Pałac w Piaśnikach (Świętochłowice)
Pałac w Świętochłowicach (piaśnicki zameczek) – pałac w Świętochłowicach, w dzielnicy Piaśniki. Został zbudowany w 1859 roku jako dom urzędniczy dyrekcji Śląskiej Spółki Akcyjnej dla Górnictwa i Hutnictwa Cynkowego (niem. Schlesische Aktien-Gesellschaft für Bergbau und Zinkhüttenbetrieb).
Pałacyk wzniesiony w 1859 roku na planie prostokąta, z silnie wysuniętymi ryzalitami bocznymi, dwuipółtraktowy z centralnie usytuowaną klatką schodową. Pokrywał go dach dwuspadowy. Fasada była utrzymana w stylu neorenesansowym, cokół i elewacja parteru były boniowane. Centralną, wejściową oś akcentował portyk ujęty pilastrami dźwigającymi prosty gzyms. Okna ryzalitów bocznych w parterze wieńczyły trójkątne naczółki. W pierwszej kondygnacji okna były zamknięte półkoliście. Ryzality nakrywały trójkątne szczyty.
Podczas I wojny światowej budynek został dotknięty szkodami górniczymi i został przebudowany w 1917. Zlikwidowano dodatkowe wielobiegowe schody na osi budynku przed starym portykiem. Nowy portyk był rodzajem krytej werandy z tarasem. Po zakończeniu remontu w portyku wejściowym, w dwóch bocznych ryzalitach I piętra założono secesyjne witraże.
Po 1945 roku w budynku znajdowało się przedszkole, w 1996 roku został sprzedany przez gminę Świętochłowice za 173 tys. złotych; obecnie jego funkcje określono jako mieszkalne i usługowe.
Obecnie na terenie obiektu znajduje się zakład krawiecki Incognito – Moda Damska.
W 1866 roku w pobliżu piaśnickiego zameczku założono park, wraz z kortami tenisowymi, kręgielnią i stawem. W pobliżu znajdowały się niewielkie domy służby. Na terenie parku znajduje się schron, który był używany podczas II wojny światowej.
Źródło: wikipedia.pl
Połowa XIX wieku to okres bujnego rozwoju przemysłowego Świętochłowic, jak w większości przypadków miast górnośląskich. Przemysłowy ród Henckel von Donnersmarcków posiadał wiele kopalń i hut na terenie Górnego Śląska, w tym w Świętochłowicach. Dlatego też aby zapewnić komfortowe warunki bytowania dyrekcji kopalń i hut tych potentatów przemysłowych, zadecydowany aby wybudować dla dyrektorów i ich rodzin obszerny budynek mieszkalny w formie pałacyku. Prace ruszyły w roku 1859 i w tym samym roku je zakończono. W roku 1866 założono park, który okala do dnia dzisiejszego budynek. Powstał także kort tenisowy, staw oraz kręgielnia. Do pałacu prowadziła droga od obecnej ulicy Bytomskiej, przy wjeździe wybudowano strużówkę z muru szachulcowego. Cały park był ogrodzony. W czasie pierwszej wojny światowej, na skutek szkód górniczych przystąpiono do modernizacji budynku. Prace rzopoczeto w roku 1917.Zlikwidowano dodatkowe wielobiegowe schody na osi budynku przed starym portykiem. Nowy portyk był rodzajem krytej werandy z tarasem. Po zakończeniu remontu w portyku wejściowym, w dwóch bocznych ryzalitach I piętra założona secesyjne witraże.
W okresie dugiej Rzeczypospolitej wybudowano na skraju parku w roku 1937 schron bojowy oznaczony jako numer 39 (wchodzi w skład linii obronnej Obszaru Warownego ,,Śląsk"). W sierpniu 1939 roku w pałacyku rezydował sztab Wojska Polskiego, do budynku doprowadzano dywersantów z Freikorpsu, pojmanych w licznych utarczkach na granicy Lipin, Łagiewnik i Bytomia w celu przesłuchania. W styczniu 1945 roku w pałacu przebywali żołnierze Armii Czerwonej. Według relacji ustnych poczynili oni pewne szkody np. paląc na podłogach parkietowych ogniska z książek znalezionych w budynku. W okresie PRL w pałacyku znajdowało się przedszkole a obecnie ten zabytkowy budynek znajduje się w rękach prywatnych.
Źródło: peuk.fiiz.pl
