Schronisko turystyczne "Chatka Górzystów"
Chatka Górzystów w Górach Izerskich położona jest na wysokości 880 m n.p.m. na Hali Izerskiej w budynku, w którym dawniej działała niemiecka szkoła. Na schronisko budynek ten został zaadaptowany dopiero w połowie lat 80-tych XX wieku, kiedy odbudowano go ze zniszczeń i przeznaczono na potrzeby turystów wędrujących po Izerach. Jest to jedyny budynek ocalały z istniejącej tutaj kiedyś osady Gross-lser, którą założyli w XVII wieku czescy uchodźcy religijni. W 1734 roku osada liczyła 13 zagrodników i chałupników. Składała się z bud pasterskich, których w roku 1880 było już 38. Chatka przyciąga kuchnią domową, w której królują naleśniki i smażony ser. Dysponuje 40 miejscami noclegowymi.
Dawniej w tym miejscu istniała wieś Gross-Iser, a budynek schroniska i stojąca obok niego drewutnia są jej jedyną pozostałością (mieściła się w nim szkoła). Osada została całkowicie zniszczona w latach powojennych.
Źródło: wikipedia.pl
Przed II wojną światową w Gross-Iser mieszkało około 240 osób. Mieszkali oni w 43 domach, funkcjonowały 3 gospody, 2 schroniska, kawiarnia, straż pożarna, była leśniczówka, domek myśliwski i szkoła. W 1938 roku zbudowano nowy budynek szkolny. Posiadał główną klasę z pokojem na bibliotekę, pomieszczenie do prac ręcznych dla chłopców (dzisiaj drewutnia) i kuchnię dla dziewcząt. Na piętrze mieszkał nauczyciel wraz z rodziną. W dzisiejszej jadalni mieściła się stajnia. Obok szkoły stała dzwonnica.
10 maja 1945 roku Gross-Iser zostało zajęte przez rosyjskich żołnierzy. Zabili oni właściciela schroniska Paula Hirta. Pochowano go niedaleko obecnego schroniska.
W 1945 szkoła posiadała kompletną instalację wodociągową i kanalizacyjną oraz oświetlenie we wszystkich pokojach. Po wojnie szkołę zdewastowano i ogołocono z większości sprzętów i wielu elementów konstrukcyjnych.
Po 1945 roku wysiedlono wszystkich mieszkańców, a domy rozebrano. Ocalał tylko budynek nowej szkoły.
Budynek szkoły na schronisko (początkowo studenckie) zaadaptowali studenci z Wyższej Szkoły Inżynieryjnej z Zielonej Góry w połowie lat 80. XX wieku (do tego momentu należał do Nadleśnictwa Świeradów).
W schronisku mieszkają Wiesława i Sławomir Polańscy z dziećmi.
Źródło: wikipedia.pl / materiały promocyjne miasta.
Szlaki piesze:
- szlak turystyczny czerwony − czerwony, prowadzący z Chatki Górzystów do Jakuszyc przez schronisko turystyczne „Orle”
- szlak turystyczny niebieski − niebieski ze Świeradowa-Zdroju i dalej do Szklarskiej Poręby
- szlak turystyczny żółty − żółty z Przełęczy Łącznik i dalej do Rozdroża Izerskiego
Trasy rowerowe:
- Nr 9 − Trasa Towarzystwa Izerskiego (Konna Ścieżka)
- Nr 10 − Trasa Interferii
- Nr 13 − Izerska Pętla
Źródło: wikipedia.pl
Inne obiekty znajdujące się w:
Góry Izerskie
- Czarna Góra (965 m n.p.m.)
- Graniczna rzeka Izera
- Hala Izerska (Izerska Łąka)
- Izerski Park Ciemnego Nieba
- Izerskie Garby (1084 m n.p.m.)
- Polana Izerska
- Rezerwat przyrody Torfowiska Doliny Izery
- Rozdroże Izerskie
- Schronisko PTTK "Na Stogu Izerskim"
- Schronisko turystyczne "Chatka Górzystów"
- Schronisko Wysoki Kamień
- Sępia Góra (828 m n.p.m)
- Sine Skałki (1122 m n.p.m.)
- Stacja turystyczna "Orle"
- Stóg Izerski (1107 m n.p.m.)
- Szklarska Droga w Górach Izerskich
- Wieża widokowa Wysoki Kamień
- Wysoka Kopa (1126 m n.p.m.)
- Wysoki Kamień (1058 m n.p.m.)
