Pałac Wojnowice
Pałac w Wojnowicach – pałac z XIX wieku położony w Wojnowicach w województwie śląskim, w powiecie raciborskim w gminie Krzanowice, ok. 5 km od Raciborza.
Założenie pałacowo-parkowe w Wojnowicach wyróżnia się architekturą oraz otaczającą pałac przyrodą. Pałac został zbudowany w latach trzydziestych XIX wieku. Obecny kształt tego obiektu w stylu neobarokowo-klasycystycznym, powstał w wyniku gruntownej przebudowy i rozbudowy w ostatnich latach XIX wieku. Otacza go 4,5-hektarowy park, z okazałymi i rzadkimi gatunkami drzew oraz krzewów i ciekawymi aranżacjami parkowymi, otoczony wysokim murem z cegły klinkierowej, z dwiema dużymi, żelaznymi bramami.
Od jesieni 2018 roku, pałac wrócił do swej historycznej funkcji (miejsce zamieszkania właściciela) i nie jest już udostępniany do zwiedzania.
Źródło: wikipedia.pl
W 1828 roku młody, mający zaledwie 24 lata lekarz, Carl Johann Christian Kuh, pochodzący z bogatej rodziny z Wrocławia, nabył w wyniku spadku po ojcu (oraz cesji praw majątkowych z matki i rodzeństwa) w Wojnowicach 425 hektarów gruntów. W 1829 roku złożył hołd lenny i stał się właścicielem ziemskim. W miejscu gdzie dziś stoi pałac, prof. Kuh wybudował okazały wohnhaus, w którym to w latach trzydziestych XIX wieku dokonywał, nierzadko nieodpłatnie, operacji chirurgicznych oka, stając się znany i ceniony na Śląsku.
Profesor w roku 1843 stał się jedynym właścicielem kopalni „Charlotte” (obecnie KWK Rydułtowy), a w następnych latach również kilku mniejszych: (Eleonora, Von der Heydt, Durant, Minna, Michał, Witt von Doring). Tym samym stał się największym w okolicy producentem węgla. W czasie jego rządów w kopalni Charlotte powstały lub zostały pogłębione szyby: Bernhard, Cuno, Agnes, Erbreich, Pinder, Prinz Schonach i Karl I. Po śmierci profesora w 1872 r. Wszystkie kopalnie i nadania przejęła rodzina, która w 1884 r. utworzyła „Nową zjednoczoną kopalnię Charlotte”. O ogromie tego przedsiębiorstwa może świadczyć fakt, iż na terenie miejscowości: Gaszowice, Łuków Śląski, Piece, Czernica, Rydułtowy Górne i Dolne, Krzyżkowice, Pszów, Pszowskie Doły, Kokoszyce, Radlin i Zawada dysponowało ono 18478 hektarami gruntów.
W czerwcu 1875 roku od spadkobierców prof. Kuha nabył dobra wojnowickie za 410 000 talarów rotmistrz w pułku kirasjerów v. Seydlitz z Magdeburga, Heinrich Friedrich August von Banck. Na przełomie XIX i XX wieku, budynek został gruntownie przebudowany i rozbudowany na okazały pałac (od tego czasu na pocztówkach widniał jako Schloss Woinowitz) w stylu neobarokowo-klasycystycznym, w której to formie szczęśliwie dotrwał do dziś.
W 1912 roku, wojnowicki majorat, obejmujący pałac, folwark oraz 738 ha gruntów, przejął syn, Eduard Karl Christian Eugen von Banck, piastujący godność radcy rządowego. W marcu 1924 r. poślubił córkę właściciela dóbr rycerskich w Kornicach i Ciężkowicach, Marię Adelheid von Dittrich, z którą miał czwórkę dzieci. Pałac został opuszczony tuż przed nadejściem frontu, wiosną 1945 roku.
Do końca wojny był własnością szanowanej w okolicy rodziny szlacheckiej von Banck. Po wojnie, kompleks parkowo-pałacowy służył jako ośrodek przygotowawczy na studia wyższe. Potem mieścił biura i mieszkania PGR-u, by w latach sześćdziesiątych zostać zamieniony na szpital. W roku 2000 szpital wyprowadził się a właścicielem stał się skarb państwa. Od 2003 roku jest własnością prywatną. W salach znów pojawiły się zabytkowe kominki i piece kaflowe, sufity odzyskały swój dawny blask dzięki sztukateriom i nastrojowym żyrandolom, a wnętrza wypełnione są zabytkowymi meblami, obrazami i ciekawymi przedmiotami. Po latach funkcjonowania jako dom przyjęć, muzeum wnętrz i miejsce do organizowania wszelkiego rodzaju eventów, w lipcu 2018 r. pałac powrócił do swej historycznej funkcji, tzn. służy jako miejsce zamieszkania właściciela.
Źródło: wikipedia.pl
