Centrum św. Maksymiliana Marii Kolbego w Harmężach
Centrum św. Maksymiliana Marii Kolbego w Harmężach tworzą kościół parafialny wraz klasztorem oo. Franciszkanów Konwentualnych i domem rekolekcyjnym Misjonarek Niepokalanej Ojca Kolbego. Klasztor pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Harmężach należy do krakowskiej prowincji franciszkanów. Został erygowany 17 lutego 1990 r.
Centrum powstało jako wotum wdzięczności za życie, dzieło oraz śmierć męczeńską św. Maksymiliana. Ma służyć szerzeniu Jego czci, znajomości Jego charyzmatu oraz promować ideę „zwycięskiej Miłości” dzięki której Bóg zwyciężył w św. Maksymilianie, aby on mógł dać świadectwo tej Miłości na placu apelowym i w bunkrze śmierci w Auschwitz.
To miejsce, które służy modlitwie, a także umacnianiu pokoju, miłości i pojednania pomiędzy ludźmi różnych narodów i religii w duchu św. Franciszka z Asyżu i św. Maksymiliana Kolbego. Tu można doświadczyć opieki duchowej, przeżyć dni skupienia, rekolekcje czy wziąć udział w sympozjum naukowym. To także miejsce pamięci i modlitwy za tych, którzy zginęli w obozie koncentracyjnym.
Wokół św. Maksymiliana, w Centrum, gromadzą się wszyscy ludzie dobrej woli. To miejsce, do którego już dziś przyjeżdżają pielgrzymi z wielu części świata.
Źródło: harmeze.franciszkanie.pl
W latach 90. XX wieku niedaleko Oświęcimia powstało Centrum pamięci świętego męczennika, franciszkanina ojca Maksymiliana, który oddał życie za współwięźnia w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz-Birkenau. Parafią w Harmężach i Centrum świętego Maksymiliana Marii Kolbego opiekują się bracia z zakonu franciszkanów.
W czasie II wojny światowej milion trzysta tysięcy więźniów poniosło śmierć w obozie Auschwitz-Birkenau. Maksymilian Maria Kolbe przywieziony do obozu 28 maja 1941 roku, pod koniec lipca oddał swoje życie za nieznanego sobie człowieka Franciszka Gajowniczka. Dlatego Centrum świętego Maksymiliana jest miejscem modlitwy i refleksji, duchowego odpoczynku i rekolekcji oraz upamiętnienia męczeńskiej śmierci świętego Maksymiliana. Służy też budowaniu pokoju, miłości i pojednania między narodami i religiami.
Po utworzeniu obozu w Oświęcimiu okupanci wysiedlali okoliczne wsie, w tym Harmęże. Tak powstał podobóz gospodarczy KL Auschwitz-Harmense, w którym więźniowie pracowali na farmie drobiu i królików oraz przy stawach rybnych. Dlatego też tu powstało Centrum świętego Maksymiliana składające się z kościoła Matki Bożej Niepokalanej, klasztoru franciszkanów z domem rekolekcyjnym i klasztoru rekolekcyjno-edukacyjnego sióstr misjonarek.
Decyzję o założeniu klasztoru podjęto w 1986 roku, w 1988 roku pierwsi zakonnicy zamieszkali w murowanym domu, a drewniany zaadaptowano na kaplicę. W 1990 roku ksiądz kardynał Franciszek Macharski erygował klasztor i parafię oraz powierzył je zakonowi franciszkanów. Kościół ukończono w 1993 roku, w 1994 roku rozpoczęto budowę klasztoru. W kościele w ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Bożej Niepokalanej z franciszkańskiego kościoła we Lwowa, przed którym modlił się młody Rajmund Kolbe, późniejszy Maksymilian. Po II wojnie światowej zakonnicy ukryli obraz i w 1946 roku przewieźli do krakowskiego klasztoru, a później przekazali do Centrum świętego Maksymiliana Marii Kolbego. W 1995 roku w podziemiach kościoła urządzono wystawę 374 prac więźnia obozu Mariana Kołodzieja – Klisze pamięci. Labirynty. Ekspozycja jest artystyczną wizją obozowej gehenny, pokazuje straszliwe obozowe wspomnienia, a prochy twórcy pokazanych obrazów umieszczono w kościelnej krypcie. W 1999 roku do klasztornego ogrodu świętego Maksymiliana przeniesiono 303 krzyże stawiane na dawnym Żwirowisku przy obozie w Oświęcimiu. W 2004 roku w kościele umieszczono Tablice Pamięci upamiętniające kapłanów i zakonników zgładzonych w Auschwitz-Birkenau. W kaplicy Matki Bożej zza drutów, ukończonej w 2008 roku, umieszczono kopię drewnianej figurki Matki Bożej Niepokalanej zwaną Matką Bożą zza drutów lub Matką Bożą Oświęcimską, którą w 1940 roku wykonał w obozie Bolesław Kupiec z Poronina. Figurka jest wyrazem ucieczki więźnia od strasznej rzeczywistości w lepszy świat.
W 2005 roku w Centrum świętego Maksymiliana Marii Kolbego obchodzono 60. rocznicę wyzwolenia obozu.
Źródło: visitmalopolska.pl