Rezerwat przyrody Cmentarzysko Jaćwingów

Rezerwat przyrody Cmentarzysko Jaćwingów to leśny rezerwat położony na terenie dawnej wsi Szwajcaria, w granicach administracyjnych miasta Suwałki, około 5 km na północny wschód od centrum. Został powołany 31 października 1959 roku i obecnie zajmuje powierzchnię 3,39 ha. To obiekt łączący walory przyrodnicze i kulturowe, który stanowi jeden z najciekawszych punktów historycznych na Suwalszczyźnie.

Klasyfikacja i cel ochrony

Rezerwat przyrody Cmentarzysko Jaćwingów jest rezerwatem kulturowym, w którym chroni się zabytki archeologiczne. Ze względu na ekosystem zaliczany jest do rezerwatów leśnych i borowych – obejmuje las mieszany nizinny.

Celem ochrony jest zachowanie boru świeżego wraz z cmentarzyskiem kurhanowym, które było użytkowane w okresie od II do V wieku naszej ery przez ludność kultury sudowskiej. Choć dawniej utożsamiano je błędnie z Jaćwingami, to miejsce i tak stanowi wyjątkowe świadectwo historii regionu.

Walory kulturowe – kurhany

Największym walorem rezerwatu są liczne kurhany – starożytne groby, które powstały na przestrzeni kilku wieków. Ich średnica waha się od 6 do 21 metrów, a budowa polegała na układaniu kamieni warstwami.

Na cmentarzysku znajdowały się zarówno groby szkieletowe, jak i ciałopalne. Największe skupiska kurhanów można dostrzec w centralnej części rezerwatu, na osi północ-południe. Obecnie większość grobów uległa zatarciu, jednak część wciąż jest widoczna – mają do 0,5 m wysokości i są obłożone kamieniami, często porośniętymi drzewami.

Walory przyrodnicze

Rezerwat znajduje się na wysokości 183,5 m n.p.m. i porastają go lasy mieszane. Głównym gatunkiem jest świerk, któremu towarzyszą sosna i dąb. W podszycie rośnie świerk oraz dąb, a roślinność rezerwatu jest niezwykle bogata.

Występują tu m.in.:

• przylaszczka pospolita, konwalijka dwulistna, poziomka, orlica pospolita, gajowiec żółty,

• gatunki chronione: lilia złotogłów, wawrzynek wilczełyko, konwalia majowa.

To miejsce, gdzie historia spotyka się z przyrodą, tworząc unikalny krajobraz kulturowo-przyrodniczy.

Dlaczego warto odwiedzić Rezerwat przyrody Cmentarzysko Jaćwingów

• To jeden z najstarszych rezerwatów kulturowych w regionie.

• Skrywa starożytne kurhany z II–V wieku.

• Jest miejscem o wysokiej wartości przyrodniczej i historycznej.

• Stanowi ciekawy punkt edukacyjny i turystyczny na mapie Suwałk.

Rezerwat przyrody Cmentarzysko Jaćwingów to idealne miejsce dla pasjonatów historii, miłośników przyrody i osób szukających wyjątkowych atrakcji w Suwałkach. Odwiedzając to miejsce, można poczuć klimat dawnych dziejów i jednocześnie podziwiać piękno suwalskich lasów.