Park Etnograficzny - Skansen w Tokarni
Park Etnograficzny - Skansen w Tokarni mieści się przy trasie Kielce-Kraków (8 km za Chęcinami w kierunku Krakowa). Na obszarze ponad 70 hektarów zgromadzono wiejskie zabudowania z różnych zakątków regionu. Założenia merytoryczne i naukowe ekspozycji opracował w 1971 roku etnograf, prof. dr hab. Roman Reinfuss z Pracowni Badania Polskiej Sztuki Ludowej Instytutu Sztuki przy Polskiej Akademii Nauk. Jego zamierzeniem było odtworzenie typowego układu osadniczego wiosek z różnych subregionów Kielecczyzny.
W ostatnich latach docelowy plan rozbudowy Parku Etnograficznego w Tokarni uległ znacznej modyfikacji. W latach 2010-2013, w ramach pozyskanych funduszy unijnych, wsparcia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Promesa) oraz dzięki funduszom Województwa Świętokrzyskiego, w skansenie pojawiły się 42 zabytkowe obiekty drewniane. Drugi etap rozbudowy Parku Etnograficznego uwzględnił też rozpoczęcie odkładanej od wielu lat realizacji sektora nadwiślańskiego.
W skansenie znajdują się przykłady budownictwa drewnianego datowane od XVII wieku do pierwszej połowy XX wieku. Wśród najpiękniejszych obiektów należy wymienić: barokowy kościół z Rogowa (1763 r.), modrzewiowy Dwór z Suchedniowa (XIX w.), czy Organistówkę z Bielin z poł. XIX w., w której zaaranżowano wnętrze dawnej apteki. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że muzeum w Tokarni, jako jedyne tego typu w Polsce, może pochwalić się stałą ekspozycją pokazującą w pełni wyposażony gabinet i mieszkanie małomiasteczkowego lekarza z okresu międzywojennego. Wśród ciekawych ekspozycji znalazł się także zakład prowincjonalnego fotografa w chałupie z Wąchocka, rozbudowaną aranżację sklepiku małomiasteczkowego z lat 30. XX w., wnętrze domu z Ćmielowa, czy chałupę z Szydłowa (1705 r.), zamieszkiwaną przez rodzinę żydowskiego krawca. Wśród stałych ekspozycji pojawiły się też realizacje przybliżające turystom rzadko pokazywane w skansenach rytuały związane z pochówkiem i śmiercią: wystawę opowiadającą o ludowych zwyczajach pogrzebowych obejrzeć można w chałupie z Kobylnik w sektorze lessowym. Walory historyczne oraz wartość edukacyjną Parku Etnograficznego w Tokarni wzbogacają wystawy tematyczne poświęcone kulturze ludowej. Wiele z nich okresowo aranżowanych jest we wnętrzach XVIII-wiecznego Spichlerza Dworskiego ze Złotej Pińczowskiej.
Źródlo: cit.checiny.pl
Skansen powstał z inicjatywy i w zgodzie z założeniami profesora Romana Reinfussa, etnografa i znawcy kultury ludowej Kielecczyzny. Placówkę powołano do życia w 1976, a park otwarto w 1977. W jego ramach odtworzono układy osadnicze wsi z różnych części Kielecczyzny - Gór Świętokrzyskich, Niecki Nidziańskiej, Wyżyny Sandomierskiej i Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Muzeum na powierzchni 65 hektarów skupia 38 zespołów obiektów, które rozmieszczono w pięciu sektorach: małomiasteczkowym, wyżynnym, dworsko-folwarcznym, budownictwa świętokrzyskiego i terenów lessowych. Ekspozycja odwzorowuje pejzaż wiejski XVIII i XIX wieku, uzupełniony obiektami handlu (np. apteka) i przemysłu wiejskiego (m.in. wiatraki) oraz wyposażeniem wnętrz, zarówno w tradycyjne meble i sprzęty, jak i urządzenia warsztatowe, m.in. tkackie, plecionkarskie, czy gonciarskie. Koncepcja jest dopełniana przez małą architekturę (m.in. studnie, czy kieraty) oraz aranżację przyrody: ogródki przydomowe, ziołowe, czy łąki. Muzeum dysponuje również zespołem budownictwa sakralnego z kościołem Matki Boskiej Pocieszenia przeniesionym z Rogowa.
Muzeum jest jedynym spadkobiercą dzieł rzeźbiarza ludowego Jana Bernasiewicza. Stała wystawa poświęcona twórczości jego oraz jego żony, Marii (poetki ludowej piszącej o rzeźbach męża), eksponowana jest w zagrodzie z Bukowskiej Woli.
Muzeum jest jedną z najchętniej odwiedzanych atrakcji turystycznych w województwie świętokrzyskim, np. w 2008 zwiedzone zostało przez ponad 70 tysięcy osób. Skansen jest rozbudowywany i docelowo ma pomieścić 120 obiektów. Placówka prowadzi działalność naukowo-badawczą i wydawniczą. Gromadzi otwartą publicznie bibliotekę i filmotekę tematyczną.
Źródło: wikipedia.pl
