Gr. boj. "Zgorzelec" - 02. Schron bojowy nr 14
A/803/2021 Z 23 kwietnia 2021






Schron bojowy nr 14 to jeden z najważniejszych i najlepiej zachowanych obiektów grupy bojoweh "Zgorzelec", wybudowany w 1937 roku. Stanowił silny punkt obrony dzięki potężnemu uzbrojeniu i solidnej konstrukcji w klasie odporności "D".
Konstrukcja i wyposażenie obiektu
Schron uzbrojony był w dwa ciężkie karabiny maszynowe wz. 30 – jeden umieszczony w kopule pancernej typu W.I. z 1938 roku, drugi w strzelnicy ściennej. Dodatkowo załoga dysponowała ręcznym karabinem maszynowym. Obiekt posiadał własny system wentylacji: mechaniczny wentylator główny, zapasowy ręczny oraz osobny wentylator do odsysania gazów prochowych. Do celów bytowych wybudowano studzienkę wodną, a bezpieczeństwo załogi zwiększało wyjście ewakuacyjne.
Wewnątrz znajdowało się wiele elementów stalowego wyposażenia – drzwi pancerne, kratowe, gazoszczelne, zamknięcia strzelnic – które niestety nie przetrwały do dziś. Mimo to stan techniczny obiektu pozostaje dobry, a sam schron jest dobrze widoczny po usunięciu hałd i niwelacji terenu.
Dramatyczne losy kopuły pancernej
Kilka lat temu złomiarze odcięli kopułę pancerną oraz część podstawy pod ciężki karabin maszynowy. Dzięki szybkiej interwencji członków stowarzyszenia Pro Fortalicium element ten udało się odzyskać i zabezpieczyć. To przykład skutecznej ochrony dziedzictwa militarnego Śląska.
Załoga i funkcja bojowa
W trybie bojowym schron obsługiwała załoga złożona z 1 oficera, 2 podoficerów i około 12 żołnierzy. Dzięki licznym strzelnicom – w tym 3 w kopule bojowej i kilku do obrony bezpośredniej – możliwe było prowadzenie ognia w wielu kierunkach, co czyniło obiekt trudnym do zdobycia.
Znaczenie i stan obecny
Dziś schron nr 14 to cenna pamiątka polskiej myśli fortyfikacyjnej lat 30. XX wieku. Choć zniszczony częściowo przez czas i działalność złomiarzy, zachował się w formie pozwalającej na zwiedzanie i dokumentowanie. To również symbol skutecznej walki lokalnych pasjonatów o ochronę obiektów militarnych.
Schemat schronu
Rys. Schemat schronu bojowego nr 15 grupy bojowej "Zgorzelec".
Źródło: fortyfikacja.pl
Inne obiekty znajdujące się w:
OWŚ - Grupa bojowa "Zgorzelec"
- Gr. boj. "Zgorzelec" - 01. Schron polowy (nie istnieje)
- Gr. boj. "Zgorzelec" - 02. Schron bojowy nr 14
- Gr. boj. "Zgorzelec" - 03. Schron pozorny (nie istnieje)
- Gr. boj. "Zgorzelec" - 04. Schron bojowy nr 15