Przełęcz Brona (1408 m n.p.m.)

Przełęcz Brona (słow. Brána) – przełęcz w masywie Babiej Góry (Pasmo Babiogórskie) w Beskidzie Żywieckim. Geoportal podaje wysokość 1412 m, mapa Compass 1408 m. Znajduje się w północno-zachodniej grani tego masywu, pomiędzy Małą Babią Górą (dokładniej przed jej drugim, wschodnim wierzchołkiem czyli Niższym Cylem) a Kościółkami. Przełęcz Brona dzieli masyw Babiej Góry na dwie nierówne części:

• część wschodnią ze szczytem Diablak oraz
• część zachodnią z Małą Babią Górą, czyli Cylem.

Głównym grzbietem tego masywu i przez przełęcz Brona biegnie granica polsko-słowacka oraz Wielki Europejski Dział Wodny. Polskie stoki przełęczy Brona należą do miejscowości Zawoja, słowackie do miejscowości Orawska Półgóra.

Południowo-zachodnie (słowackie) stoki przełęczy Brona są mało strome i wypływa z nich potok Bystra, północne, od polskiej strony są bardziej strome i z ich niższej części wypływa Marków Potok. Na wschód od przełęczy leży system wąwozów zwanych Izdebczyskami z maleńkim stawkiem zwanym Czarne Oko i kilkoma małymi jaskiniami. Największe z nich to Zbójnicka Grota i Słowikowa Studnia (już zawalona).

Nazwę przełęczy utworzył w 1925 Kazimierz Sosnowski od staropolskiego słowa brona oznaczającego bramę. Dawniej mieszkańcy Zawoi przełęcz tę nazywali po prostu Siodełkiem lub Siodłem. W XVII i XVIII wieku prowadził przez nią Zbójecki Chodnik – ścieżka łączącą Zawoję z Półgórą. Obecnie na przełęczy Brona krzyżują się trzy znakowane szlaki turystyczne i ścieżka edukacyjna "Babia Góra bez granic" (nie posiada odrębnego oznakowania).

Szlaki turystyczne:

• szlak turystyczny czerwony (Główny Szlak Beskidzki): Markowe Szczawiny – Brona – Diablak:
  
  • z Markowych Szczawin 0.30 godz. (↓ 0.25 godz.)
  • z Diablaka 0.45 godz. (↑ 1 godz.)
• szlak turystyczny zielony szlak turystyczny niebieski Żywieckie Rozstaje – Cyl – Brona – Diablak:
  
  • z Cyla 0.15 godz. (↑ 0.25 godz.)
  • z Diablaka 0.45 godz. (↑ 1 godz.)

Źródło: wikipedia.pl