Babiogórski Park Narodowy
Babiogórski Park Narodowy został utworzony w 1954 roku na obszarze należącym wówczas do województwa krakowskiego. Znajduje się on w Polsce południowej, w powiecie suskim i nowotarskim (województwie małopolskim) przy granicy ze Słowacją. Po słowackiej stronie istnieje park krajobrazowy „Horná Orava”. Obejmuje północną i południową stronę masywu Babiej Góry włączając najwyższy szczyt Beskidu Żywieckiego – Diablak (1725 m n.p.m.).
W Zawoi, gdzie znajduje się siedziba Dyrekcji Parku, utworzono specjalny Ośrodek Edukacyjny Babiogórskiego Parku Narodowego prezentujący w przystępny sposób walory babiogórskiej przyrody. Dla uatrakcyjnienia zwiedzania parku wytyczono sieć ścieżek edukacyjnych.
Fauna:
- 105 gatunków ptaków (wliczając dzięcioły i puchacze).
- Ssaki takie jak jelenie, rysie, wilki i niedźwiedzie.
- Owady, zwłaszcza chrząszcze, wliczając unikatowe gatunki.
Na terenie parku opisano 650 gatunków roślin naczyniowych, prawie 280 gatunków mchów oraz liczne porosty, glony i wątrobowce. Występuje tutaj 70 gatunków wysokogórskich oraz 54 objęte ochroną gatunkową. M.in. mają tu swoje stanowiska tak rzadkie w Polsce gatunki roślin, jak: okrzyn jeleni, rogownica alpejska, wyblin jednolistny, turzyca pchla, tocja karpacka, tojad morawski, zimoziół północny. Symbolem parku jest okrzyn jeleni, który występuje tylko w Babiogórskim Parku Narodowym.
Na Babiej Górze widoczny jest piętrowy układ roślinności górskiej. Są to następujące piętra wraz z charakterystycznymi roślinami:
- regiel dolny (700–1150 m n.p.m.): buk zwyczajny, świerk pospolity, jodła (sięgają do 45 m wysokości i 350 cm obwodu pnia; zobacz: Gruba Jodła), żywiec cebulkowy, czosnek niedźwiedzi
- regiel górny (1150–1350 m n.p.m.): świerk
- piętro kosodrzewiny (1350–1650 m n.p.m.): kosodrzewina, jarzębina, kostrzewa pstra, zawilec narcyzowy, goździk okazały, lilia złotogłów
- piętro alpejskie (1650 – 1725 m n.p.m.): sit skucina, kosmatka brunatna, rogownica alpejska (endemit babiogórski)
Siedziba Babiogórskiego Parku Narodowego: Zawoja 1403, 34-222 Zawoja
Źrodlo: wikipedia.pl
Park został powołany Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 30 października 1954 roku (z mocą obowiązywania od 1 stycznia 1955 r.). Został założony na powierzchni 16,37 km².
Rezerwat ścisły obejmował 1049,89 ha, a rezerwat częściowy 624,89 ha. Na fakt utworzenia Babiogórskiego Parku Narodowego wpłynęło wiele czynników, między innymi klasycznie wykształcony układ pięter roślinnych, zespół roślinności naskalnej i jedyne w Polsce stanowiska roślin: okrzyn jeleni i rogownica alpejska. W partii szczytowej Babiej Góry występuje jedyne w Beskidach piętro halne oraz wiele zanikających stawków osuwiskowych.
W 1977 roku objęto Babią Górę w granicach Parku Narodowego statusem rezerwatu biosfery i włączono do programu UNESCO-MAB „Człowiek i biosfera”. Ponad 20-letnie starania o powiększenie Parku przyniosły efekt w 1997 roku. Rozporządzeniem Rady Ministrów powiększono obszar parku do 3391,55 ha. Utworzono również otulinę o powierzchni 8437 ha.
Źródło: wikipedia.pl
Babiogórski Park Narodowy jest dostępny dla odwiedzających przez cały rok, jednak obowiązuje opłata za wstęp na wszystkie szlaki turystyczne. Największą popularnością cieszą się szlaki prowadzące na szczyt Babiej Góry oraz te biegnące przez unikalne tereny chronione, takie jak hale, torfowiska i górskie lasy. Szlaki oferują zróżnicowane stopnie trudności, co sprawia, że są atrakcyjne zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych turystów. Najpopularniejsze cele wędrówek to:
- Babia Góra (1725 m n.p.m.)
- Schronisko PTTK Markowe Szczawiny
- Sokolica (1367 m n.p.m.)
- Kępa (1521 m n.p.m.)
- Gówniak (1644 m n.p.m.)
Bilety można zakupić na kilka sposobów:
- online przez kup bilet: https://bgpn.gov.pl/wstep-do-parku
- na Wystawie Stałej przy dyrekcji BgPN (34-222 Zawoja 1403),
- w Punktach Informacji Turystycznej i Przyrodniczej na Polanie Krowiarki oraz w Zawoi Markowej,
Opłaty pobierane są również na niektórych parkingach samochodowych przy wejściu na szlaki:
Inne obiekty znajdujące się w:
Beskid Żywiecko-Orawski
- Babia Góra (1725 m n.p.m.)
- Babiogórski Park Narodowy
- Diablak
- Dolina Rybnego Potoku
- Gówniak (1644 m n.p.m.)
- Hala Bacmańska
- Hala Bieguńska
- Hala Gawłowska
- Hala Kamińskiego na Magurce
- Hala Lipowska
- Hala Malinowa (Polana Malinowa)
- Hala Miziowa
- Hala na Prusowie
- Hala Redykalna
- Hala Rysianka
- Hala Śmietanowa
- Jałowiec (1111 m n.p.m.)
- Kępa (1521 m n.p.m.)
- Lasek, Łosek (868 m n.p.m.)
- Mała Babia Góra - Cyl (1517m n.p.m.)
- Mędralowa (1169 m n.p.m.)
- Mosorny Groń (1044 m n.p.m.)
- Pilsko (1557 m n.p.m.)
- Polica (1369 m n.p.m.)
- Prusów (1010 m n.p.m.)
- Przełęcz Brona (1408 m n.p.m.)
- Przełęcz Glinne
- Przełęcz Krowiarki (Lipnicka)
- Rezerwat na Policy im. prof. Zenona Klemensiewicza
- Rezerwat przyrody „Romanka”
- Romanka (1366 m n.p.m.)
- Sokolica (1367 m n.p.m.)
- Trzy Kopce w Beskidzie Żywieckim (1216 m n.p.m.)
- Wieża widokowa "Beskidzki Raj" w Stryszawie
- Wieża widokowa na Mosornym Groniu
- Wodospad na Mosornym Potoku w Zawoi
- Wodospad Roztoki
- Wodospad w Sopotni Wielkiej
- Żywiecki Park Krajobrazowy