Ścieżka "Skansen Fortyfikacji II Rzeczypospolitej" w Jastarnii
Od roku 2005 funkcjonuje tu Skansen Fortyfikacji II Rzeczypospolitej im. Kontradmirała Włodzimierza Steyera. Na podstawie projektu "Zagospodarowania dla celów turystycznych polskich fortyfikacji Ośrodka Oporu Jastarnia z 1939 r." schrony zostały odrestaurowane i powstała ścieżka dydaktyczna. Odtworzono także przeszkody przeciwpancerne i przeciwpiechotne oraz fortyfikacje polowe (okopy). Schrony zostały zamknięte i tylko "Sęp", położony na plaży morza pozostał otwarty, lecz wnętrze jest zasypane piaskiem. Przy każdym obiekcie skansenu znajduje się tablica informacyjna. Natomiast w schronie-muzeum "Sabała" została otwarta, czynna w okresie letnim, ekspozycja prezentująca wyposażenie i funkcjonowanie fortyfikacji II Rzeczypospolitej. Ekspozycja ta funkcjonuje w myśl zasady "historii żywej" - można dotykać eksponaty, a fotografowanie jest obowiązkowe.
Źródło: wikipedia.pl
W związku z utworzeniem w 1936 Rejonu Umocnionego Hel, zaplanowano zabezpieczenie półwyspu od strony lądu. Wybór padł na okolice Jastarni. Na północ od Jastarni, w miejscu gdzie szerokość półwyspu osiąga ok. 450 metrów, postanowiono ulokować punkt oporu. Punkt miał się głównie opierać na schronach betonowych. Ze względu na pierwszeństwo prac związanych z umiejscowieniem baterii dział, prace rozpoczęto dopiero w 1939. 15 V 1939 rozpoczęto prace fortyfikacyjne. Zakończenie planowano na 15 XI 1939. Wybuch wojny zastał fortyfikacje gotowe do obrony, jednak nie były one w pełni wyposażone (przykładowo: brakowało części uzbrojenia, systemów wentylacyjnych). Prace wykończeniowe trwały przez cały czas Obrony Wybrzeża. W czasie jej trwania pozycja nie była atakowana.
Po zakończeniu kampanii wrześniowej obszar Ośrodka oporu Jastarnia był dalej utrzymywany przez Niemców w sprawności bojowej. Obiekty służyły jako schrony przeciwlotnicze, oraz jako posterunki obserwacyjne. Przygotowywane były również do obrony w 1945 roku. Przygotowania te polegały na uzupełnieniu ziemnych elementów obrony oraz rowów przeciwpancernych.
Po zakończeniu wojny schrony w dalszym ciągu były przewidywane w planach obronnych. Dopiero w końcu lat siedemdziesiątych zrezygnowano z tych planów. 15 VI 1999 roku decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków Ośrodek Oporu Jastarnia został uznany za zabytek. W 2000 roku fortyfikacje zostały przekazane w zarządzanie cywilne, co umożliwiło powstrzymanie ich dewastacji i przeprowadzenie prac konserwatorskich.
Źródło: wikipedia.pl
