Muzeum "Ulica Pomorska" w Krakowie
Ulica Pomorska – oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa przy ulicy Pomorskiej 2 w Krakowie jest filią Fabryki Emalia Oskara Schindlera.
Oddział istnieje od 1981 e Domu Śląskim, gdzie podczas II wojny światowej mieściła się siedziba Gestapo wraz znajdującym się w podziemiach aresztem tymczasowym. Świadectwem tamtych czasów są napisy wykonane przez więźniów na ścianach cel. Muzeum składa się z trzech części:
- Dawne cele Gestapo – obejmuje pomieszczenia byłego aresztu tymczasowego, znajdujące się w piwnicach Domu Śląskiego.
- Wystawa stała – prezentująca historię Krakowa – z perspektywy losów ludzkich, oprawców i ofiar – w latach terroru 1939–1945–1956. Składa się ona z trzech części ułożonych chronologicznie. W pierwszej zaprezentowano działalność Towarzystwa Obrony Zachodnich Kresów Polski do 1939, z inicjatywy którego powstał gmach Domu Śląskiego. Druga część ekspozycji dotyczy okresu okupacji niemieckiej. Trzecią poświęcono czasom stalinizmu do roku 1956.
- Wirtualne archiwum – zawiera informacje na temat ofiar represji obu prezentowanych na wystawie stałej systemów totalitarnych i jest dostępne także online.
Pamiątkowa tablica na ścianie budynku
Ulica Pomorska wraz z Apteką pod Orłem oraz Fabryką Schindlera tworzy krakowską Trasę Pamięci. W miejscu tym realizowane są w ciągu roku dwa wydarzenia upamiętniające ofiary II wojny światowej: Dni Pamięci Ofiar Gestapo oraz Pamiętaj z nami.
Źródło: wikipedia.pl
Pracownicy oddziału prowadzą od lat prace badawcze nad historią Krakowa okresu okupacji niemieckiej i czasów stalinowskich. Od kilku lat Muzeum współpracuje z Małopolskim Stowarzyszeniem Miłośników Historii "Rawelin". Celem naszej współpracy jest popularyzacja historii Krakowa w czasie okupacji niemieckiej. W listopadzie 2006 roku nasza współpraca zaowocowała otwarciem schronu przeciwlotniczego.
Gmach przy ul. Pomorskiej 2 wybudowano w latach 1931–1936 z inicjatywy Towarzystwa Obrony Kresów Zachodnich. Mieściła się w nim bursa i schronisko turystycznego dla młodzieży śląskiej studiującej i odwiedzającej Kraków (stąd nazwa Dom Śląski).
13 września 1939 r. budynek został zajęty przez niemieckie formacje policyjne i do 17 stycznia 1945 r. był siedzibą Komendy Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w dystrykcie Kraków.
Po wojnie Dom Śląski przekazano w administrowanie Lidze Obrony Kraju, która z biegiem czasu stała się formalnym właścicielem obiektu. Od 1981 r. jest to jedyne miejsce pamięci narodowej w Krakowie z czasów II wojny światowej objęte muzealną opieką.
Cele z inskrypcjami więźniów
Dom Śląski w latach 1939–1945 był siedzibą Komendy Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa dystryktu Kraków, której wydział IV stanowiła Tajna Policja Państwowa (Geheime Staatspolizei) – gestapo. W Krakowie gestapo stało się głównym narzędziem okupacyjnego terroru i postrachem dla polskiej i żydowskiej ludności miasta.
Budynek Domu Śląskiego był przez cały okres okupacji miejscem kaźni i męczeństwa tysięcy Polaków i osób innych narodowości (liczba więzionych nie jest dokładnie znana).
Tutaj, w pomieszczeniach I i II piętra odbywały się przesłuchania osób przywożonych najczęściej z wiezienia przy ul. Montelupich. Natomiast część piwnic, zamieniona na cele, służyła jako areszt. Funkcjonariusze gestapo poddawali więźniów brutalnym i sadystycznym torturom fizycznym i psychicznym, które niejednokrotnie prowadziły do kalectwa lub śmierci przesłuchiwanych.
Na ścianach trzech pomieszczeń wykorzystywanych jako cele więzienne zachowały się inskrypcje z lat 1943-1945, pozostawione przez osoby zatrzymane i tu przesłuchiwane. Więźniami byli przedstawiciele wszystkich warstw społecznych, o różnych przekonaniach politycznych, aresztowani za czyny wymierzone w okupanta i jego politykę, czyli niemieckie „dzieło odbudowy Generalnego Gubernatorstwa”.
Źródło: muzeumkrakowa.pl
Inne obiekty znajdujące się w:
Muzeum Historyczne Miasta Krakowa w Krakowie
- Centrum Interpretacji Niematerialnego Dziedzictwa Krakowa
- Fabryka "Emalia" Oskara Schindlera w Krakowie
- Mury Obronne w Krakowie
- Muzeum "Apteka Pod Orłem" w Krakowie
- Muzeum "Barbakan" w Krakowie
- Muzeum "Celestat" w Krakowie
- Muzeum "Dom Zwierzyniecki" w Krakowie
- Muzeum "Kamienica Hipolitów" w Krakowie
- Muzeum "Pałac Krzysztofory" w Krakowie
- Muzeum "Podziemna Nowa Huta" w Krakowie
- Muzeum "Rydlówka" w Krakowie
- Muzeum "Stara Synagoga" w Krakowie
- Muzeum "Thesaurus Cracoviensis" w Krakowie
- Muzeum "Ulica Pomorska" w Krakowie
- Muzeum "Wieża Ratuszowa" w Krakowie
- Muzeum i Centrum Ruchu Harcerskiego w Krakowie
- Muzeum Nowej Huty w Krakowie
- Muzeum Podgórza w Krakowie
- Podziemia Rynku w Krakowie