Kościół pw. Bożego Ciała we Wrocławiu

Nr w rejestrze zabytków:
13 z 27.11.1947 oraz A/289/19 z 23.10.1961
Data powstania obiektu: XIV w., I poł. XV w.

Kościół jest budowlą gotycką, bazylikową, z trzema nawami, jedną z trzech największych piętnastowiecznych w mieście, obok kościoła św. Barbary (dziś cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy) i klasztoru Bernardynów (dziś Muzeum Architektury).

Długość wynosi 39 m, szerokość 25 m, a wysokość murów nawy głównej – 27 m. Nawa główna, o wysokości 22,6 m, bez wydzielonego przestrzennie prezbiterium jest pięcioprzęsłowa i zamknięta trójbocznie, boczne nawy zakończone są prostopadłymi murami. Zewnętrzna powierzchnia ścian naw bocznych zlicowana jest z obrysem przypór, dzięki czemu są one gładkie. Równie gładka elewacja zachodnia zdobiona jest smukłym ostrołukowym oknem oraz ceramicznym szczytem ze sterczynami i płycinami, podobnym do szczytu na kościele św. Wojciecha. Wysokość fasady zachodniej bez krzyża wynosi 37 m. Neogotycka kruchta nawiązuje do form tej elewacji. Całość bryły kościoła sprawia wrażenie prostej i zdyscyplinowanej.

Kościół nie ma i nigdy nie miał głównej wieży, co jest rzadkie dla kościołów gotyckich, ale wymagane przez ówczesną regułę rycerskiego zakonu joannitów – zakon ten kładł nacisk na śluby ubóstwa, a wieża w średniowieczu była oznaką dominacji.

Źródło: wikipedia.pl

Joannici, sprowadzeni na Śląsk w XII wieku, otrzymali dobra w pobliżu Wrocławia, m.in. we wsi (dziś osiedlu) Gaj na południe od miasta, w XIII wieku: z 1273 pochodzą zapiski o zakupie ziemi w sąsiedztwie kurii joannitów przez mieszczanina Henryka, syna Herdana.

W roku 1320 wspomina się już kościół (zamiennie – kaplicę) pod wezwaniem Bożego Ciała (Corpus Christi), w 1351 wzmiankowano kościół szpitalny Joannitów. W 1369 wybudowano krużgankowe połączenie kościoła ze znajdującą się po przeciwnej stronie ul. Świdnickiej komandorią zakonu.

Współczesna gotycka bryła kościoła z czerwonej cegły pochodzi z pierwszej połowy XV wieku. Kościół, położony przy murach miejskich i przy jednym z głównych bastionów fortyfikacji miejskich przy Bramie Świdnickiej, stanowił też obiekt o znaczeniu strategicznym (niektóre, nieistniejące już dziś, wieżyczki tego kościoła służyły bezpośrednio celom obronnym), co zresztą w jego historii odbiło się kilkakrotnie bardzo boleśnie.

W następnych dziesięcioleciach kilkakrotnie jeszcze przebudowywany; w 1700 przekształcono jego wnętrze w duchu baroku. 21 czerwca 1749 – podczas eksplozji baszty prochowej nieopodal skrzyżowania dzisiejszej ul. Włodkowica z Krupniczą, odległej o około pół kilometra – mocno ucierpiał. Od 1758 do 1763 (podczas wojny siedmioletniej) służył jako magazyn zbożowy. Pomimo późniejszych kosztownych remontów został ponownie zajęty i zdewastowany przez obrońców miasta – najpierw w latach 1778-1790, później w obliczu nadciągających wojsk napoleońskich w 1805-1806. Remont z 1810 roku pochłonął blisko sześć tysięcy talarów, ale już w 1813 budynek znów zaczął służyć wojsku jako schronienie dla jeńców wojennych i jako szpital.

W 1826 kościół przejęło państwo pruskie i w tym też czasie rozebrano przejście nad ul. Świdnicką. Od lat 30. XIX wieku datują się kolejne remonty i naprawy kościoła, które trwały blisko pół wieku. W międzyczasie, 18 czerwca 1874, uderzenie pioruna uszkodziło zachodni szczyt budynku.

W 1875 powstała neogotycka kruchta, a od 1875 do 1920 kościół służył starokatolikom.

1 kwietnia 1921 kościół ponownie uzyskał rangę katolickiej świątyni parafialnej. Kolejne remonty przeprowadzono w niej w latach 1927-1929, a następnie w 1935-1937.

Oblężenie Festung Breslau na początku 1945 roku spowodowało zniszczenia kościoła szacowane na 75%; pisał o nich w swych dziennikach ksiądz Paul Peikert pod datami 11 lutego, 17 lutego, 4 marca; około 10 marca kościół był już tak zniszczony, że jego proboszcz musiał zaprzestać odprawiania nabożeństw w samej świątyni i przeniósł je do budynku obecnej plebanii. Niemiecki proboszcz opuścił świątynię dopiero w 1946 r. wraz z ostatnimi wysiedlanymi parafianami.

Po wojnie, tymczasowo nakryty dachem, odbudowy doczekał się dopiero w latach 1955-1962 pod kierunkiem J. Rozpędowskiego, a następnie, w kolejnym etapie 1967-1970 – E. Małachowicza.

W 1977 r. wrocławski organmistrz Józef Cynar wybudował w kościele 36-głosowe organy o trakturze elektro-pneumatycznej.

W kościele znajdują się rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, dwa anioły z tabernakulum, relikwiarz oraz berło procesyjne z kościoła Wszystkich Świętych w Hodowicy.

Źródło: wikipedia.pl

Msze święte:

  • niedziela 7:30, 9:00, 10:30, 12:00, 13:15, 19:00, 21:30
  • dni powszednie 7:00, 9:00, 19:00
Zaktualizowano 6 miesięcy temu

Dane teleadresowe

Świdnicka 38
50-068 Wrocław
place
51.1049955712122, 17.0312679074096Skopiowano do schowka
N51º6'17.984", E17º1'52.564"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.