Mury miejskie w Świdwinie

Mury miejskie w Świdwinie należą do najstarszych obiektów obronnych w regionie i sięgają pierwszej połowy XIV wieku. Ich początki związane są z dokumentem z 1319 roku, w którym nowi właściciele miasta – Wedego von Wedel i Mikołaj Olafsson – zostali zobowiązani do wzmocnienia zamku oraz zabezpieczenia miasta. Fortyfikacje powstały najprawdopodobniej do 1352 roku i otaczały Świdwin pierścieniem o długości około 1600 metrów, wysokości do 6 metrów i grubości blisko 90 cm. W systemie obronnym znajdowały się dwie bramy wjazdowe – Młyńska i Kamienna – a także baszty, z których najbardziej znaną była narożna wieża „Kiek in Pommern”.

Historia murów miejskich

Pierwsze umocnienia obronne w Świdwinie miały formę wałów i fos, a dopiero od końca XIII wieku zaczęto wznosić murowane obwarowania. W czasach krzyżackiego panowania w mieście dokonano modernizacji bram oraz podwyższono baszty. Z upływem wieków mury miejskie zaczęły jednak tracić znaczenie militarne i stopniowo popadały w ruinę. Szczególnie mocno zniszczyła je wojna trzydziestoletnia, a od końca XVIII wieku rozpoczęto ich rozbiórkę. W 1787 roku część murów sprzedano na materiał budowlany, a dwa lata później zasypano miejską fosę. W 1814 roku rozebrano Bramę Młyńską, co symbolicznie zakończyło okres świetności średniowiecznych obwarowań.

Architektura murów miejskich

Układ fortyfikacji miał kształt trapezu, obejmując powierzchnię około 9 hektarów. Całkowity obwód murów wynosił 1200–1600 metrów. Obwarowania wzmacniały prostokątne baszty otwarte od strony miasta, rozmieszczone co około 30 metrów. W narożniku północno-wschodnim znajdowała się okrągła wieża „Kiek in Pommern”, która pełniła funkcję punktu obserwacyjnego. Do miasta prowadziły dwie główne bramy – Kamienna od północnego wschodu i Młyńska od południowego zachodu. Dodatkową bramę przy zamku dobudowano w XV wieku.

Stan obecny

Dziś z dawnych murów miejskich w Świdwinie zachował się jedynie 14-metrowy fragment przy rzece Redze oraz okazała brama Kamienna. Ta trzykondygnacyjna budowla ze szczytami i dwuspadowym dachem stanowi jedną z największych atrakcji turystycznych miasta i świadectwo średniowiecznej architektury obronnej Pomorza.