P.O. "Nowy Bytom" - 14. Schron artyleryjski nr 32
A/716/2020
32/37











Schron bojowy nr 32 to jeden z dwóch najcięższych obiektów artyleryjskich wybudowanych w klasie odporności E na terenie punktu oporu „Nowy Bytom” w Rudzie Śląskiej. Powstał w 1937 roku jako południowy tradytor, zdolny do skutecznego wspierania ogniem artylerii pozostałych schronów OWŚ.
Zaawansowane uzbrojenie i pancerze
Główne uzbrojenie obiektu stanowiła armata polowa kalibru 75 mm wz. 1897 , umieszczona w tradytorowej izbie bojowej. Dodatkowo schron wyposażono w dwa ciężkie karabiny maszynowe wz. 30 – jeden umieszczony w półkopule bojowej W.I. 1938 1/1, a drugi za pancerzem warstwowym. Uzupełnienie stanowił ręczny karabin maszynowy. Obiekt posiadał również kopułę obserwacyjną ZO 1937 N990 66 , co zwiększało jego wartość jako punkt dowodzenia i obserwacji.
Stan zachowania i otoczenie
Mimo że otoczenie schronu zostało silnie przekształcone, a sam obiekt jest zamurowany i niedostępny, jego konstrukcja zachowała się w dobrym stanie. Zidentyfikowano oryginalne pancerze, a nowoczesna dokumentacja powstała na podstawie pomiarów bryły i archiwalnych rysunków. W kopule obserwacyjnej odnotowano działalność osób bezdomnych, co niestety skutkuje jej zaśmieceniem.
Znaczenie militarne i historyczne
Schron nr 32 to przykład wyjątkowo rzadkiego typu obiektu artyleryjskiego, który stanowił istotny element zapory ogniowej w systemie obronnym OWŚ. Dzięki klasie odporności E i dobrze zachowanym elementom pancernym, obiekt posiada ogromną wartość historyczną i został wpisany do Rejestru Zabytków Województwa Śląskiego (A/716/2020) .
Schemat schronu
Rys. Schemat schronu artyleryjskiego nr 32 punktu oporu "Nowy Bytom".
Źródło: wirtualnaruda.pl / fortyfikacja.pl
Inne obiekty znajdujące się w:
OWŚ - 11. Punkt oporu "Nowy Bytom"
- OWŚ - Grupa bojowa "Wirek"
- P.O. "Nowy Bytom" - 01. Schron bojowy nr 23
- P.O. "Nowy Bytom" - 02. Schron pozorno-bojowy (zasypany)
- P.O. "Nowy Bytom" - 03. Schron bojowy nr 24 (nie istnieje)
- P.O. "Nowy Bytom" - 04. Schron bojowy nr 25
- P.O. "Nowy Bytom" - 05. Schron artyleryjski nr 26
- P.O. "Nowy Bytom" - 06. Schron bojowy nr 27
- P.O. "Nowy Bytom" - 07. Schron pozorny
- P.O. "Nowy Bytom" - 08. Schron bojowy nr 28 (nie istnieje)
- P.O. "Nowy Bytom" - 09. Koszary forteczne
- P.O. "Nowy Bytom" - 10. Schron przykoszarowy nr 29b
- P.O. "Nowy Bytom" - 11. Schron bierny amunicyjny
- P.O. "Nowy Bytom" - 12. Schron bojowy nr 30
- P.O. "Nowy Bytom" - 13. Schron artyleryjski nr 31
- P.O. "Nowy Bytom" - 14. Schron artyleryjski nr 32
- P.O. "Nowy Bytom" - 15. Schron bojowy nr 33