P.O. "Godula" - 02. Schron bojowy nr 16a

Schron bojowy nr 16a to niewielki, jednokondygnacyjny obiekt fortyfikacyjny z 1937 roku, usytuowany w obrębie punktu oporu "Godula". Jego pierwotny numer („16a”) oraz położenie świadczą o charakterze wspierającym – miał za zadanie uzupełniać oddziały główne, zapewniając osłonę ogniową i pomoc w obronie.

Opis i konstrukcja

Schron został wzniesiony w klasie odporności D, bez kopuły pancernej. Jego układ przewidywał:

• trzy stanowiska ciężkich karabinów maszynowych (ckm) umieszczone w strzelnicach ściennych za pancerzami warstwowymi,

• garaż armaty przeciwpancernej wewnątrz obiektu, z możiwością jej wytoczenia na pozycję polową,

• cztery strzelnice obrony bezpośredniej (rkm) dla osłony wejścia i flanki.

Układ ognia sugeruje, że zadaniem schronu było wspieranie ogniem głównych pozycji punktu oporu tj. schronu nr 16, zwłaszcza od strony doliny Bytomki.

Uzbrojenie i wyposażenie pancerne

Choć większość stalowych elementów nie zachowała się do dziś, pierwotnie obiekt dysponował:

• 3 × pancerz warstwowy z 1937 (strzelnice ckm)
• 1 × garażowe zamknięcie armaty ppanc. (model 1937)
• 1 × drzwi pancerne dwudzielne (model 1937)
• 4 × zamknięcie strzelnicy obrony bezpośredniej (model 1937)
• drzwi kratowe model 1937 i gazoszczelne drzwi wewnętrzne
• zamknięcie wyjścia ewakuacyjnego model 1936

Uzbrojenie stanowiły trzy ckm wz. 30 oraz jedno działo ppanc. Bofors 37 mm i rkm dla ochrony bezpośredniej.

Stan zachowania i otoczenie

Obecnie schron nr 16a jest w coraz gorszym stanie – niszczony przez poszukiwaczy złomu, z rozkuwanymi elementami pancernymi. Mimo to można nadal dostrzec:

• zarysy nasypów ziemnych i resztki okopów wokół
• fragmenty przegrody garażu na armatę ppanc.
• części instalacji wentylacyjnej z ręcznymi i mechanicznymi wentylatorami

Teren wokół schronu jest silnie zarośnięty, co utrudnia dostęp i wymaga ostrożności podczas zwiedzania.

Schemat schronu

Rys. Schemat schronu bojowego nr 16a punktu oporu "Godula".

Załoga i funkcja bojowa

W czasie pokoju schron obsadywał jeden podoficer i sześciu żołnierzy, zaś w pełnej gotowości bojowej liczba personelu mogła sięgać 15–16 ludzi. Współdziałał z sąsiednim schronem nr 16, pełniąc rolę pomocniczego wsparcia ogniowego, zwłaszcza przeciwpancernego.

Znaczenie historyczne

Schron nr 16a jest cennym świadectwem uzupełniającej linii obrony Obszaru Warownego Śląsk w rejonie Goduli, choć dziś pozostaje zapomniany i niszczeje. Otwarta ewidencja zabytków miasta Świętochłowice chroni go formalnie, ale brak bieżących prac konserwatorskich grozi dalszą degradacją.

Źródło: fortyfikacja.pl