Jaskinia Wysoka – Za Siedmiu Progami

Jaskinia Wysoka – Za Siedmiu Progami, zwana też Jaskinią Wielką Wysoką i Jaskinią za Siedmioma Progami – jaskinia w Dolinie Kościeliskiej w Tatrach Zachodnich. Jest jedną z najdłuższych i najgłębszych jaskiń w Tatrach. Zajmuje trzecie miejsce pod względem długości i piąte pod względem deniwelacji w Polsce. Niektóre części jaskini są bardzo słabo zbadane i udokumentowane. Długość odkrytych dotychczas korytarzy wynosi 11660 metrów, a deniwelacja 435 metrów.

Jaskinia Wysoka – Za Siedmiu Progami jest określeniem obejmującym 3 jaskinie poznawane niezależnie od siebie i w wyniku odkryć w pewnym momencie (w różnych latach) łączone ze sobą. Są to: Jaskinia za Siedmiu Progami, Jaskinia Wysoka i Jaskinia Pośrednia.

Jest to największa i najwcześniej odkryta jaskinia. Ma dwa otwory wejściowe powstałe na tej samej szczelinie położone w górnej części Wąwozu Kraków, powyżej jaskini Szczelina za Siedmiu Progami, u podnóża południowo-zachodniej ściany Wysokiego Grzbietu w Żlebie Trzynastu Progów na wysokości 1455 i 1468 metrów n.p.m. Jej długość wynosi 6150 metrów, a deniwelacja 222 metry.

Dolny i górny otwór prowadzi do Salki pod Górnym Otworem. Na jej końcu znajduje się Zacisk Czekan, natomiast wyżej zaczyna się Korytarz Połączeniowy, który po 40 metrach dochodzi do przekopanego syfonu łączącego jaskinię z Jaskinią Wysoką. Na początku Korytarza Połączeniowego, w stropie, odchodzi ciasny korytarzyk, od którego zaczyna się górna partia jaskini.

Główny ciąg jaskini zaczyna się od Zacisku Czekan, przez który dostać się można do Białej Salki i dalej przez Korytarzyk Grzybobrania nad Studnię Jubileuszową. Z dna studni szeroki korytarz doprowadza przez Salę Kosyla nad Kunią Studnię (40 metrów głębokości ze spadającymi kamieniami). Na dnie zaczyna się Meander Wróżbitów (progi z jeziorkami). Idąc nim, dochodzi się do Zacisku Spadochroniarzy (do 1979 roku na nim kończyła się większość wypraw). Za nim położone są Salka pod Fallusem i jeszcze trudniejszy zacisk – Zacisk Katowicki. Zaraz za nim znajduje się prożek i studnia kończąca się pochylnią Ślizgawka. Dochodzi ona do Salki na Rozdrożu. Z salki odchodzą trzy ciągi, z których dwa kończą się dość szybko wąskimi szczelinami. Trzeci, główny ciąg prowadzi do Studni Hien (23 metry) i dalej przez trzy trudne zaciski do Partii za Siedmioma Zaciskami. W bok, za ostatnim z zacisków, odchodzi korytarz do Syfonu Żaby.

Ciąg główny prowadzi dalej przez Partie za Siedmioma Zaciskami. Idąc korytarzem, dochodzi się najpierw do Jeziorka Przelewowego, a następnie do Wodnej Pułapki i Jeziorka Wiszącej Wody. Następnie dojść można przez Śliską Galeryjkę do Komina Nadziei. W bok odchodzą tu Kominy Klasyczne. Główny ciąg prowadzi dalej przez Korytarz Wolnych Sobót i Komin na Uskoku do korytarza Radość o Poranku. Jaskinia zmienia tutaj swój charakter. Z ciasnych korytarzy przechodzi w obszerne korytarze i olbrzymie sale. W bok odchodzi Studnia Straconych Złudzeń.

Ciąg główny prowadzi dalej do korytarza Stary Kanion (odchodzi tu odnoga do Wężyka) i Koloseum. Jest to olbrzymia sala, stanowiąca centrum całego systemu Jaskini Wysokiej – Za Siedmiu Progami. Ma 110 metrów wysokości, a jej dno ma wymiary 25 × 30 metrów. Na różnych wysokościach odchodzą od niej boczne korytarze prowadzące do różnych partii jaskini (Ciasne Kominki, Zacisk Mgr. Inż. z niezbadaną studnią, Pieczarkarnia z niezbadanymi kominami, Partie Trzech Muszkieterów). Najwyższa część Koloseum – Galeria Stropowa i Zaścianek zostały zaliczone do Jaskini Wysokiej i tam są opisane. Z dna Koloseum główny ciąg prowadzi do Sali na Tysięcznym, Komina Straconej Szychty, Bocznego i Białego Meandra. W bok korytarz odchodzi do Studni Estery (107 metrów głębokości). Z Bocznego Meandra wiedzie korytarz Łącznik I do Jaskini Wysokiej. Główny ciąg prowadzi natomiast do Wielkiego Kanionu. Jest to sala o długości około 250 metrów i wysokości od 110 metrów do 30 metrów. Odchodzą stąd Partie pod Stropem, Kruche Partie, a także kolejny korytarz łączący się z Jaskinią Wysoką.

• Górna partia jaskini. Odchodzi od Salki pod Górnym Otworem. Jest to nieduży korytarzyk z ładnymi naciekami oraz dwa ciągi. Jeden uchodzi pod stropem Sali pod Górnym Otworem, nieco poniżej górnego otworu jaskini. Drugi natomiast po kilku metrach przechodzi w stromy rurowy korytarz, łączący się z Korytarzem Połączeniowym.

• Syfon Żaby. Za ostatnim z zacisków zaczynających Partie za Siedmioma Zaciskami odchodzi w bok Korytarz Grudniowy. Kończy się on Syfonem Żaby, po przejściu którego można dostać się do korytarzyków, które kończą się szczelinami. Długość korytarzyków wynosi około 300 metrów.

• Studnia Straconych Złudzeń. Z korytarza Radość o Poranku odchodzi korytarz do Galerii Naciekowych, a dalej do Studni Straconych Złudzeń (35 metrów), która na dnie kończy się ślepymi studzienkami.

• Wężyk. Korytarz odchodzący w bok od Starego Kanionu prowadzi do Studni Lecha (45 metrów), a dalej do Sali z Zachodami, Studni Równoległej (50 metrów) i zacisku Ciasny Awen. Następnie jest kolejny komin, jeziorka w sali Pralnia i korytarz Wężyk łączący się z Partiami Trzech Muszkieterów.

• Partie Trzech Muszkieterów. W dole Koloseum korytarz prowadzi do pierwszej studni Partii Trzech Muszkieterów. Dalej są kolejne studnie (30 metrów, 20 metrów, 15 metrów i 16 metrów). Doprowadzają one do miejsca zasypanego głazami. Jest to najniższy punkt całego systemu jaskiniowego (−288 metrów). Wyczuwalny przewiew świadczy o tym, że prawdopodobnie dalej ciągną się nieodkryte korytarze.

Źródło: wikipedia.pl