Grodzisko w Stradowie

Grodzisko w Stradowie to jeden z najważniejszych zabytków archeologicznych w Polsce, jest największym grodziskiem w Polsce, szacuje się że mogło dawać schronienie dla kilku tysięcy mieszkańców. Położone w województwie świętokrzyskim, między Chrobrzem a Skalbmierzem, stanowi świadectwo potęgi obronnej z X wieku. Dzięki niedawnej rewitalizacji obiekt zyskał nowe życie i stał się jeszcze bardziej atrakcyjny dla turystów.

Lokalizacja i historia grodziska

Grodzisko znajduje się na wzgórzu, około 750 metrów od wsi Stradów. Powstało w X wieku i przez ponad stulecie pełniło kluczową rolę w regionie, prawdopodobnie jako ważny ośrodek państwa Wiślan, a później Piastów. Składało się z:

• Grodu właściwego (Zamczysko) – o pięciokątnym kształcie,

• Trzech podgrodzi (Barzyńskie, Mieścisko, Waliki) – chroniących mieszkańców i handel.

Fot. Widok na Grodzisko w Stradowie.

Wał podgrodzia Barzyńskie pochodzi nawet z lat 898-913, co czyni go jednym z najstarszych elementów kompleksu. Całe założenie zajmowało około 25 hektarów, a jego wały, sięgające 18 metrów wysokości, otaczała sucha fosa.

Gród został zniszczony w połowie XI wieku, prawdopodobnie w wyniku pożaru za panowania Kazimierza Odnowiciela lub Bolesława Śmiałego. Jego funkcje przejęła później Wiślica.

Wielka inwestycja w historię i turystykę

W 2024 roku przeprowadzono kompleksową rewitalizację grodziska w ramach projektu „Zagospodarowanie przestrzeni turystycznej w Stradowie”. Inwestycja o wartości 5,2 miliona złotych trwała od maja do listopada i objęła szereg prac konserwatorskich oraz budowę nowej infrastruktury turystycznej.

Co nowego czeka na turystów?

• Uporządkowane tereny i nowe ścieżki – grodzisko zostało oczyszczone, a zwiedzanie ułatwiają:

  • alejki wysypane kamieniem,

  • drewniane pomosty i kładki (wykonane z impregnowanego dębu, bez użycia gwoździ, w stylu nawiązującym do epoki),

  • przejście wąwozem od strony Kopaniny.

• Punkt Informacji Edukacyjno-Turystycznej – mieści się w odrestaurowanym budynku dawnego sklepu, przykrytym strzechą dla zachowania historycznego klimatu.

• Miejsce na odpoczynek i warsztaty – zadaszone wiaty, gdzie można usiąść, zjeść posiłek, a nawet uczestniczyć w prelekcjach i warsztatach historycznych.

• Parking i punkt widokowy na Kopaninie – nowy parking ułatwia dojazd, a z punktu widokowego rozciąga się panorama na grodzisko i okolicę.

• Rekonstrukcje historyczne – odwzorowano ziemiankę oraz przekrój przez wał grodziska, co pozwala lepiej zrozumieć dawną konstrukcję obronną.

• Atrakcyjna ścieżka przez wąwóz – spacer z Kopaniny na grodzisko prowadzi malowniczym wąwozem, dodając wrażeń podczas zwiedzania.

Dlaczego warto odwiedzić?

Stradów to nie tylko ważne stanowisko archeologiczne, ale też miejsce, gdzie historia łączy się z nowoczesną turystyką. Dzięki inwestycji grodzisko stało się bardziej dostępne, a dodatkowe atrakcje sprawiają, że wizyta tu to prawdziwa podróż w czasie.

To idealne miejsce dla miłośników historii, rodzin z dziećmi oraz wszystkich, którzy chcą poczuć klimat wczesnego średniowiecza w wyjątkowej scenerii. Gorodzisko w Stradowie to unikalne miejsce, gdzie historia łączy się z pięknem przyrody, a rozległe wały wciąż robią ogromne wrażenie.