P.O. "Dąbrówka" - 08. Schron bojowy nr 3

Schron bojowy nr 3 to jeden z najstarszych obiektów zbudowanych w ramach punktu oporu "Dąbrówka". Powstał w 1933 roku jako prototypowy schron c.k.m., wyposażony w unikatową kopułę bojową model 1933 z sygnaturą ZO 1933 3. Obiekt znajduje się w zalesionym zagajniku bzu i mimo upływu lat zachował się w stosunkowo dobrym stanie. To jeden z wielu "bunkrów" śląskiej linii fortyfikacyjnej zwanej Obszarem Warownym Śląsk.

Charakterystyka techniczna

Schron został wykonany w konstrukcji zagłębionej, z żelbetem o zmiennej grubości: od 150 cm na ścianie czołowej i stropie, po 100 cm na tylnej. Ze względu na obniżoną wysokość kopuły, została ona posadowiona na żelbetowej podmurówce. Wnętrze dostępne było przez dwa wejścia w układzie przelotni, pierwotnie zabezpieczone pancernymi drzwiami dwuskrzydłowymi.

W środku znajdowało się pomieszczenie dla załogi, studzienka techniczna oraz podszybie prowadzące do samej kopuły. W schronie było miejsce dla załogi obiektu oraz drużyny piechoty wspierającej działania z pozycji polowych.

Uzbrojenie i wyposażenie

Głównym uzbrojeniem obiektu był ciężki karabin maszynowy wz. 30, osadzony w kopule z trzema strzelnicami. Obiekt posiadał wentylację grawitacyjną oraz ręczny wentylator odsysający gazy prochowe. Niestety, większość elementów metalowych – w tym drzwi, laweta i wyposażenie techniczne – zostały rozkradzione przez złomiarzy.

Współczesny stan i dewastacja

Obecnie schron okresowo jest zalewany wodą, ale zachowały się m.in. resztki ławeczek i półek, a także dobrze widoczny odcinek rowu dobiegowego, choć w sezonie letnim jest silnie zarośnięty. W bezpośrednim sąsiedztwie widoczne są też fragmenty okopów, które uzupełniały pozycje polowe.

Niestety, losy schronu nr 3 są częścią szerszego problemu. Pod koniec sierpnia 2023 roku doszło do pierwszej próby kradzieży metalowych elementów z zabytkowych schronów bojowych w Piekarach Śląskich. Sprawcy, próbując przeciąć elementy palnikiem, nie zdołali ich ukraść, ale znacznie uszkodzili konstrukcję. Druga próba miała miejsce 24 września – tym razem policja zatrzymała kilku podejrzanych, a kolejni zgłosili się sami. Dewastacje te pokazują, jak pilna jest potrzeba ochrony tego typu obiektów.

Odciętą część kopuły schronu nr 3 można zobaczyć w plenerowej ekspozycji przy schronie nr 47 grupy bojowej "Brzeziny", przy ul. Przyjaźni 1 w Piekarach Śląskich. 

Schemat schronu

Rys. Schemat schronu bojowego nr 3 punktu oporu "Dąbrówka".

Źródło: fortyfikacja.pl