Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy

Nr w rejestrze zabytków:
1587/95 (A-114) z 28.02.1969; 1588/95 (A-115) z 03.03.1969
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sanctuary of our lady of snows in pilica 2014
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5581
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5567
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5558
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5586
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5576
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5573
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5579
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5559
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5560
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5561
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5562
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5563
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5563
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5564
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5565
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5566
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5570
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5571
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5572
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5577
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5580
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5582
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5584
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5585
Kościół pw. śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty w Pilicy - sam 5587
Data powstania obiektu: XIV w.
Opis
XIV-wieczny kościół w stylu gotyku nadwiślańskiego został rozbudowany na przełomie XVI/XVII w. w stylu barokowym. Wewnątrz na uwagę zasługuje przede wszystkim XVII-wieczny drewniany, trójosiowy ołtarz główny z obrazem Matki Bożej Śnieżnej z 1611 r.

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Pilicy jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która jest położona w dekanacie pilickim należącym do diecezji sosnowieckiej, a która została erygowana w 1089 r.

Powstanie świątyni Pilica zawdzięcza założycielce miasta – Jadwidze. Po jej śmierci kościołem zaopiekowała się jej córka Elżbieta, córka Ottona i żona Władysława Jagiełły, która dokonała jego specjalnego uposażenia. Dzięki temu biskup Zbigniew Oleśnicki w dniu 12 kwietnia 1422 r. podniósł go do rangi prepozytury.

Kościół pod względem architektoniczno-budowlanym jest mieszanką wielu kompozycji, będących wynikiem dokonywanych w nim zmian. W związku z tym znajdują się w nim zarówno ślady pierwotnego XIV-wiecznego stylu gotyckiego, jak i XVII-wiecznego baroku.

Najstarszą częścią świątyni jest prezbiterium, które zachowało swój gotycki styl. Posiada ono jedno ostrołukowe okno z witrażem na ścianie centralnej za ołtarzem głównym i dwa boczne okna z witrażami w barokowym kształcie w ścianach bocznych. Trójosiowy wolnostojący drewniany ołtarz główny jest w całości złocony. Pochodzi z I poł. XVII w. W części środkowej znajduje się obraz Matki Bożej Śnieżnej z 1611 r. stanowiący kopię obrazu zwanego Salus Populi Romani z kościoła Santa Maria Maggiore w Rzymie.

Od strony północnej do kościoła przylega zakrystia, zdobiona na zewnątrz attyką, na której znajdują się herby dawnych właścicieli Pilicy.

Barokowy chór, stanowiący dzieło Stanisława Swarczyńksiego z Warszawy, pochodzi z 1884 r. i zdobiony jest złoconymi medalionami Króla Dawida, św. Cecylii, Marii Królewiczowej z Wesslów Sobieskiej oraz Padniewskiego.

Kolegiata posiada wiele bezcennych dzieł sztuki złotniczej datowanych od XV w. po czasy współczesne – monstrancji, kielichów mszalnych, relikwiarzy, kustodii, trybularzy, lichtarzy i świeczników, a także innych pięknych naczyń liturgicznych, stanowiących bezcenny zbiór polskiej sztuki złotniczej gotyku, renesansu, baroku, klasycyzmu, neogotyku i współczesnej sztuki jubilersko-złotniczej.

Obok świątyni stoi późnobarokowa, murowana dzwonnica z końca XVIII w. Wyposażona jest w cztery okna i trzy dzwony.

Świątynię otaczają cztery kaplice:

  • gotycka kaplica Matki Bożej Szkaplerznej (św. Anny) – ufundowana przez Warszyckich w XVII w., ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym i barokowym ołtarzem;
  • barokowa kaplica św. Józefa – ufundowana została przez ks. dra Franciszka Leśniewicza na pocz. XVIII w., ze sklepieniem kolebkowym, barokowym ołtarzem, stiukową dekoracją i późnobarokową polichromią, stanowiąca wybitne dzieło sztuki i architektury;
  • kaplica grobowa Padniewskich, zwana fundatorską – wybudowana w stylu późnego renesansu w 1601 r. ze zdobioną kopułą na wzór wawelskich, w której znajduje się cenny obraz z miedzi przedstawiający Chrystusa w trakcie uzdrawiania chorego;
  • kaplica Pana Jezusa – ufundowana przez ks. Kazimierza Dobrakowskiego w latach 1720–1728, z barokowym ołtarzem i gotyckim krucyfiksem oraz posągami Matki Boskiej, św. Jana Ewangelisty, Weroniki i Longina.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Gród Stara Pilica rozwijał się pod patronatem i opieką rodu Toporczyków z Pilczy (Pilicy) herbu Topór. Otton z Pilczy był pierwszym właścicielem Pilicy i jej założycielem. To właśnie jego żona – Jadwiga – w 1393 r. doprowadziła do lokacji miasta na prawie magdeburskim (dokument podpisał sam król Władysław Jagiełło) oraz podjęła decyzję o budowie okazałego kościoła w stylu nadwiślańskiego gotyku. Po śmierci Ottona w 1382 r. i jego żony Jadwigi w 1404 r. dzieło wznoszenia świątyni kontynuowała ich córka Elżbieta, przyszła żona króla Władysława Jagiełły. Budowa nowego kościoła farnego została ukończona w 1409 r. W 1432 r. rodzeństwo Jan i Elżbieta Granowscy, dzieci Elżbiety Pilickiej-Granowskiej za zgodą biskupa Zbigniewa Oleśnickiego, podnieśli miejscowe probostwo do godności prepozytury. Dzięki temu pilicka parafia mogła się nadal szybko rozwijać. Sam kościół został poddany znacznej przebudowie na przełomie XVI/XVII w., w czasach, gdy właścicielami Pilicy byli Padniewscy.  

Źródło: peuk.fiiz.pl

Zaktualizowano 8 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Partyzantów 4
42-436 Pilica
place
50.468110, 19.655412Skopiowano do schowka
N50º28'5.196", E19º39'19.483"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.