Schronisko PTTK na Magurce Wilkowickiej

Schronisko wybudowała sekcja bielska niemieckiej organizacji turystycznej Beskidenverein. Uroczyste otwarcie miało miejsce 27 września 1903. Drewniany budynek na kamiennym fundamencie, z odkrytą werandą od frontu, na parterze miał salę restauracyjną, pomieszczenia gospodarcze i toalety. Na poddaszu znajdowało się kilka pokoi z miejscami dla 8–10 osób. Był popularnym celem niedzielnych wycieczek Niemców z Bielska i Białej.

Zaledwie w dwa lata po otwarciu schronisko spłonęło. Zostało odbudowane w ciągu następnego roku i uroczyście otwarte 18 sierpnia 1907. Wówczas obiekt otrzymał nazwę Erzherzogin Maria Theresia–Schutzhaus auf dem Josefsberge (Schronisko Arcyksiężnej Marii Teresy na Górze Józefa), na cześć Marii Teresy Toskańskiej, małżonki arcyksięcia Karola Stefana Habsburga. Arcyksiężna odwiedziła schronisko 11 września 1907 wraz ze swoimi dziećmi: arcyksiężną Matyldą Marią (Mechthildis), arcyksięciem Leonem Karolem i Wilhelmem Franciszkiem.

Obiekt cieszył się dużą popularnością z powodu bliskości Bielska i łatwej dostępności. Jego znaczenie wzrosło, gdy jeszcze w tym samym roku Niemcy z bielskiego Beskidenvereinu założyli klub narciarski Wintersportklub. Na podszczytowych polanach Magurki jego członkowie trenowali jazdę na nartach, a na niewielkiej skoczni położonej poniżej schroniska, przy zejściu w kierunku Rogacza – skoki.

Frekwencja w schronisku w pierwszych latach jego funkcjonowania wyglądała następująco:

• 1903 – 307 osób
• 1904 – 1678 osób
• 1905 – 1087 osób
• 1906 – 2660 osób
• 1907 – 3157 osób
• 1908 – 2143 osoby
• 1909 – 3533 osoby

22 marca 1912 schronisko ponownie strawił pożar. Na jego miejscu wybudowano nowy obiekt, już murowany, na wysokim podpiwniczeniu, oddany do użytku 19 października 1913. Posiadał on 64 miejsca noclegowe w 9 pokojach i jednej zbiorowej sali noclegowej, a także osobny pokój do dyspozycji zarządu Beskidenvereinu. Był komfortowo jak na owe czasy wyposażony, posiadał nawet osobną suszarnię odzieży i przechowalnię sprzętu narciarskiego. Nowy obiekt miał również nazwę Erzherzogin Maria Theresia–Schutzhaus auf dem Josefsberge.

Schronisko przetrwało I wojnę światową i w latach II Rzeczypospolitej nadal był własnością niemieckiej organizacji turystycznej Beskidenverein. Stosowano wtedy dwujęzyczną nazwę Schutzhaus – Schronisko, Josefberg – Magórka.

Po II wojnie światowej przejął je bielski oddział Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego, później Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. W latach 1972–1974 przeprowadzono kapitalny remont. Obiekt nosi imię działacza turystycznego Józefa Grzybowskiego.

Źródło: wikipedia.pl