Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu

Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu można zwiedzać we wszystkie dni roku, oprócz 1 stycznia, 25 grudnia i w pierwszego dnia Świąt Wielkanocnych. Rozpoczęcie zwiedzania możliwe jest w godzinach*:

• 7:30 - 14:00 grudzień
• 7:30 - 15:00 styczeń, listopad
• 7:30 - 16:00 luty
• 7:30 - 17:00 marzec, październik
• 7:30 - 18:00 kwiecień, maj, wrzesień
• 7:30 - 19:00 czerwiec, lipiec, sierpień

* powyższe godziny dotyczą wejścia na teren Muzeum. Czas pozostania na terenie to półtorej godziny po ostatniej godzinie rozpoczęcia zwiedzania (np. w lutym to godzina 17.30, w czerwcu 20.30)

Organizacja zwiedzania Muezum Auschwitz-Birkenau dla odwiedzających indywidualnie

Odwiedzający indywidualnie mogą zwiedzać Miejsce Pamięci samodzielnie bądź w zorganizowanych grupach z przewodnikiem, tzw. "turach".

Uwaga. Wejście na teren Muzeum, zarówno do b. obozu Auschwitz I, jak i do Birkenau, możliwe jest tylko z zarezerwowaną wcześniej imienną kartą wstępu. Rezerwacji można dokonać na stronie visit.auschwitz.org. Liczba dostępnych kart wstępu jest ograniczona.

Ze względu na ograniczoną liczbę kart wstępu prosimy o wcześniejszą rezerwację terminu na stronie visit.auschwitz.org, a także przybycie na miejsce co najmniej 30 minut przed rozpoczęciem zwiedzania. Większy bagaż należy pozostawić w pojazdach na parkingu. Przed wizytą prosimy o zapoznanie się z zasadami zwiedzania oraz godzinami otwarcia Muzeum.

TERMINY ZWIEDZANIA MOŻNA REZERWOWAĆ NA STRONIE: VISIT.AUSCHWITZ.ORG

Informacje praktyczne dla zwiedzających:

• Wstęp na teren Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau jest bezpłatny. Kartę wstępu należy zarezerwować na stronie visit.auschwitz.org, jednak dla lepszego poznania historii Auschwitz sugerujemy zwiedzanie z przewodnikiem-edukatorem.
• Przyjeżdżający w grupach zobowiązani są do zaangażowania przewodnika-edukatora Muzeum. Odwiedzający indywidualni mają możliwość dołączenia do grupy z przewodnikiem-edukatorem.
• Muzeum organizuje także zwiedzanie online z przewodnikiem dla grup i odwiedzających indywidualnych.
• Ze względu na ogromne zainteresowanie uprasza się o wcześniejszą rezerwację, a także przyjazd do Miejsca Pamięci co najmniej 30 minut przed rozpoczęciem zwiedzania, ze względu na kontrolę bezpieczeństwa. Główny parking i wejście do Muzeum znajduje się przy ul. Więźniów Oświęcimia 55.
• Przebywając na terenie Muzeum należy zachowywać się z należytą powagą i szacunkiem. Odwiedzających obowiązuje ubiór stosowny do charakteru miejsca.
• Odwiedzającym udostępniane są tereny i obiekty byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau. Czas pobytu zależy od indywidualnych zainteresowań i potrzeb odwiedzających, jako minimum trzeba jednak przeznaczyć na zapoznanie się z terenem i ekspozycją w byłym obozie ok. 3,5 godz.
• Maksymalny rozmiar plecaków lub torebek wnoszonych na teren Muzeum nie może przekraczać wymiarów: 35x25x15 cm. Uprasza się o pozostawianie większych bagaży w samochodach lub autobusach.

Przemieszczenie się między Auschwitz i Birkenau

KL Auschwitz I i KL Auschwitz II położone są w odległości ok. 3,5 km od siebie.

Pomiędzy byłymi obozami co godzinę kursuje wahadłowy autobus. Odjazdy z byłego obozu Auschwitz 30 minut po każdej pełnej godzinie. Odjazdy z byłego obozu Birkenau o każdej pełnej godzinie. Przejazd jest darmowy. Autobus jeździ w okresie od 15 kwietnia do 31 października.

W pobliżu obu byłych obozów znajdują się parkingi (Auschwitz I - parking płatny; Auschwitz II-Birkenau - parking bezpłatny).

Trzykilometrowy odcinek pomiędzy byłym obozami można pokonać pieszo (ulicami: Leszczyńskiej i Wyzwolenia), przechodząc przez teren przyobozowy, na którym w okresie okupacji znajdowały się niemieckie zakłady przemysłowe i warsztaty, magazyny, biura i zaplecze techniczne obozu, będące miejscami pracy i śmierci więźniów. Zachowały się tu pozostałości po kilku bocznicach kolejowych i rampach, na które przywożono pociągi z ludźmi deportowanymi do obozu i gdzie esesmani dokonywali selekcji.

Źródło: auschwitz.org

Obóz Auschwitz stał się dla świata symbolem terroru, ludobójstwa i Szoah. Utworzony został przez Niemców w połowie 1940 r. na przedmieściach Oświęcimia, włączonego przez nazistów do Trzeciej Rzeszy.

Bezpośrednim powodem utworzenia obozu była powiększająca się liczba aresztowanych masowo Polaków i przepełnienie istniejących więzień. Początkowo miał to być kolejny z obozów koncentracyjnych, tworzonych przez nazistów już od początku lat trzydziestych. Funkcję tę Auschwitz spełniał przez cały okres swego istnienia, także gdy - od 1942 r. - stał się równocześnie jednym z ośrodków ?Endlösung der Judenfrage? (ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej) - nazistowskiego planu wymordowania Żydów zamieszkujących okupowane przez III Rzeszę tereny.

Do początku 1942 r. naziści deportowali do KL Auschwitz wyłącznie Żydów przywożonych w stosunkowo niedużej liczbie razem z więźniami nie-żydowskimi, głównie Polakami, którzy stanowili do połowy 1942 r. większość stanu liczbowego obozu.

Podstawowym celem polityki niemieckiej na obszarze okupowanej Polski po zlikwidowaniu polskiego państwa i jego instytucji była eksploatacja zasobów materialnych, siły roboczej oraz usuwanie z jej terenu miejscowej ludności ? Polaków i członków mniejszości narodowych. Odbywało się to poprzez ich wysiedlenie i systematyczną eksterminację. Ziemie polskie miały być całkowicie zgermanizowane przez zasiedlenie Niemcami opustoszałych terenów.

Na terenie obozu Auschwitz I naziści utworzyli pierwszy obóz dla mężczyzn i kobiet, tu miały miejsce pierwsze eksperymenty uśmiercania przy użyciu Cyklonu B, tu mordowali pierwsze masowe transporty Żydów, tu prowadzili pierwsze zbrodnicze eksperymenty na więźniach, tu wykonywali większość egzekucji przez rozstrzelanie, tutaj też mieścił się centralny areszt obozowy w bloku nr 11 dla więźniów z wszystkich części obozowego kompleksu, a także główna komendantura obozu i większość biur SS. Stąd władze obozowe kierowały dalszą rozbudową kompleksu obozowego.

W obozie Birkenau naziści wybudowali większość urządzeń masowej zagłady, w których zamordowano około miliona Żydów. Birkenau był jednocześnie największym obozem koncentracyjnym (blisko 300 prymitywnych, w większości drewnianych baraków), w którym w 1944 r. przebywało ponad 100 tys. więźniów: Żydów, Polaków, Romów, i innych. Na blisko 200 ha zachowały się ruiny komór gazowych i miejsca wypełnione ludzkimi prochami, prymitywne baraki więźniarskie oraz kilometry obozowego ogrodzenia i dróg.

Źródło: auschwitz.org

• Architektura zbrodni. Budynek tzw. centralnej sauny w KL Auschwitz II ? Birkenau, redakcja Teresa Świebocka, Oświęcim 2001.
• Auschwitz 1940-1945. Węzłowe zagadnienia z dziejów obozu, t. I-V, Redakcja naukowa: Wacław Długoborski, Franciszek Piper, Oświęcim Brzezinka 1995.
• Auschwitz. Nazistowski obóz śmierci, redakcja Franciszek Piper, Teresa Świebocka, Oświęcim 1993.
• Białecka Alicja, Działalność pedagogiczna muzeum i miejsca pamięci Auschwitz-Birkenau, w: Wartości w edukacji historycznej, red. Janusz Rulka, Bydgoszcz 1999.
• Cebo Lechosław, Więźniarki w obozie hitlerowskim w Oświęcimiu-Brzezince, Katowice 1984.
• Cyra Adam, Pozostał po nich ślad... Życiorysy z celi śmierci, Oświęcim 2006.
• Czech Danuta, Kalendarz wydarzeń w KL Auschwitz, Oświęcim-Brzezinka 1992.
• Domasłowski Wiesław, Badania nad konserwacją obiektów murowanych (beton, cegła) w Obozie Zagłady Oświęcim-Brzezinka, Toruń 2000.
• Glińska Alicja, Istota i mechanizm przemian w moralności więźniów Oświęcimia, 1969
• Glińska Alicja, Moralność więźniów Oświęcimia, ?Etyka? 1967, t. 2, s. 173-178
• Jagoda Zenon, Kłodziński Stanisław, Masłowski Jan, Oświęcim nieznany, Kraków 1981.
• Jagoda Zenon, Kłodziński Stanisław, Masłowski Jan, Więźniowie Oświęcimia, Kraków-Wrocław 1984
• Klee Ernst, Auschwitz medycyna III Rzeszy i jej ofiary, Kraków 2001.
• Kubica Helena, Nie wolno o nich zapomnieć: najmłodsze ofiary Auschwitz, Oświęcim 2002
• Kubica Helena, Zagłada w KL Auschwitz Polaków wysiedlonych z Zamojszczyzny w latach 1942-1943, Oświęcim - Warszawa 2004.
• Kucia Marek, Auschwitz jako fakt społeczny, Kraków 2005.
• Lachendro Jacek, Zburzyć i zaorać...? Idea założenia Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w świetle prasy polskiej w latach 1945-1948, Oświęcim 2007.
• Langbein Hermann, Ludzie w Auschwitz, Oświęcim-Brzezinka 1994.
• Lasik Aleksander, Załoga SS w KL Auschwitz w latach 1940-1945, Bydgoszcz 1994.
• Oleksy Krystyna, Symbolika Auschwitz i uniwersalne wartości moralne związane z tą tematyką, w: Wartości w edukacji historycznej, red. Janusz Rulka, Bydgoszcz 1999.
• Pawełczyńska Anna, Wartości a przemoc. Zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, Warszawa 1995.
• Piper Franciszek, Ilu ludzi zginęło w KL Auschwitz. Liczba ofiar w świetle źródeł i badań 1945-1990, Oświęcim 1992.
• Rees Laurence, Auschwitz. Naziści i ?ostateczne rozwiązanie?, wstęp Władysław Bartoszewski, przełożył Paweł Stachura, Prószyński i S-ka, Warszawa 2005.
• Rymaszewski Bohdan, Pamiętać będą pokolenia, Oświęcim 2000.
• Setkiewicz Piotr, Z dziejów obozów IG Farben Werk Auschwitz 1941-1945, Oświęcim 2006.
• Strzelecki Andrzej, Deportacja Żydów z getta łódzkiego do KL Auschwitz i ich zagłada, Oświęcim 2004.
• Sobański Tomasz, Ucieczki oświęcimskie, Warszawa 1987.
• Świebocki Henryk (red.), Ludzie dobrej woli. Księga pamięci mieszkańców ziemi oświęcimskiej niosących pomoc więźniom KL Auschwitz, Oświęcim 2005.
• Zarembina Natalia, Auschwitz, Obóz Śmierci, oprac. Andrzej K. Kunert, (reprint z wydania podziemnego Polska 1942, Londyn 1944), Warszawa 2005
• Ważnymi pozycjami są także artykuły zawarte w zeszytach ?Zeszyty Oswięcimskie? i ?Pro Memoria? wydawanych przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau.