Dolina Olczyska

Dolina Olczyska (dawniej nazywana Olczyskiem) to tatrzańska dolina mająca wylot w Jaszczurówce, a górą podchodząca pod szczyt Kopy Magury (1704 m). Nazwa Doliny Olczyskiej wywodzi się od Olczy – przysiółka Zakopanego. Dolina zajmuje powierzchnię około 4,5 km², leży pomiędzy Nosalem a Małym i Wielkim Kopieńcem. Przez dolinę przepływa Olczyski Potok, który rozpoczyna swój bieg w Wawierzysku Olczyskim. Wycieczka do Doliny Olczyskiej to miejsce dla osób, które szukają trasy na łagodny i spokojny spacer wśród tatrzańskich szczytów. Dodatkową atrakcją jest znajdujący się tu szczyt Wielki Kopieniec, z którego rozciąga się wspaniała panorama Tatr. 

Dolina Olczyska zbudowana jest ze skał osadowych (wapienie i dolomity), występujące na niej gdzieniegdzie granitowe bloki skalne zostały przerzucone przez lodowiec z sąsiedniej Doliny Suchej Wody. Wapienne podłoże powoduje, że większa część doliny jest sucha – woda wsiąka w porowate podłoże i płynie podziemnymi przepływami (część podziemnych korytarzy to Jaskinia Jaszczurowska Wodna i Jaskinia Jaszczurowska Wyżnia). Woda wypływa dopiero i to od razu w dużej ilości w Wywierzysku Olczyskim, którym wypływają m.in. wody ginące pod ziemią w dolinie Pańszczycy. Jest to największe wywierzysko w polskich Tatrach. Wypływająca z niego woda zasila Olczyski Potok z ujęciem wody dla Zakopanego. TPN zgodził się na pobranie części wód potoku, ujęcie to ma charakter awaryjny i rzadko jest wykorzystywane.

Wzdłuż Olczyskiego Potoku i w spadających do niego żlebach rośnie olcha szara, a wiosną obficie zakwita knieć błotna górska. Na zboczach Małego Kopieńca znajduje się jedno z największych w Tatrach skupisk sosny zwyczajnej (drzewo rzadkie w Tatrach). Oprócz tego stwierdzono tutaj występowanie takich rzadkich w Polsce roślin, jak tojad Kotuli i jarząb nieszpułkowy. Dawniej (ok. 1840), jak podaje Ludwik Zejszner, obficie występowały w Dolinie Olczyskiej lasy bukowe, obecnie dominują świerkowe.

Topografia
Z zachodu od Doliny Bystrej oddziela ją odcinek północno-wschodniej grani Kasprowego Wierchu (od Nosala po Kopę Magury), od południa od Doliny Suchej Wody Gąsienicowej Królowy Grzbiet, od wschodu obramowanie tworzy odchodząca od niego wypukłość ciągnąca się do Przysłopu Olczyskiego, a dalej Wielki i Mały Kopieniec. W górnej, południowej części grzbiet Suchego Wierchu dzieli ją na dwie odnogi:

zachodnią podchodzącą pod Wielką Kopę Królową,
wschodnią, która pod Królowym Grzbietem zakręca w południowo-zachodnim kierunku i przez Królową Rówień dochodzi do Kopy Magury.
Dość wąski, zalesiony wylot doliny znajduje się w pobliżu Jaszczurówki na wysokości ok. 900 m n.p.m. W lewej, dolnej części doliny na zboczach Nosala znajduje się pas skał zwany Piórem.

Źródło: wikipedia.pl