Meczet w Bohonikach
A-60 z 07.11.1966
Obiekt jest unikalnym w skali kraju przykładem islamskiego, drewnianego budownictwa sakralnego, funkcjonującym do dziś. Ze względu na swoje wybitne wartości historyczne (związane z dziejami i kulturą Tatarów polskich) został uznany za pomnik historii.
Meczet w Bohonikach usytuowany jest w centrum wsi, po południowej stronie drogi biegnącej przez miejscowość. Stoi na działce ogrodzonej metalową siatką z furtką na osi wejścia do zabytku. Obiekt zbudowany został w konstrukcji zrębowej, ściany są obustronnie oszalowane w układzie poziomym, obwodowe, wzmocnione lisicami. Dach namiotowy kryty gontem, podobnie dwuspadowe daszki nad mihrabem i gankiem. Wieżyczka na rzucie sześcioboku wraz z hełmem obita blachą miedzianą; zwieńczona szpicem z trzema kulami i półksiężycem. W wieżyczce sześć okien sześciokwaterowych z ozdobnymi nadokiennikami z motywem półksiężyca. Wąskofrontowy meczet wzniesiono na rzucie prostokąta z niewielkim, również prostokątnym mihrabem w elewacji południowej. Wnętrze meczetu, zgodnie z muzułmańską tradycją, ozdobione jest muhirami (cytatami z Koranu) oraz przedstawieniami Mekki, wykonanymi w różnych technikach. Podłogę pokrywają kobierce. Meczet w Bohonikach zachował oryginalne rozplanowanie i bryłę, a przede wszystkim funkcję. Przeprowadzone remonty miały na celu wymianę elementów, które w wyniku naturalnej korozji drewna ulegały zniszczeniu. W pracach konserwatorskich użyto naturalnych materiałów (drewnianych bali, szalunku, gontu, blachy miedzianej, drewnianej stolarki).
Źródło: zabytek.pl
Trudno dokładnie określić czas powstania meczetu w Bohonikach. Nastąpiło to wkrótce po osiedleniu się tu Tatarów i zorganizowaniu gminy wyznaniowej. Akta archiwalne potwierdzają istnienie meczetu w tej miejscowości w 1717 roku. Czas powstania obecnego obiektu najczęściej określa się na 2. poł. lub k. XIX w., chociaż niektórzy badacze optują za wiekiem XVIII. Być może rację ma znawca dziejów powiatu sokólskiego - Walerian Bujnowski, który pisząc przed II wojną światową stwierdzał, że meczet został przebudowany po powstaniu 1863 r. i odremontowany w 1929 roku. Podczas ostatnich prac remontowo-konserwatorskich prowadzonych w 2006 r. na jednej z belek odkryto datę 1873, która wskazuje na czas budowy lub przebudowy obiektu. Wiadomo, że w wieku XX był on kilkakrotnie gruntownie remontowany. Podczas II wojny światowej został częściowo zniszczony od wybuchu pocisku. W czasie działań wojennych urządzono w nim szpital polowy.
Źródło: zabytek.pl
Oprowadzanie po meczecie codziennie w godzinach 9:00 - 17:00.
