Skalny Zamek Sloup





































Skalny Zamek Sloup to jeden z najbardziej niezwykłych obiektów skalnych w Czechach, położony na południowo-zachodnim krańcu wsi Sloup, w powiecie Czeska Lipa, w kraju libereckim. Choć sam zamek nie przetrwał do naszych czasów, jego pozostałości oraz barokowe przebudowy tworzą dziś fascynujący zabytek kultury. Wyrzeźbione w piaskowcu pomieszczenia, kaplice, krużganki i tarasy sprawiają, że miejsce to nazywane jest również Kamieniem Pustelnika.
Historia zamku
Początki osadnictwa na skale sięgają czasów prehistorycznych, o czym świadczą znaleziska archeologiczne z eneolitu i epoki żelaza. Prawdopodobnie już wtedy znajdował się tu gród obronny. W średniowieczu, na początku XIV wieku, ród Ronovców wzniosł tu zamek obronny, którego pierwszym właścicielem był Čeněk z Lipé.
Po 1330 roku zamek przejęła rodzina Berków z Dubé, a w czasie wojen husyckich osiedlił się tu rycerz-rozbójnik Mikeš Pancíř ze Smojna. Stąd organizował wyprawy łupieżcze na Łużyce, co sprowadziło na niego odwetowe najazdy wojsk łużyckich. Po oblężeniu w 1445 roku zamek został spalony, lecz Mikeš odbudował go wbrew obietnicy. Ostatecznie obiekt przetrwał do XVII wieku, kiedy to w czasie wojny trzydziestoletniej został zniszczony przez Szwedów i już nigdy nie został odbudowany.
Pustelnia i barokowa przebudowa
Nowy rozdział w historii zamku rozpoczął się w 1679 roku, gdy majątek Sloup nabył hrabia Ferdynand Hroznata z Kokořova. Skałę przekazał pustelnikom, którzy przez kolejne dekady stworzyli tu wyjątkowy kompleks religijny. Wykuli w skale kaplicę, krużganki, tarasy i cele pustelnicze.
Najbardziej znanym z pustelników był Samuel Görner – optyk i wytwórca soczewek, który zamieszkał tu w XVIII wieku. Jego kamienny posąg z lornetką do dziś można podziwiać na galerii skalnej.
Po zniesieniu pustelni w 1785 roku, na mocy reform cesarza Józefa II, obiekt został przekształcony w miejsce rekreacyjne i widokowe przez rodzinę Kinskych. Z czasem Skalny Zamek Sloup stał się popularnym celem wycieczek, odwiedzanym m.in. przez arcyksiążąt Habsburgów i przyszłego cesarza Franciszka Józefa I.
Zabytek kultury i współczesność
Po II wojnie światowej obiekt opustoszał, a w 1953 roku uznano go za zabytek kultury. Od 1998 roku kasztelanem i opiekunem Skalnego Zamku Sloup jest Ivan Volman, który dba o jego utrzymanie i udostępnienie zwiedzającym.
W 2013 roku część galerii uległa zawaleniu wskutek erozji, lecz dzięki pracom konserwatorskim została odrestaurowana. Dziś zamek można zwiedzać, podziwiając wykute w skale korytarze, kaplicę z 1693 roku, sztuczne groty oraz tarasy widokowe, z których rozpościera się piękna panorama okolicy.
Architektura i atrakcje dla zwiedzających
Układ pierwotnego zamku nie jest do końca znany, ponieważ jego zabudowa była w większości drewniana. Zachowały się jednak liczne pomieszczenia skalne, dawna cysterna, cele pustelników i krużganki. Jedną z największych atrakcji jest posąg pustelnika z lornetką – symbol całego obiektu.
Zwiedzający mogą także zobaczyć podziemną kaplicę, galerię w eremach oraz groty z rzeźbami z XVIII wieku. Z górnych tarasów roztacza się malowniczy widok na okoliczne lasy i staw zamkowy.
Skalny Zamek Sloup – perła północnych Czech
Dziś Skalny Zamek Sloup stanowi wyjątkowe połączenie historii, natury i duchowości. To miejsce, które zachwyca nie tylko miłośników dawnych warowni, ale także turystów szukających spokoju i niezwykłych krajobrazów. Spacer po jego skalnych korytarzach to podróż przez wieki – od średniowiecznego zamku, przez pustelnię, aż po romantyczny zabytek barokowy.
Skalny Zamek Sloup można zwiedzać w określonych miesiącach roku, zgodnie z harmonogramem sezonowym:
- KWIECIEŃ i PAŹDZIERNIK: 9:00–16:00 (tylko w soboty, niedziele, święta i dni powszednie po wcześniejszym zgłoszeniu).
- CZERWIEC–SIERPIEŃ: 9:00–17:00 (codziennie, łącznie z poniedziałkami).
- MAJ i WRZESIEŃ: 9:00–17:00 (codziennie, z wyjątkiem poniedziałków).
Poza sezonem, od listopada do marca, zwiedzanie możliwe jest tylko po wcześniejszym uzgodnieniu i za wyższą opłatą. W przypadku niekorzystnych warunków pogodowych, które mogą zagrażać bezpieczeństwu, obiekt pozostaje zamknięty.
Dodatkowe informacje:
- Turyści mogą wybrać jedną z dwóch form zwiedzania Skalnego Zamku Sloup – z przewodnikiem lub samodzielnie.
- Zwiedzanie z przewodnikiem trwa około 45–60 minut i pozwala poznać historię obiektu oraz najciekawsze miejsca wykute w skale.
- Dla osób preferujących samodzielne odkrywanie dostępne są ulotki z mapą zamku, opisem i historią. Materiały można kupić lub wypożyczyć – dostępne są w wielu językach, w tym czeskim, niemieckim, angielskim, polskim, ukraińskim, rosyjskim, francuskim, węgierskim, holenderskim, hiszpańskim i szwedzkim.
Zwiedzanie Skalnego Zamku Sloup to wyjątkowa okazja, by odkryć barokowe pustelnie, skalne kaplice i tarasy widokowe, a także poznać fascynującą historię tego niezwykłego miejsca w sercu północnych Czech.