Roznos głębokiej sztolni Fryderyk w Tarnowskich Górach

Roznos, zwany też z języka niemieckiego roszą sztolniową, to otwarty kanał od wylotu chodnika sztolni odwadniającej do rzeki. Roznos Głębokiej Sztolni Fryderyk wykopano w 1821 roku, jako jej istotny element powierzchniowy o poprzecznym przekroju trapezu. Głęboki na 5 i szeroki na 20 metrów, osiągnął długość 889 metrów.

Jego dokładnie wyliczony spadek pozwalał sztolniowej wodzie połączyć się na jednym poziomie z rzeką Dramą, która płynęła obok niego równolegle w odległości ok. 50 metrów, ale np. obok wylotu z podziemi chodnika o 3-4 metry wyżej. Przy obliczeniach długości roznosu uwzględniono więc poziom lustra wody w rzece i chodnika przy wylocie z podziemi, spadek rzeki oraz wzrosty poziomu lustra niesionej przez nią wody w okresach wiosennych roztopów i powodzi tak, by woda z niej nie mogła wpływać do sztolni roznosem. W późniejszym czasie przedłużono go do ok. 1400 metrów.

Źródło: unesco.tarnowskiegory.pl