Dwór w Skrzydlowie
749 z 27.12.1967
Zespół dworski w Skrzydlowie, malowniczo położony na zboczach nadwarciańskich wzniesień, założony został około połowy wieku XIX. Należał kolejno do kilku rodzin. W 1898 r. ówczesna właścicielka, Zofia Siemińska, sprzedała go Janowi Reszkemu. Rodzeństwo Reszke, Jan, Edward i Józefina, nabyło zresztą w tych czasach kilka majątków w okolicy. Cała trójka należała do najwybitniejszych śpiewaków operowych świata. Jan (1850-1925), który nabył Skrzydlów, uchodził za pierwszego tenora Europy i Ameryki. Był m.in. gwiazdą Opery Paryskiej i Metropolitan Opera w Nowym Jorku. Również w Stanach zjednoczonych występował jego brat, Edward, zaś Józefina stała się popularna we Włoszech i Hiszpanii. Zarobiwszy duże pieniądze, rodzeństwo postanowiło zainwestować je właśnie w okolicach Częstochowy, kupując majątki. Oprócz Skrzydlowa były to Kłomnice, zakupione przez Józefinę oraz Garnek, którego właścicielem stał się Edward. Reszke stali się właścicielami kilku rezydencji. Warto wspomnieć, że Jan pochowany jest w Paryżu, na cmentarzu Montparnasse, Józefina na warszawskich Powązkach, a Edward w podczęstochowskim Borownie. W skład skrzydlowskiego zespołu dworskiego wchodzi kilka obiektów. Obok samego dworu jest to również park, murowana kaplica wzniesiona w 1830 r., oraz pobudowane na początku XX w. budynki drewnianej rządcówki oraz murowanego spichlerza. Sam dwór posiada dwa skrzydła - jedno parterowe, drugie piętrowe. Wejście z gankiem posiada dekoracje w postaci czterech toskańskich kolumn. Dodajmy, że Jan Reszke w swym majątku w Skrzydlowie założył stadninę koni oraz nowoczesną stajnię sportową. Tutejsza stadnina po II wojnie została przejęta przez utworzone we wsi Państwowe Gospodarstwo Rolne. W latach 90-tych została ona przekształcona w Stadninę Koni Skarbu Państwa, a niedługo potem zlikwidowana.
Źródło: slaskie.travel
Z zespołem dworskim w Skrzydlowie znana jest słynna w Europie i na całym świecie rodzina śpiewaków operowych – Jana, Edwarda i Józefiny Reszków. Zauroczeni tutejszymi okolicami kupili oni pod koniec XIX w. kilka majątków w okolicach Kłomnic, w tym również majątek w Skrzydlowie. Jego poprzednią właścicielką była Zofia Siemiańska, która odsprzedała swoje dobra w 1898 r. Janowi Reszke. Ten jeden z najwybitniejszych w historii Polski śpiewaków operowych urodził się w Warszawie w 1850 r. Ukończył tutaj studia, które kontynuował później w Mediolanie i Paryżu. Debiutował w 1874 r. w Wenecji w barytonowej partii Alfonsa w „Faworycie” Gaetano Donizettiego. Od 1876 r. występował w Paryżu, który stał się jego domem. W 1884 r. został pierwszym śpiewakiem Opery Paryskiej, stając się bożyszczem francuskiej stolicy. W latach 1888–1900 współpracował również z londyńską Royal Opera House, gdzie wystąpił ponad 300 razy. Śpiewał także w Metropolitan Opera w Nowym Jorku, Bostonie i Chicago, ale również w Operze Warszawskiej. W 1902 r. wycofał się ze sceny i otworzył w Paryżu szkołę śpiewu, którą w 1918 r. przeniósł do Nicei.
Z dworku w Skrzydlowie Jan Reszke uczynił swój polski dom. Tutaj mógł rozwijać swoją drugą pasję, jaką były konie. W Paryżu był właścicielem paryskiej stajni wyścigów. W Skrzydlowie założył stadninę oraz nowoczesną stajnię sportową. Stadnina Koni Skrzydlów przez lata odgrywała ważną rolę w polskiej hodowli koni angloarabskich, a od lat 60. również małopolskich. Dzięki najlepszym francuskim angloarabom stanowiącym trzon hodowli w początkowych latach, dzięki niemal nieograniczonemu dostępowi do wyselekcjonowanego materiału genetycznego i wymianie fachowej wiedzy pomiędzy stadninami, w Stadninie Koni „Skrzydlów” urodziło się wiele wybitnych koni sportowych. Po 1945 r. stała się Państwową Stadniną Koni „Skrzydlów”. W 1999 r. rząd polski podjął decyzję o likwidacji stadniny i rozproszeniu stada. Cała jej hodowla trafiła do Stadniny Koni „Malutkie” w województwie łódzkim. Ciekawostką jest fakt, iż dwa konie pochodzące z opisywanej hodowli wystąpiły w ekranizacji „Ogniem i Mieczem” Henryka Sienkiewicza w reżyserii Jerzego Hoffmana.
Obecność Reszków wpłynęła również pozytywnie na kulturalno-oświatowy rozkwit całego regionu. Powstawały tutaj wówczas efektowne dwory oraz ochronki-szkoły dla dzieci, z sukcesem prowadzone przez rodzinę artystów. Chcąc kultywować dawne tradycje oraz zachować pamięć o rodzinie Reszków, z inicjatywy władz samorządowych powstał projekt „Szlak Reszków – Muzyka i Konie”, który integruje, głównie poprzez system ścieżek rowerowych, miejsc związane z tą rodziną na terenie gminy Kłomnice i gmin ościennych. We współpracę przy realizacji przedsięwzięcia włączyła się nawet Filharmonia Częstochowska, której efektem są odbywające się od kilku lat w kościele parafialnym w Garnku koncerty muzyki klasycznej, wspierane finansowo przez gminę Kłomnice. Przesłaniem kulturalnych wydarzeń jest krzewienie kultury i edukacja muzyczna, popularyzowanie opery i promocja młodych śpiewaków operowych, laureatów i uczestników Konkursu Wokalnego im. Reszków, odbywającego się w Filharmonii Częstochowskiej.
Źródło: peuk.fiiz.pl
