Izba Pracy Twórczej – Chata Jana Kocyana w Wiśle
A-500/87 z 21.07.1987
Niezwykłe miejsce na mapie Wisły znajduje się na Osiedlu Bajcary. To drewniana Chata Kocyana, w której w 1987 roku otworzona została Izba Pracy Twórczej Jana Kocyana. Chałupa pochodzi z 1930 roku i została przeniesiona z Wisły Czarnego z Osiedla Borowina na Nową Osadę, gdzie ją zrekonstruowano. Dwuwnętrzny układ tworzą dwie izby połączone przelotową sienią na przestrzał. W pierwszej, większej izbie urządzono ekspozycję rzeźb Jana Kocyana oraz dawne naczynia, żelazne garnki, formy na masło, drewniane łyżki, cedzaki. W przelotowej sieni oko cieszą dawne narzędzia bednarskie, kołodziejskie i stolarskie. Drugie pomieszczenie pełni funkcje sali wystawowej, dokumentując współczesny stan twórczości ludowej, amatorskiej i profesjonalnej Beskidu Śląskiego. Wystawiają tu swoje prace rzeźbiarze, malarze, hafciarki i koronkarki. Zgromadzono tu także ciekawe współczesne malarstwo na szkle. Ekspozycja uzupełniona jest pracami twórców ludowych z terenu Zaolzia.
Założyciel Izby Pracy Twórczej Jan Kocyan jest uznanym twórcą ludowym na terenie Beskidu Śląskiego. W zadbanym otoczeniu, wśród kwiatów i ziół Jan Kocyan odtworzył dawna pasiekę pszczelarską. Ule zostały obite tradycyjnym sposobem przy użyciu kory. Stanowią one kolejną ozdobę tego otoczenia.
Izba Pracy Twórczej to nie tylko wiernie odtworzona i uratowana jedna z niewielu brył architektury drewnianej Wisły. Stanowi ona harmonijne połączenie przeszłości z warsztatem współczesnego twórcy ludowego. Pełni ważną i istotną funkcję popularyzowania wiślańskiej tradycji.
Wstęp: bezpłatnie.
Godziny otwarcia: po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym: 33 855 51 98.
Źródło: wisla.pl
Jan Kocyan urodził się w 1940 r. w tradycyjnej wiślańskiej rodzinie. Tajniki obróbki drewna zgłębiał już we wczesnym dzieciństwie, przyglądając się pracy ojca. Z zawodu jest stolarzem. Pierwszy etap jego twórczości można nazwać: „korzenioplastyką” – nietypowym gałęziom, korzeniom, szyszkom, hubie, znalezionym podczas leśnych wędrówek, przy niewielkiej ingerencji nadawał on odmienne, nowe kształty i treści. W ten sposób powstawały postaci ptaków, zwierząt i ludzi. Z drzewa wykonywał zaś Kocyan stylizowane łyżniki i półki na naczynia. Z czasem jego twórczość ewoluowała, a impulsem do zmian była współpraca z miejscowym środowiskiem twórczym, m.in. w latach 70. z grupą plastyczną „Brzimy”, a obecnie z Regionalnym Ośrodkiem Kultury w Bielsku-Białej i Grupą Twórców „Wiślanie” z Wisły. Ulubionym materiałem rzeźbiarskim Jana Kocyana jest lipa, a gotowe prace pokrywa bejcą albo barwną polichromią.
Jego wielki dorobek twórczy to m.in.:
- niewielkich rozmiarów, pełnopostaciowe figurki i sceny rodzajowe, inspirowane odchodzącą w niepamięć góralską kulturą;
- rzeźby sakralne, szczególnie anioły i rozbudowane, wielopostaciowe szopki bożonarodzeniowe;
- drewniane zabawki: koguty, ptaszki, koniki, wozy;
- malarstwo akwarelowe, głównie beskidzkie pejzaże i wiślańska architektura.
Chata, w której obecnie mieści się Izba Pracy Twórczej Jana Kocyana, została przeniesiona z Wisły Czarnego z Osiedla Borowina i zrekonstruowana na Osiedlu Bajcary w dzielnicy Nowa Osada. W 1987 r. uznany twórca ludowy Beskidu Śląskiego postanowił zorganizować w niej swój warsztat pracy, a także ekspozycję dla zwiedzających. Po odejściu na emeryturę, przekazał on chatę swojej rodzinie, a sam przeprowadził się do dzielnicy Głębce. Niestety przez kilka lat chata stała opustoszała. Dopiero, gdy trafiła w ręce siostrzenicy Jana Kocyana, zaczęło się w niej dziać znowu coś pozytywnego i chata znów stanowi ważną atrakcję Wisły. A sam Jan Kocyan marzy o stworzeniu galerii zabytkowej drewnianej zabawki.
Źródło: peuk.fiiz.pl
