Wczesnośredniowieczne grodzisko w Grzybowie
1746/A z 1976-03-05; 57/Wlkp/C z 2012-05-19
Grzybowo – wczesnośredniowieczne grodzisko w Grzybowie (województwo wielkopolskie, powiat wrzesiński, gmina Września) zlokalizowane na wschodnim brzegu Strugi (inne nazwy Struga Rudnik, Rudak), 7 km na północny wschód od miasta Wrześni, zlokalizowane w południowej części wsi zwanej Rabieżycami. Od 1997 wchodzi w skład Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy jako Oddział Rezerwat Archeologiczny – Gród w Grzybowie, którego pierwszym kierownikiem był mgr Jacek Wrzesiński.
Źródło: wikipedia.pl
Gród wzniesiono w ramach dwóch faz, pierwsza z nich związana była z powstaniem mniejszego grodu latach 919–923. Inwestycję kontynuowano w latach 929-935 i na początku lat czterdziestych X wiek, wówczas to w trakcie tej drugiej fazy powstał większy gród. Obecnie widoczne w terenie grodzisko pierwotnie składało się z dwóch grodów. Długość zewnętrznego obwodu podnóża wału wynosi 680 m. Duży gród był otoczony wałem mierzącym około 9 m wysokości i 27 m jego szerokości. W trakcie budowy wału zużyto ogromne ilości drewna dębowego oraz ziemi, gliny i piasku, a do budowy konstrukcji wałowych używano dranic dartych z olbrzymich ponad 400 letnich dębów. Wał małego jak i dużego grodu wykonano w konstrukcji rusztowej, a południowo-wschodnia partia obwałowań młodszego obiektu uległa spaleniu, o czym świadczą wyniki badań magnetycznych. Całkowita powierzchnia grodziska wynosi 4,2 ha, a jego majdanu 2,2 ha. Pod względem zajmowanej powierzchni około połowy X wieku na terenie ideowego centrum władztwa Piastów jedynie gród w Poznaniu na Ostrowie Tumskim był większym obiektem obronnym. W świetle analiz materiału źródłowego (szczególnie ceramicznego) można stwierdzić, że zespół grodowy w Grzybowie przestał funkcjonować około połowy XI wieku. Przy tym ośrodek ten jako jedyny z tzw. grodów centralnych z terenu Wielkopolski (Giecz, Gniezno, Ostrów Lednicki, Poznań) nie pojawił się w źródłach pisanych ani nie posiadał kamiennej architektury rezydencjonalnej lub sakralnej.
Pierwsze niewielkie badania sondażowe na grodzisku przeprowadził w XIX wieku niemiecki badacz Wilhelm Schwartz. Kolejne badania sondażowe wykonał w 1938 Olgierd Brzeski. Planowe badania wykopaliskowe rozpoczęto dopiero w 1989, również z inicjatywy Olgierda Brzeskiego, a poprzedzono je w 1988 r. wykonaniem serii odwiertów usytuowanych wzdłuż trzech osi krzyżujących się na majdanie. Prace te były realizowane przez Fundację Brzeskich afiliowaną przy Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk. Konsultantem i opiekunem naukowym prac archeologicznych była prof. dr hab. Zofia Hilczer-Kurnatowska, a kierownikiem prac w terenie mgr Mariusz Tuszyński oraz w ostatnich sezonach (2006 i 2007) prof. dr hab. Krystyna Sulkowska-Tuszyńska. Badania wykopaliskowe z ramienia Fundacji Brzeskich zostały zakończone w 2007 roku. W latach 2005-2006 na terenie grodziska działała również ekspedycja archeologiczna z ramienia Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, a badaniami kierowali Mateusz Łastowiecki i Dorota Dominiczak-Głowacka. Prace te wyprzedzały planowaną budowę pawilonu muzealnego i objęły one teren w zachodniej partii grodziska, gdzie mieściło się współczesne wejście na stanowisko archeologiczne. W 2018 roku wznowiono prace wykopaliskowe na grodzisku, co miało związek z realizacją projektu naukowego pt. "Gród w Grzybowie i jego zaplecze osadnicze w kontekście pogłębionych badań interdyscyplinarnych" (numer 2017/25/B/HS3/00016) i finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Kierownikiem projektu był dr hab. Marcin Danielewski z Wydział Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a prace wykopaliskowe na grodzisku odbywały się pod kierownictwem mgra Jacka Wrzesińskiego.
Źródło: wikipedia.pl
Godziny otwarcia:
- w okresie 01.02 - 15.04:
- wtorek - piątek: 9:00-15:00
- sobota - niedziela / święta: NIECZYNNE
- w okresie 16.04 - 30.04:
- wtorek - piątek: 10:00-16:00
- sobota - niedziela / święta: 10:00 - 16:00
- w okresie 1.05 - 31.08:
- wtorek - piątek: 9:00-16:00
- sobota - niedziela / święta: 10:00-16:00
- w okresie 1.09 - 13.10:
- wtorek - piątek: 9:00-16:00
- sobota - niedziela / święta: 10:00-16:00
- w okresie 14.10 - 13.12: NIECZYNNE
- wtorek - piątek: 9:00-15:00
- sobota - niedziela / święta: NIECZYNNE
Inne obiekty znajdujące się w:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
- Gród wczesnopiastowski w Gieczu
- Ostrów Lednicki
- Wczesnośredniowieczne grodzisko w Grzybowie
- Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach