Muzeum Miejskie w Zabrzu
Sięgające swoją historią lat 30. XX w. Muzeum Miejskie w Zabrzu jest placówką dedykowaną przede wszystkim historii i kulturze tego miasta. Placówka gromadzi swoje zbiory muzealne w ramach trzech działów merytorycznych. Najbogatszym pod względem posiadanych eksponatów jest Dział Historii. Jego kolekcja obejmuje m.in.:
- muzealia związane z historią Zabrza i jego obecnych dzielnic;
- ikonografię dawnego Zabrza zgromadzoną w kolekcji fotografii i pocztówki;
- zbiory związane z Polskimi Siłami Zbrojnymi;
- numizmaty z kolekcjami śląskiego pieniądza zastępczego i medali zabrzańskich.
Drugim z działów jest Dział Kultury, który koncentruje się na dokumentowaniu kultury plebejsko-miejskiej ludności śląskiej. W skład jego zbiorów wchodzi szereg kolekcji, m.in.:
- meble i sprzęty gospodarstwa domowego pochodze z przełomu XIX/XX w. typowe dla górnośląskich środowisk robotniczych oraz w skromniejszym wyborze drobnomieszczańskich;
- narzędzia gospodarskie związanych głównie z uprawą roli oraz hodowlą;
- przedmioty związane z drobnym handlem, rzemiosłem i usługami (elementy wyposażenia warsztatów: kołodzieja, bednarza, rymarza, krawca, szewca, ślusarza, tkacza, piekarza, modystki, fryzjera itp.);
- stroje ludowe.
Ostatni z działów – Dział Plastyki – obejmuje Dział Plastyki Nieprofesjonalnej, który może się pochwalić najbardziej znaczącą w skali kraju kolekcją twórczości śląskich środowisk plebejsko-miejskich oraz Dział Sztuki, który dokumentuje artystyczną aktywność lokalnego, zabrzańskiego środowiska plastycznego.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Pierwszą placówką muzealną na terenie Zabrza była powołana do życia w 1935 r. Miejska Izba Regionalna. Ekspozycję, na którą składały się zbiory zabrzańskiego nauczyciela i pierwszego kierownika izby, Kurtha Vietha i Archiwum Miejskiego w Zabrzu, udostępniono zwiedzającym 1 kwietnia 1936 r. W dwa lata później przeniesiono ekspozycję izby do nowej siedziby na parterze kamienicy przy obecnym placu Krakowskim 9, nadając jej jednocześnie nowy status – Miejskiego Muzeum Regionalnego.
Po znacznych stratach spowodowanych II wojną światową, działalność placówki reaktywowano w 1945 r., a pierwsze wystawy otwarto w rok później. We wrześniu 1946 r. muzeum przeprofilowano na Muzeum Przemysłu i Techniki.
Najtrudniejszym okresem w historii placówki były lata 1952–1958, kiedy to utraciło ono samodzielność i funkcjonowało jako Oddział Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. W tym czasie zubożało o około 860 eksponatów, głównie z archeologii, militariów zabytkowych, numizmatów i etnografii, które wzbogaciły kolekcje muzeów w Bytomiu, Chorzowie, Gliwicach i Pszczynie.
Z czasem muzeum zagospodarowało na swoje potrzeby całą kamienicę. W 1966 r. określony został jego nowy profil jako instytucji wielodziałowej typu regionalnego, specjalizującej się w zakresie przemysłu. Specjalizacja ta zakończyła się wraz z utworzeniem w 1979 r. w Zabrzu Muzeum Górnictwa Węglowego i przejęcia przez nie większości kolekcji zgromadzonej w dziale przemysłu. Do nowej instytucji przeszła także część pracowników Muzeum w Zabrzu.
Aktualna struktura Muzeum Miejskiego w Zabrzu wyłoniła się podczas kolejnej reorganizacji, dokonanej w 1989 r.
W 1992 r. w części dawnych piwnic muzealnych otwarto „Galerię pod Muzeum”, której działalność po kilkuletniej przerwie, została reaktywowana w listopadzie 2003 r.
W połowie 2006 r. muzeum zostało zamknięte z uwagi na zły stan techniczny budynku, który w całości musiał zostać opuszczony. Zbiory muzealne i pracowników przeniesiono do dawnego internatu przy ulicy 3 Maja 91, gdzie pozostaną do czasu oddania do użytku nowej siedziby. Od grudnia 2008 r. udało się jednak przywrócić działalność ekspozycyjną placówki, która tymczasowo realizowana jest na terenie galerii „Café Silesia” w kamienicy przy ulicy 3 Maja 6.
Źródło: peuk.fiiz.pl
