Ruiny młyna wodnego w Lelowie







Ruiny młyna wodnego w Lelowie zlokalizowane są nad malowniczą rzeką Białką Lelowską, dawniej pełnił kluczową funkcję gospodarczą w życiu miejscowej ludności. Dziś pozostałości po tym XIX-wiecznym obiekcie budzą zainteresowanie pasjonatów historii i turystów szukających cichych, klimatycznych miejsc. Choć większość przechodzi obok jego pozostałosci, nie zdając sobie sprawy, co własciwie znajdowało się niegdyś w tym miejscu.
Młyn z końca XIX wieku
Zachowane ruiny wskazują, że młyn został wzniesiony najprawdopodobniej pod koniec XIX wieku. Według przekazów mieszkańców należał do rodziny Pytlewskich, która przez lata obsługiwała lokalną społeczność, mieląc zboże i wykorzystując do tego siłę przepływającej rzeki.
Konstrukcja młyna jest typowa dla tego typu obiektów z epoki – na solidnej podmurówce wznosi się szkieletowa, drewniana struktura, szalowana pionowymi deskami. Choć czas zrobił swoje i budynek znajduje się w ruinie, wiele elementów konstrukcyjnych zachowało się do dziś.
System wodny i młynówka
Rzeka Białka Lelowska została w tym miejscu częściowo uregulowana, aby dostarczyć wodę do turbiny młyna. Woda była spiętrzana przy pomocy jazu, a następnie prowadzona specjalnym kanałem, tzw. młynówką, bezpośrednio do mechanizmu. Ciekawostką jest fakt, że większość nurtu omijała młyn naturalnym korytem, a jedynie niewielka ilość wody napędzała urządzenia.
Obok głównego budynku młyna znajduje się mniejszy obiekt, w którym dawniej zainstalowana była turbina wodna. Choć obiekt nie jest już dostępny, miejsce zachowało swój niepowtarzalny klimat – szczególnie widoczny w promieniach porannego lub wieczornego słońca.
Upadek i zapomnienie
Młyn przestał pełnić swoją funkcję w 1945 roku. Po II wojnie światowej nie wznowiono działalności, a budynek zaczął popadać w ruinę. Przez kolejne dekady nikt nie podjął się jego renowacji ani adaptacji, aż popadł w ruinę.
Podsumowanie
Ruiny młyna wodnego w Lelowie to miejsce, które łączy historię z naturą. Choć nie zachowało się w pełni, nadal oddziałuje swoją atmosferą i pozwala wyobrazić sobie czasy, gdy rzeka Białka napędzała lokalną gospodarkę. Jeśli interesuje Cię przeszłość regionu albo po prostu chcesz odkryć mniej oczywiste atrakcje – to miejsce warte jest odwiedzenia.