieść się w czasy Habsburgów. Zwiedzający mogą podziwiać architekturę budynków, wnętrza oraz eksponaty związane z codziennym życiem mieszkańców Wisły. Przewodnicy opowiadają o obyczajach, tradycjach i wyzwaniach minionych pokoleń, co sprawia, że wizyta staje się żywą lekcją historii. Tuż obok osady znajduje się malownicza mała zapora w Wiśle Czarne.
Nowoczesne rozwiązania
Ekspozycja osady korzysta z multimediów, które uatrakcyjniają zwiedzanie i pozwalają na interaktywne poznawanie historii i przyrody regionu. Wizyta w osadzie to nie tylko spacer wśród zabytkowych budynków, ale również okazja do poznania tradycji rzemieślniczych, dawnego życia gospodarczego i dziedzictwa kulturowego Śląska Cieszyńskiego.
Lokalizacja i dostęp
Habsburska Osada Gospodarcza "U początków Wisły" znajduje się w Wiśle przy ulicy Czarne 3n i 3p, naprzeciwko Vislow Resort. Osada jest dostępna dla turystów przez cały rok i stanowi idealne miejsce dla rodzin, miłośników historii i edukacji regionalnej.
Habsburska Osada Gospodarcza U początków Wisły łączy w sobie edukację historyczną, architekturę alpejską i atrakcje turystyczne, pozwalając zwiedzającym w pełni poznać życie codzienne mieszkańców Wisły za czasów Habsburgów.
