P.O. "Kamień" - 1. Schron bojowy nr 48
27/38
Schron bojowy nr 48 punktu oporu "Kamień" to jeden z obiektów fortyfikacyjnych na Śląsku, wybudowany w 1936 roku jako kluczowy element punktu oporu "Kamień". Ten dwukondygnacyjny schron artyleryjski stanowił ważne ogniwo w systemie obrony Obszaru Warownego "Śląsk".
Unikalne cechy schronu
- Jedyna zachowana winda amunicyjna na Śląsku z 1936 roku
- Kopuła pancerna model 1936 (sygnatura ZO 1936 N954) z trzema strzelnicami
- Oryginalne uzbrojenie: armata przeciwpancerna wz.36 kal. 37 mm i 2 ckm-y wz.30
- Pancerze warstwowe z 1936 roku chroniące strzelnice
- Gazoszczelne drzwi wewnętrzne
Zadania bojowe schronu
- Ryglowanie terenu między Brzezinami a Kamieniem
- Osłona linii kolejowej Tarnowskie Góry - Chorzów
- Wsparcie ogniowe dla schronu nr 3 i kopalni "Andaluzja"
- Zwalczanie pojazdów pancernych i piechoty przeciwnika
Architektura i wyposażenie
| Parametr | Charakterystyka |
|---|---|
| Liczba kondygnacji | 2 |
| Strzelnice | 5 (w tym 3 w kopule) |
| Załoga | 3 podoficerów + 19 żołnierzy (pełna obsada) |
| Wentylacja | Główny wentylator elektryczny + 2 ręczne |
| Wyjście ewakuacyjne | Brak (funkcję pełniły strzelnice) |
Schron wyróżnia się nietypowym rozwiązaniem - aby wprowadzić armatę ppanc. do wnętrza, konieczne było jej rozłożenie na części, gdyż standardowe wejście miało zaledwie 110 cm szerokości.
Stan obecny i dostępność
Obiekt znajduje się na działce nr 216 w ogrodach działkowych przy ul. Partyzantów. Obecny właściciel systematycznie odnawia schron, adaptując go częściowo na cele działkowe. Niestety, ze względu na prywatny charakter posesji, zwiedzanie wnętrza nie jest możliwe.
Jak dotrzeć so schronu?
Rozpocznij od schronu nr 3
Wejdź na teren ogródków działkowych
Podążaj alejką równoległą do ul. Partyzantów (ok. 250 m)
Przy końcowym ogrodzeniu skręć w prawo
Schron znajduje się na czwartej działce po prawej
Schron bojowy nr 48 to wyjątkowy przykład polskiej sztuki fortyfikacyjnej okresu międzywojennego, świadczący o wysokim poziomie technicznym ówczesnych umocnień. Mimo ograniczonej dostępności, warto zobaczyć go z zewnątrz, by docenić rozmach przedwojennych przygotowań obronnych.
Schemat schronu
Rys. Schemat schronu bojowego nr 48 punktu oporu "Kamień".
- W. Machoń, Odcinek od Dobieszowic do Kamienia (Piekary Śląskie) [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 74-79
Inne obiekty znajdujące się w:
OWŚ - 07. Punkt oporu "Kamień"
- P.O. "Kamień" - 1. Schron bojowy nr 48
- P.O. "Kamień" - 2. Schron bojowy nr 49
- P.O. "Kamień" - 3. Schron bojowy nr 50
- P.O. "Kamień" - 4. Schron bojowy nr 51 (zasypany)
- P.O. "Kamień" - 5. Schron pozorny
- P.O. "Kamień" - 6. Schron pozorny południowy
- P.O. "Kamień" - 7. Dom Strzelca
- P.O. "Kamień" - 8. Komora kabli tel. (zasypana)
