Schron obserwacyjny K-Bg-S 12b

Schron obserwacyjny K-Bg-S 12b to niezwykły obiekt obronny położony na wysokości 718 m n.p.m. na wzgórzu Weselka, około 2,5 km na północny wschód od miasta Králíky. Stanowi on część potężnego systemu czechosłowackich fortyfikacji, a taktycznie przynależy do twierdzy artyleryjskiej Hůrka, choć nie jest z nią połączony podziemną galerią. Połączenie miało być zapewnione przez sieć telefoniczną ukończoną we wrześniu 1938 roku oraz planowaną stację radiową.

Trzypiętrowa konstrukcja ukryta w zboczu

Obiekt został zaprojektowany jako trzypiętrowy schron obserwacyjny w III stopniu odporności, niemal całkowicie zagłębiony w ziemi. Taka konstrukcja zapewniała maksymalną ochronę i dyskrecję. Schron znajdował się za linią ciężkich i lekkich fortyfikacji, pełniąc przede wszystkim funkcję punktu obserwacyjnego i łączności, a nie bojowego.

Dolne piętro mieściło pomieszczenia techniczne – maszynownię, filtrownię, magazyn paliwa, stację radiową i telegraficzną oraz kwatery dla czterech żołnierzy. Na środkowym poziomie znajdowało się centrum dowodzenia z pokojem telefonisty, stanowiskiem dowódcy, wejściem do kopuły obserwacyjnej artylerii, pomieszczeniami dla podoficerów, toaletą i magazynami. Górne piętro, najmniejsze pod względem powierzchni, służyło jako magazyn amunicji i prowiantu oraz mieściło wejście do kopuły piechoty pancernej.

Budowa i uzbrojenie schronu

Schron obserwacyjny K-Bg-S 12b "Rozdarty" (cz. "Utržený") został zbudowany w sierpniu 1937 roku, w zaledwie kilka dni – od 16 do 21 sierpnia. Do jego budowy wykorzystano 1405 m³ betonu wysokiej jakości. Załoga liczyła 18 żołnierzy.

Do obrony obiektu zastosowano lekkie karabiny maszynowe vz. 26, rozmieszczone w strzelnicy przy wejściu oraz w opancerzonej kopule piechoty na szczycie bunkra. Kopuła zapewniała doskonałą możliwość okrężnej obrony. Mniejsza kopuła pancerna pełnił funkcję obserwacyjną dla artylerii.

Unikatowa kopuła pancerna i znaczenie strategiczne

Schron obserwacyjny K-Bg-S 12b jest szczególnie cenny z powodu zachowanego oryginalnej kopuły pancernej – jedynego w sekcji ŽSV III. To także jedna z zaledwie dwóch zachowanych kopuł obserwacyjnych artylerii w całych czeskich fortyfikacjach, z których do 1938 roku powstało zaledwie 21 egzemplarzy.

Z tego miejsca prowadzono obserwację dla wszystkich trzech twierdz artyleryjskich w rejonie Králík – Hůrka, Bouda i Adam, a także dla planowanego, nigdy nieukończonego bloku artyleryjskiego w rejonie Kolštejn (obecnie Branná). Dzięki swojemu położeniu obiekt oferuje rozległy widok na okolicę – to doskonały punkt obserwacyjny zarówno dawniej, jak i dziś.

Schron dziś – historia dostępna dla turystów

Obecnie schron obserwacyjny K-Bg-S 12b jest udostępniany zwiedzającym nieregularnie. To wyjątkowy punkt na mapie fortyfikacji Králickiego Rejonu Umocnionego. Najłatwiejszy dostęp do obiektu prowadzi od strony wsi Červený Potok.

To miejsce to nie tylko relikt historii militarnej, ale także fascynujący cel dla miłośników techniki obronnej i pasjonatów historii II wojny światowej. Wizyta w K-Bg-S 12b pozwala dosłownie dotknąć inżynieryjnego geniuszu czechosłowackich konstruktorów z końca lat 30. XX wieku.