II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39

Nr w rejestrze zabytków:
A/765/2021 z 25 lutego 2021
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - ii linia ows 2 schron bojowy nr 39
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155554
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155540
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - ii linia ows 2 schron bojowy nr 39 schemat 2
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 163435
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - swietochlowice piasniki bunker entrance 2018
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - swietochlowice bunker no 39 2022
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - schron bojowy nr 39 w swietochlowicach
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155459
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - ciezki schron bojowy nr 39 izba bojowa
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - ciezki schron bojowy nr 39 czolo obiektu
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 163536
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - swietochlowice schron bojowy nr 39 fotopolska eu 237983
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155450
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - swietochlowice piasniki bunker 2018
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155418
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155505
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155531
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155519
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155549
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155605
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 155625
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 162244
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 162252
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 162255
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 162305
II linia OWŚ - 2. Schron bojowy nr 39 - 20230715 163444
Historyczna nazwa: Schron bojowy nr 39 w Piaśnikach (Świętochłowice)
Data powstania obiektu: 1937 r.
Opis

Schron bojowy nr 39, wybudowany w 1937 roku, to jeden z najbardziej nietypowych obiektów Obszaru Warownego „Śląsk”. Zlokalizowany na terenie dzisiejszego parku im. Mieszkańców Heiloo w Chorzowie, został zaprojektowany w rzadko spotykanej klasie odporności „D/E”, łączącej cechy obu typów – cieńsze ściany tyłów i grubsze ściany frontowe, przystosowane do bezpośredniego ostrzału.

Blokhauz zamiast standardowego schronu

Schron nr 39 jako jedyny obiekt zbudowany w 1937 roku został zaprojektowany jako klasyczny blokhauz – schron do ognia czołowego. Zamiast typowej kopuły pancernej, zastosowano tu płyty pancerne model 1937, osłaniające trzy główne strzelnice ckm. Na stropie znajdowała się atrapa kopuły bojowej, mająca zmylić przeciwnika – unikalny element wśród fortyfikacji śląskich.

Uzbrojenie i wyposażenie techniczne

Główne uzbrojenie schronu stanowiły trzy ciężkie karabiny maszynowe wz. 30, rozmieszczone za płytami pancernymi oraz 2–3 ręczne karabiny maszynowe. Strzelnice wyposażone były w zbiorniki chłodzenia wodnego, instalacje odprowadzania gazów prochowych i zrzutnie łusek. Do obrony gazoszczelnej służyła filtrowentylacja z przewidzianym montażem silnika wysokoprężnego typu Blackstone DB (ostatecznie niezamontowany). Obiekt miał także telefoniczną łączność podziemną z innymi schronami.

Rzadkie elementy i stan zachowania

Wnętrze obiektu wyróżnia się dobrze zachowanymi detalami, w tym oryginalnymi dwudzielnymi drzwiami pancernymi oraz... żeliwnym pisuarem w toalecie – jedynym zachowanym egzemplarzem tego typu w całym Obszarze Warownym „Śląsk”. Schron posiada dwa wyjścia ewakuacyjne pełniące dodatkowo funkcje strzelnic dla rkm. Został wpisany do rejestru zabytków w 2021 roku.

Działania konserwatorskie i dostępność

Schron nr 39 został odrestaurowany przez Stowarzyszenie „Pro Fortalicium” i udostępniony jest do zwiedzania w wyznaczone dnia. W jego wnętrzu funkcjonuje iizba muzealna poświęcona historii Obszaru Warownego „Śląsk”.

Schemat schronu

Schemat schronu bojowego nr 39 II linii obrony OWŚ

Rys. Schemat schronu bojowego nr 39 II linii obrony OWŚ.

Źródło: profort.org.pl / fortyfikacja.pl

Dane techniczne

Data budowy: 1937 r.

Typ ostrzałoodporności: „D”

  • pojedyncze trafienie pociskiem 220 mm
  • wielokrotne trafienie pociskiem 155 mm

Grubość ścian i stropu:

  • strop: 150 cm
  • ściana czołowa: 150 cm
  • ściany boczne: 100 cm
  • ściana tylna: 100 cm

Załoga: ok. 14 żołnierzy

Wyposażenie:

  • instalacja filtrowentylacyjna
  • instalacja chłodzenia ckm
  • agregat prądotwórczy
  • łączność zew. telefoniczna
  • prycze dla załogi
  • forteczny piecyk węglowy

Uzbrojenie:

  • 3 × 7,92 mm ckm wz. 30 Browning
  • 2 × 7,92 mm rkm wz. 28 Browning
  • indywidualna broń piechoty typu: karabinki 7,92 mm kbk Mauser
  • granaty ręczne
Historia

Budowę schronu zakończono w 1937 roku, jednak jego wyposażanie trwało aż do wybuchu II wojny światowej i zostało przez nią przerwane. Nie zdążono zamontować kluczowych dla instalacji filtrowentylacyjnej elementów, a mianowicie samego wentylatora oraz silnika. 1 września 1939 roku schron był prawdopodobnie obsadzony przez szczątkową załogę, która w nocy z 2 na 3 września otrzymała, podobnie jak załogi pozostałych obiektów, rozkaz wycofania się z powodu zagrożenia okrążeniem. Taką hstorię przedstawiają oficjalne źródła, jednak odkrycia dokonane przez członków Stowarzyszenia, w postaci znalezionych przed schronem ok. 60 sztuk łusek karabinowych oraz pistoletowych polskich i niemieckich z okresu przedwojennego, oraz ślady ostrzału na ścianach świadczą, iż w okolicy schronu doszło do jakiegoś starcia. Jego okoliczności oraz uczestnicy pozostają w chwili obecnej tajemnicą.

Po wojnie pełnił przez krótki okres czasu rolę schronu obrony przeciwlotniczej, później po opuszczeniu był systematycznie dewastowany i zaśmiecany do momentu jego całkowitego zamknięcia w latach osiemdziesiątych XX wieku. W 2007 roku Koło Terenowe "Świętochłowice" rozpoczęło remont obiektu, którego efektem jest utworzona w nim izba muzealna oraz organizacja co roku przy schronie pikników fortecznych, których głównym punktem są inscenizacje walk z okresu II wojny światowej.

Źródło: profort.org.pl / fortyfikacja.pl

Zwiedzanie

Schron jest dostępny do zwiedzania - funkcjonuje w nim izba muzealna schronu nr 39 w Świętochłowicach:

  • w każdy pierwszy i trzeci weekend miesiąca w okresie od maja do października w godzinach od 15.00 do 19.00.
  • Istnieje możliwość zwiedzania poza tymi terminami po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym lub internetowym, także poprzez stronę internetową koła terenowego, na portalu facebook lub przez e-mail.

Organizator zwiedznaia: Koło terenowe „Świętochłowice” Stowarzyszenia "Pro Fortalicium".

Zaktualizowano dzisiaj

Dane teleadresowe

Powstańców Śląskich
41-605 Świętochłowice
place
50.3026168, 18.9151Skopiowano do schowka
N50º18'9.42", E18º54'54.36"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Miejsce/obiekt w pobliżu którego istnieje możliwość płatnego lub bezpłatnego zaparkowania samochodu.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Sezonowy
Wyżyna Katowicka
polskie
Obiekty militarne wybudowane przez wojsko polskie.
Wyżyna Śląska
Wyżyna Śląsko-Krakowska
Wyżyny Polskie
Pozaalpejska Europa Środkowa

Inne w kategorii: Militaria To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.

expand_less