Izba muzealna "Schron bojowy nr 52" w Dobieszowicach















Izba muzealna w schronie bojowym nr 52 na terenie kolonii Wesoła w Dobieszowicach, który był częścią przedwojennych fortyfikacji Obszaru Warownego „Śląsk”. Obecnie działa tu izba muzealna, prowadzona przez Stowarzyszenie Na Rzecz Zabytków Fortyfikacji Pro Fortalicium. To miejsce, które pozwala dosłownie dotknąć historii z lat 30. XX wieku.
Historia schronu nr 52 i jego znaczenie
Schron bojowy nr 52 został wzniesiony w 1937 roku jako niezależny punkt oporu, którego zadaniem była obrona tamy zalewu nr 2 „Józefka”. Rok później wokół niego powstały kolejne obiekty: schron pozorno-bojowy, schron pozorny oraz wartownia. W efekcie ten fragment linii obronnej przekształcił się w samodzielną grupę bojową, a sam schron nr 52 pełnił rolę śródszańca.
W sierpniu 1939 roku, po ogłoszeniu pełnego pogotowia bojowego, obiekt został obsadzony przez załogę w pełnym składzie. Mimo gotowości bojowej, nie wziął udziału w walkach – polskie oddziały opuściły pozycje 2 września na rozkaz Naczelnego Wodza.
Konstrukcja i uzbrojenie schronu
Schron zaprojektowano jako jednokondygnacyjny, na planie prostokąta. Jego potencjał bojowy był znaczący:
- 3 ckm (jeden w kopule pancernej, dwa w strzelnicach bocznych),
- 2 rkm Browning wz. 28,
- karabin przeciwpancerny wz. 35,
- broń etatowa i granaty ręczne.
Zapas amunicji obejmował m.in. 20 000 naboi dla ckm, 10 000 naboi do rkm oraz 100 granatów ręcznych. Dodatkowo obiekt przygotowany był do przechowywania amunicji dla moździerzy piechoty i karabinów przeciwpancernych.
Losy schronu po wojnie
W latach 50. XX wieku Wojsko Polskie przeprowadziło prace konserwacyjne obiektu. Niestety, z czasem wyposażenie zostało rozkradzione i schron uległ degradacji. Dopiero w 1997 roku dzięki pasji Waldemara Machonia rozpoczęto jego rewitalizację. Obecnie opiekę nad schronem sprawuje Stowarzyszenie Pro Fortalicium, które urządziło tu izbę muzealną poświęconą OW „Śląsk”.
Grupa bojowa „Wesoła” – część większej całości
Schron nr 52 to tylko fragment większej sieci umocnień tworzących Obszar Warowny „Śląsk” – rozbudowany system fortyfikacji budowany od 1933 roku. Grupa bojowa „Wesoła”, ulokowana na południe od jeziora Kozłowa Góra, wraz z obiektami w Wymysłowie była jednym z najdalej wysuniętych na północ punktów oporu OW „Śląsk”.
Godziny otwarcia Muzeum Fortyfikacji Obszaru Warownego Śląsk – Schron Bojowy nr 52 w Dobieszowicach:
- Sezon letni (maj–wrzesień):
- Każda sobota w miesiącu, 14:00–18:00
- Poza wyznaczonymi oficjalnymi terminami:
- Osoby indywidualne (kwiecień–wrzesień): po wcześniejszym kontakcie telefonicznym/mailowym
- Grupy zorganizowane (cały rok): możliwość indywidualnego umówienia
Oznaczenie otwarcia: biało-czerwona flaga wywieszona na maszcie
Opiekun obiektu: Koło Terenowe „Dobieszowice”
Kontakt:
- Tel.: 501 313 257 (Kamil Ferdyn)
- E-mail: [email protected]
- Dodatkowe atrakcje: Możliwość zwiedzania trzech innych odrestaurowanych schronów w Wymysłowie. Szczegóły wycieczki dostępne po kontakcie.
- Organizator: Stowarzyszenie na Rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium”
Izba muzealna w Dobieszowicach to doskonała okazja, by zapoznać się z historią wojskowości II RP, zobaczyć oryginalne wnętrza schronu i dowiedzieć się więcej o strategii obronnej przed wybuchem II wojny światowej. Dzięki zaangażowaniu członków Pro Fortalicium, miejsce to żyje i edukuje kolejne pokolenia miłośników historii.
Inne obiekty znajdujące się w:
ProFort Centrum Bytom-Miechowice
- Izba muzealna "Schron bojowy nr 39" w Świętochłowicach
- Izba muzealna "Schron bojowy nr 5" w Chorzowie
- Izba muzealna "Schron bojowy nr 52" w Dobieszowicach
- Izba muzealna "Schron Sowiniec" w Gostyni
- Izba pamięci "Schron typu LSD" w Miechowicach (Bytom)
- Izba pamięci "Sosabowski" w Bytomiu
- Izba pamięci "Träger" w Bytomiu
- OWŚ - Schron dowodzenia w Chorzowie