Figura św. Jana Nepomucena w Białej

Figura św. Jana Nepomucena w Białej to barokowa rzeźba z 1867 roku, usytuowana w centralnym punkcie rynku, bliżej budynku Urzędu Miejskiego. Powstała w miejscowym warsztacie śląskim i do dziś pozostaje jednym z najbardziej charakterystycznych elementów zabudowy miasta. Całość wykonano z piaskowca i granitu, co nadaje jej trwałości i monumentalnego charakteru. Pomnik składa się z pełnoplastycznej figury oraz cokołu o klasycznej formie z wolutowymi spływami.

Rzeźba mierzy około 190 cm wysokości i ukazuje świętego w tradycyjnym stroju liturgicznym – sutannie, komży i futrzanym mucetcie. Na głowie święty nosi biret, w lewej ręce trzyma krzyż, ku któremu pochyla głowę, a w prawej palmę męczeństwa. Wokół jego głowy znajduje się wieniec z gwiazd, będący charakterystycznym elementem ikonografii Nepomucena. W tradycji gwiazdy symbolizują pięć cnót męczeństwa i pięć liter łacińskiego słowa tacui („milczałem”), nawiązując do legendy o jego śmierci w Pradze. Co ciekawe, na bialskim pomniku widnieje aż dziewięć gwiazd, co wyróżnia tę figurę na tle innych przedstawień.

Święty Jan Nepomucen jest patronem spowiedników, a także orędownikiem chroniącym przed powodziami i nieszczęściami związanymi z wodą. Nic dziwnego, że jego figury tak często spotykamy na Śląsku, w Czechach czy na Morawach. Bialski pomnik wpisuje się w ten szeroki nurt tradycji barokowej rzeźby sakralnej, a jednocześnie stanowi ważny element lokalnej tożsamości i krajobrazu kulturowego miasta.