Dubrownik
Dubrownik (do 1909 r. Ragusa) to chorwackie miasto położone malowniczo w południowej Dalmacji nad Morzem Adriatyckim - niedaleko od granicy z Czarnogórą. Miasto to przyciąga ogromne rzesze turystów dzięki swojej starówce otoczonej gigantycznymi murami obronnymi sięgającymi nawet do 25 m wysokości, grube na 1,5 do 3m od strony morza i nawet do 6m od strony lądu.
Istnieje możliwość obejścia całej starówki murami obronnymi o długości 1,4 km. Koszt takiej wyprawy to 10 euro (2010 r.).
Jeśli chodzi o opłaty w Dubrowniku to w większości punktów można płacić w narodowej walucie Chorwacji (1 kuna - HRK), ale również w euro. Kwestia przeliczania kursów walut może być różna w zależności od sklepu czy restauracji. Zawsze bardziej opłacalne jest płacenie w narodowej walucie - lepiej wcześniej znaleźć kantor walut i wymienić odpowiednią ilość pieniędzy na kuny.
Początki Dubrownika sięgają bardzo danych czasów. Już w VI w. n.e. istniała tutaj osada grecka na wyspie Lave (południowa część dzisiejszego Dubrownika). Miasto to nosiło wówczas nazwę Ragusa i zarabiało głównie na morskim handlu. Miasto utrzymywało swoją pokaźną flotę handlową i otoczyło się warownymi murami. Dzięki temu w IX w. miasto przetrzymało kilkunastomiesięczne oblężenie Saracenów.
W 1205 r. Ragusa zgodziła się na zwierzchnictwo państwa weneckiego, jednak zachowała pełnię swobód. Zwierzchnictwo to zniesiono w 1358 r. traktatem w Zadarze.
W późniejszych latach Ragusa przyjmowała jeszcze zwierzchnictwa węgierskie i tureckie, ale tylko ze względów strategicznych - płacąc umiarkowaną daninę, zapewniało sobie pokój.
W X i XI w. niedaleko Ragusy osiedlili się Słowianie tworząc swoją osadę Dubravę. Obie osady Ragusa i Dubrava połączone były tylko wąskim przesmykiem, który później zasypano a w XIV w. rozpoczęto wznoszenie nowych murów, które otoczyły obie osady tworząc jedno miasto Dubrava-Ragusa, które było wówczas jednym z największych potęg handlowych na Morzu Adriatyckim.
W Dubrowniku przez stulecia bardzo skuteczna była dyplomacja, dzięki czemu unikano wojny, zawierano pomyślne sojusze (np. z potężnym imperium osmańskim).
Największy rozkwit miasta przypada na XV i XVI w. kiedy to flota Dubrownika liczyła około 180 - 200 statków, które pływały po Adriatyku, Morzu Śródziemnym i Morzu Czarnym, docierały do portów angielskich, niemieckich, do Indii i obu Ameryk.
W 1525 r. Dubrownik uznał zwierzchność imperium osmańskiego jednak w zamian kupcy z Dubrownika zyskali możliwość handlu w całym imperium płacąc jedynie 2% cła.
Miasto podupadło po odkryciu Ameryki przez Kolumba. Wówczas szlaki handlowe przez Adriatyk znacznie straciły na znaczeniu i flota handlowa Dubrownika została uszczuplona. W tym czasie miasto przeżyło wielkie trzęsienie ziemi (1667 r.) w wyniku, którego zginęło pod gruzami tysiące jego mieszkańców. Później miasto odbudowywało swoją pozycję handlową, aż do 1808 r. kiedy do Dubrownika wkroczyły wojska napoleońskie i przyłączyły miasto do Francji. W 1815 r. po kongresie wiedeńskim Dubrownik został przydzielony do Austrii. Natomiast po upadku Austrii Dubrownik został włączony do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. Z kolei druga wojna światowa włączyła miasto do terenów Jugosławii.
W 1991 r. po ogłoszeniu przez Chorwację deklaracji niepodległości miasto było oblegane i ostrzeliwane przez Serbów i Czarnogórców. Oblężenie to trwało od października 1991 do maja 1992 roku. Za najtrudniejszy dzień uważa się 6 grudnia 1991 roku, kiedy to na Dubrownik spadały pociski z lądu, morza i powietrza. Podczas całości działań powietrznych na starówkę Dubrownika spadło 425 pocisków, zniszczenia były ogromne, zginęło ok. 3 tys. mieszkańców miasta, a 70 % budowli starego miasta zostało uszkodzonych.
Dziś już niemal wszystkie ślady wojny usunięto, jednak gdzieś w bocznych uliczkach można jeszcze wypatrzyć ślady po kulach. Z kolei przypatrując się dachówkom domów, można zauważyć, że te nowe mają wszystkie fabrycznie identyczny kształt, natomiast te które przetrwały bombardowania różnią się nieco od siebie, ponieważ były wykonywane ręcznie.
Źródło:
- S. Adamczak, K. Frilej, Czarnogóra, Pascal 2008
- S. Adamczak, K. Frilej, Czarnogóra, Pascal 2008