P.O. "Nowy Bytom" - 06. Schron bojowy nr 27

Schron bojowy nr 27 to ciężki jednoizbowy obiekt bojowy broni maszynowej, wybudowany w 1937 roku jako część umocnień Obszaru Warownego „Śląsk”. Zlokalizowany w Rudzie Śląskiej, należał do systemu obronnego punktu oporu „Nowy Bytom”. Jego uzbrojenie zlokalizowano w dwóch pancernych kopułach bojowych, co czyni go rzadkim przykładem dwukopułowej konstrukcji w klasie odporności „D”.

Mimo że schron jest znacznie mniejszy niż inne obiekty o podobnym układzie, jego wartość historyczna i taktyczna pozostaje istotna. Obecnie znajduje się pod opieką stowarzyszenia „Prochownia 1910” i jest udostępniany do zwiedzania.

Uzbrojenie i funkcja bojowa

Podstawowym uzbrojeniem schronu były dwa ciężkie karabiny maszynowe wz. 30, umieszczone w kopułach pancernych (W.I. – 1938 2/2 i W.I. – 1938 3/5), a także jeden do dwóch ręcznych karabinów maszynowych. Jeden z rkm-ów flankował wejście główne, drugi pełnił rolę wyjścia ewakuacyjnego i jednocześnie osłaniał zapole schronu.

Obiekt posiadał łącznie 6 strzelnic ckm w kopułach oraz 4 strzelnice obrony bliskiej. Dzięki temu mógł prowadzić skuteczny ogień w różnych kierunkach, zabezpieczając zarówno przedpole, jak i wejście do wnętrza.

Budowa, wyposażenie i zmiany terenowe

Choć konstrukcyjnie zaplanowany z dużą precyzją, obiekt nigdy nie został w pełni wyposażony – nie zamontowano silnika ani głównego wentylatora mechanicznego. Ostatecznie funkcjonowały jedynie ręczne wentylatory do odsysania gazów prochowych.

Z czasem układ ziemny został zaburzony – najpierw przez budowę chodnika wzdłuż tylnej ściany, a później przez prace przy poszerzaniu drogi oraz instalację rurociągu. Spowodowało to zatracenie oryginalnego systemu maskowania i ochrony wejścia. Co więcej, woda dostająca się przez częściowo zasypane strzelnice jednej z kopuł pogorszyła stan techniczny wnętrza.

W ostatnich latach podjęto próbę odtworzenia maskowania na podstawie archiwalnych zdjęć, jednak efekty są umiarkowane.

Stan obecny i ochrona

Pomimo złego stanu technicznego, zachowały się obie kopuły bojowe, a cały obiekt wpisano do gminnej ewidencji zabytków miasta Ruda Śląska. Dzięki opiece pasjonatów z „Prochowni 1910” schron nr 27 przetrwał do dziś i może być odwiedzany przez miłośników historii militarnej.

Schemat schronu

Rys. Schemat schronu bojowego nr 27 punktu oporu "Nowy Bytom".

Źródło: wirtualnaruda.pl / fortyfikacja.pl