OWŚ - 02. Pozycja polowa "Nowa Wieś"

W skład pozycji polowej "Nowa Wieś" wchodzą następujące obiekty:

• Schron nr 1 w Nowej Wsi - Schron przeznaczony na dwa stanowiska ckm o strzelnicach do ognia bocznego. Typowy schron żelbetowy o klasie odporności B.
• Schron nr 2 w Nowej Wsi - Schron przeznaczony na jedno stanowisko ckm o strzelnicy skierowanej do ognia na wprost. Typowy schron żelbetowy o klasie odporności B.
• Schron nr 3 w Nowej Wsi - Schron przeznaczony na jedno stanowisko ckm o strzelnicy skierowanej prawostronnie do ognia bocznego. Typowy schron żelbetowy o klasie odporności B.
• Schron nr 4 w Nowej Wsi - Schron przeznaczony na dwa stanowiska ckm o strzelnicach do ognia bocznego. Typowy schron żelbetowy o klasie odporności B.
• Schron nr 5 w Nowej Wsi - Schron przeznaczony na dwa stanowiska ckm o strzelnicach do ognia bocznego. Typowy schron żelbetowy o klasie odporności B.
• Komora kabli telefonicznych - Schron na połączenia kabli telefonicznych, zapewniających łączność pomiędzy sąsiadującymi punktami oporu, a także dowództwem.

Pozycja polowa "Nowa Wieś" wybudowana została latem 1939 r. niedługo przed wybuchem II wojny światowej. Wówczas jednak schrony nie wzięły udziału w kampanii wrześniowej. Stacjonowało tutaj co prawda dowództwo 203 pp rez. ppłk. Albina Rogalskiego wraz z oddziałami pułkowymi, które na rozkaz dowództwa wycofały się w pierwszych dniach września, w celu uniknięcia okrążenia wojsk polskich w rejonie Górnego Śląska. Wojska niemiecki bowiem otaczały Górny Śląsk od północy przez Częstochowę oraz od południa przez Pszczynę i Mikołów.

Walory obronne schronów z Nowej Wsi docenili w późniejszym czasie Niemcy, którzy w 1944 r. włączyli je w system umocnień polowych wybudowany do obrony przed Armią Czerwoną. Do dziś dobrze rozglądając się w okolicach schronów w Nowej Wsi można odnaleźć pozostałości tej niemieckiej linii umocnień - w postaci betonowych "kochbunkrów" ciągnących się w pasie wschód-zachód. To tutaj w dniach 24-27 stycznia 1945 r. rozegrały się walki o Nową Wieś i tutaj nastąpiło przełamanie niemieckich umocnień.

Znajdował się tutaj, na szczycie wzgórza, rów przeciwczołgowy głęboki na ok. 4 metry, natomiast u podnóża wzgórza wykopano system rowów strzeleckich i łącznikowych. Pod naporem wojsk radzieckich Niemcy zmuszeni byli do wycofania się do rowu przeciwczołgowego. Tutaj postępy Sowietów zostały powstrzymane i prawdopodobnie 26 stycznia 1945 r. przy wsparciu trzech czołgów Pz.kpfw. IV ausf. H. Niemcy przeprowadzili silny kontratak próbując odzyskać utracone pozycje. Wojska niemieckie dotarły w pobliże dawnych pozycji, jednak nie udało się ich powtórnie zająć.

Następnego dnia atakowała Armia Czerwona wypierając ostatecznie Niemców z Nowej Wsi, którzy wycofali się w kierunku na Brzękowice przez Twardowice oraz w kierunku na Siemonię i Myszkowice przez przysiółek Dalekówkę.

Ciężkie walki toczyły się między zabudowaniami Nowej Wsi, nieraz dochodziło do walki wręcz. W stodole jednego z gospodarstw odciętych zostało trzech żołnierzy niemieckich, którzy poddali się. Kiedy wyszli jednego z nich natychmiast zastrzelono, drugi został zadźgany bagnetem, zaś trzeciemu kazano uciekać przez pola, po czym strzelono mu w plecy. A działo się to na oczach mieszkańców wsi, którzy po ustaniu walk wychodzili ze swoich kryjówek.

W walkach o Nową Wieś zginęło ok. 150 żołnierzy niemieckich oraz ok. 300 żołnierzy radzieckich oraz kilkunastu cywilów. Na polach pozostawiono 5 spalonych czołgów, prawdopodobnie 2 niemieckie i 3 radzieckie.

W pozycji polowej "Nowa Wieś" wybudowano 5 z 7 planowanych obiektów. Płyty fundamentowe pod dwa nieukończone schrony są obecnie niemożliwe do zobaczenia, gdyż znajdują się na terenach rolnych. Znajdują się w kierunku zachodnim od istniejących obiektów.

Źródło:

• Sindera M., Odcinek od Przeczyc (przez Mierzęcice, Ożarowice, Tąpkowice i Niezdarę) do Wymysłowa [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 38-42

• Sindera M., Odcinek od Przeczyc (przez Mierzęcice, Ożarowice, Tąpkowice i Niezdarę) do Wymysłowa [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 38-42