Szaniec szewdzki w Białej

Szaniec szwedzki w Białej znajduje się na Wzgórzu Kopiec, miejscu o ogromnym znaczeniu historycznym dla miasta. To tutaj funkcjonowała pierwsza administracja Białej, a mieszkańcy rozwijali życie codzienne i gospodarcze. Najstarsze wzmianki o wzgórzu pochodzą z 1225 roku, a w źródłach pisanych wymieniane jest w 1273 roku.

Obiekt ma kształt prostokąta z zaokrąglonymi narożami, obejmuje fosę, wał i majdan, które tworzą czytelne warstwy archeologiczne. Badania międzywojenne odsłoniły m.in. 156 fragmentów naczyń, sztabki żelaza, okucia i grudki polepy, świadczące o średniowiecznej zabudowie tego miejsca.

Podczas wojny 30-letniej w XVII wieku wojska szwedzkie, napotykając silny opór mieszkańców oraz mury miejskie Białej, usypały kopiec na pozostałościach grodziska i ustawiły na nim armaty. Ostrzeliwanie miasta miało zastraszyć mieszkańców, ale Bialszczanie nie poddali się. Według legendy, w kopcu pochowano dowódcę wojsk szwedzkich, który zginął z rąk własnych podwładnych, co przyczyniło się do powstania nazwy „szaniec szwedzki”.

Dziś szaniec szwedzki jest udostępniony turystom dzięki dofinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i budżetu państwa. Wzgórze Kopiec to nie tylko fortyfikacja, ale także zabytek archeologiczny – średniowieczne grodzisko, prawdopodobnie siedziba pierwszej kasztelanii Białej. Obok znajdują się też inne historyczne miejsca, m.in. cmentarz żydowski z XVII wieku, które przyciągają miłośników historii i archeologii.

Szaniec szwedzki pozwala zwiedzającym poznać średniowieczne techniki obronne i historię miasta, a także poczuć atmosferę dawnych bitew i życia codziennego mieszkańców Białej.