Tężnie solankowe w województwie śląskim
Zaktualizowano 5 dni temu
Tężnie, zwane też gradierniami to budowle z drewna i gałęzi tarniny służące do zwiększania stężenia soli w solance. Tężnie służyły w przeszłości do uzyskiwania soli kuchennej, obecnie są wykorzystywane jako potężne inhalatoria w kurortach i nie tylko.
Tężnie wznoszono zazwyczaj w postaci długich, kilkunastometrowej wysokości budowli o długości nawet do kilkuset metrów. Wnętrze drewnianej konstrukcji wypełnione jest wiązkami gałązek tarniny, na które z góry spływa solanka, rozbijając się o poszczególne gałązki. Pod tężnią zwykle znajduje się basen do odbioru solanki. Celem całego procesu jest uzyskanie co najmniej 16% (maksymalnie ok. 27%) roztworu NaCl w wodzie. Proces tężenia mocno uzależniony jest od pogody. Podczas słonecznego i wietrznego dnia parowanie jest najintensywniejsze, co daje najlepsze efekty, w dni deszczowe i mgliste tężenie nie następuje prawie w ogóle.
Pierwotnie, w XVII–XVIII w. na drewniane konstrukcje pokryte gałązkami tarniny wylewano szuflami solankę, która rozpryskiwała się na gałązkach i spływała do zbiornika pod tężnią. Proces ten wielokrotnie powtarzano, co pozwalało uzyskać większą gęstość solanki. Dzięki temu zabiegowi podczas warzenia zużywano mniej energii cieplnej potrzebnej do odparowania wody z solanki i krystalizacji soli. Zastosowanie pomp pozwoliło na budowanie o wiele wyższych tężni o wielusetmetrowej długości. Nie zmieniło to zasady działania tężni, solanka grawitacyjnie spływała po gałęziach tarniny.
Mikroklimat powstały wokół tężni wykorzystywany jest w profilaktyce i leczeniu schorzeń górnych dróg oddechowych, zapalenia zatok, rozedmy płuc, nadciśnienia tętniczego, alergii, nerwicy wegetatywnej i w przypadku ogólnego wyczerpania.
Największe w Europie i najstarsze (XIX wiek) polskie tężnie znajdują się w Ciechocinku (woj. kujawsko-pomorskie). Oprócz tężni w Ciechocinku w Polsce znajdują się XX-wieczne tężnie w Konstancinie pod Warszawą i Inowrocławiu oraz wiele tężni i minitężni zbudowanych w XXI wieku. W samym województwie śląskim w ostatnich latach dosłownie rosną one jak grzyby po deszczu i spotkać je możemy w takich miejscowościach jak:
Tężnia solankowa w Bełku
Tężnia solankowa w Bełku, przy ul. Kościelnej 4....
Tężnia solankowa w Będzinie
Tężnia w Będzinie w pobliżu skrzyżowania ul. Czeladzkiej i Małobądzkiej, w rejonie Galerii Sztuki Ulicznej. Tężnia ma formę altany – ośmiokąta o szerokości około 9 metrów i wysokości do 8 metrów. Jest to specjalna konstrukcja wytwarzająca specyficzny mikroklimat, wskazany dla osób z chorobami dróg oddechowych i z obniżoną odpornością. Ma wspaniały...
Tężnia solankowa w Blachowni
W parku miejskim w Blachowni została zbudowana tężnia solankowa. Inwestycja została zrealizowana w ramach Blachowniańskiego Budżetu Obywatelskiego 2020. Tężnia solankowa jest obiektem leczniczym tzw. inhalatorium zewnętrznym. Zbudowana jest z drewna i gałęzi tarniny, po których spływa wytworzona solanka. Wytworzone warunki wokół tężni powodują uwolnienie aerozolu, który wdychany ma niezwykłe wartości lecznicze....
Tężnia solankowa w Brennej Leśnicy
Kompleks Brenna Leśnica tworzą: siłownia zewnętrzna, teżnia solankowa oraz plac zabaw. Wszystkie te atrakcje zachęcają do odwiedzenia urokliwej doliny Leśnicy. Miejsce to daje możliwość odpoczynku i wytchnienia od pędu codzienności, ale także pozwala wyszaleć się dzieciom i aktywnie spędzić czas dorosłym. Tężnia zasilana jest słynną solanką z Zabłocia na Śląsku Cieszyńskim,...
Tężnia solankowa w Chorzowie
Tężnia solankowa na Placu Hutników w Chorzowie. Oprócz budowy tężni zrewitalizowano też cały skwer znajdujący się wokół tęzni. Zakres inwestycji obejmował budowę głównej konstrukcji tężni z drewna modrzewiowego i świerku, ale też zagospodarowanie terenu w pobliżu. Stworzono promenadę i drogę rowerową, a także zamontowano widowiskowe oświetlenie i kurtynę wodną. Są...
Tężnia solankowa w Czeladzi
Korzystanie z tężni solankowych wskazane jest m.in. dla osób cierpiących na niedoczynność tarczycy, nieżyt górnych dróg oddechowych, zapalenie oskrzeli oraz zatok, a także alergie, szczególnie skórne. Nie jest z kolei wskazane tym, którzy mają wysokie stany gorączkowe, zmagają się z nowotworami czy też cierpią na nadczynność tarczycy. Korzystna atmosfera, aerozol,...
Tężnia solankowa w Czeladzi (Park Grabek)
Tężnia solankowa w Parku Grabek w Czeladzi....
Tężnia solankowa w Dębowcu
W centrum wsi znajduje się tężnia. Jest to drewniana budowla o okrągłym kształcie i wysokości 3,5 metra. Do niej ze specjalnego zbiornika tłoczna jest solanka, która spływa po gałązkach tarniny. Osoby chcące wdychać leczniczą mgiełkę mogą przebywać zarówno w środku budowli, jak i spacerować lub siedzieć na ławeczkach wokół niej....
Tężnia solankowa w Drogomyślu
Tężnia solankowa w Drogomyślu została umieszczona w centralnym punkcie Przyjaznego Skweru, powstałego w ramach środków z transgranicznego projektu "Aktywni na granicy”. To pierwsza mini tężnia solankowa w Gminie Strumień, dzięki czemu skwer stanie się również miejscem przyjaznym dla zdrowia. Można już w Drogomyślu pooddychać Solanką z Zabłocia o największej na świecie...
Tężnia solankowa w Gliwicach
Tężnia solankowa w lesie komunalnym przy ul. Chorzowskiej w Gliwicach. Do relaksu w jej pobliżu zachęcają wygodne ławki oraz drewniane leżaki. Obiekt jest w pełni dostępny dla osób niepełnosprawnych. Gliwicka tężnia, jak podkreśla wykonawca, jest jednym z najlepiej usytuowanych tego typu obiektów w kraju - jest oddalona od ruchliwych ulic i...
Tężnia solankowa w Jankowicach
Drewniana konstrukcja tężni wyposażona została w pompę, która równomiernie rozprowadza solankę, czyli wodę mineralną zawierającą dużą liczbę jonów sodowych, soli magnezowych oraz związków jodu i bromu. Powoduje to powstanie specyficznego mikroklimatu, który pomaga w leczeniu chorób układu oddechowego i przyczynia się do wzmocnienia odporności organizmu. Korzystanie z tężni w szczególności zalecane jest osobom mającym problemy z nawracającymi infekcjami układu oddechowego,...
Tężnia solankowa w Jasienicy
Tężnia solankowa w Jasienicy, zbudowana w kompleksie sportowo-rekreacyjnym Drzewiarza. Tężnia ma kształt regularnego sześcioboku, pośrodku stanęła kolumna z tarniny. To po niej będzie przepływać solanka, wytwarzając wokół obiektu korzystny mikroklimat, odpowiedni dla inhalacji. Wykorzystana zostanie solanka z Zabłocia z pobliskiej gminy Strumień. To jedna z najlepszych tego typu solanek na świecie,...
Tężnia solankowa w Jastrzębiu-Zdroju
Tężnię o wysokości 7 m zasila solanka sprowadzana z odwiertu Korona w Zabłociu. Obiekt stanowi część odbudowanego zielonego serca Jastrzębia-Zdroju. Tereny wokół tężni zorganizowano tak, aby zaspokajały potrzeby mieszkańców w każdym wieku. Dzięki temu powstały tutaj również m.in. doskonałe miejsca spacerowe, plac wodny dla dzieci oraz amfiteatr. Źródło: polska-org.pl...
Inhalatorium solankowe w Parku Zdrojowym w Jastrzębiu-Zdroju
Inhalatorium solankowe znajduje się w zabytkowym Parku Zdrojowym, tuż obok rzeźby Tańczącej Pary. Budynek jest rekonstrukcja nieistniejącego inhalatorium, które stało w tym miejscu przed wojną i służyło kuracjuszom odwiedzającym uzdrowisko. Zastosowana w inhalatorium oryginalna solanka z Zabłocia wydobywana jest od 1892 roku z odwiertu „Korona” w miejscowości uzdrowiskowej Zabłocie – Solanka...
Tężnia solankowa w Jaworzu
Na skraju Parku Zdrojowego, uruchomiona w 2014 r. Szeroka na 14 m tężnia jest nawiązaniem do czasów, gdy Jaworze posiadało status uzdrowiska (lata 1862-1907). Obecnie trwają starania, by Jaworze znów było Zdrojem, a tężnia to jeden z kroków w tym kierunku. Tężnia zasilana jest solą zabłocką, a czynna jest w okresie letnim od 8.00 do 20.00, a w zimowym – od 10.00...
Tężnia solankowa "GEOsfera" w Jaworznie
Tężnia solankowa na terenie GEOSfery w Jaworznie. Sama solanka pochodzi z Zabłocia (z okolic Strumienia w pobliżu Zalewu Goczałkowickiego) i posiada największą na świecie zawartość jodu, dochodzącą do 140 mg/litr. Od ponad 120 lat wydobywana jest z odwiertów „KORONA” i „TADEUSZ” w miejscowości Zabłocie, z głęboko położonych złóż leczniczych wód...
Tężnia solankowa w Parku Zadole w Katowicach
Tężnia solankowa Katowice znajduje się w miejskim parku Zadole, przy ul. Wczasowej, w Katowicach-Ligocie. Powstała jako projekt Budżetu Obywatelskiego 2017 Miasta Katowice i została uruchomiona w kwietniu 2019. Koszt całości budowy to 2.600.000 zł. Drewniana prostokątna budowla projektu pracowni Modulor Architekci ma 6,9 m wysokości, 37,5 m długości i 11,5 m szerokości....
Tężnia solankowa w Knurowie
Tężnia solankowa w Knurowie, w Parku Miejskim przy ul. Ułanów, uruchomiona została w 2019 r. Jej wnętrze ma długość 24 m, a wysokość 7 m, zasilana jest roztworem soli ciechocińskiej....
Tężnia solankowa w Lublińcu
Tężnia solankowa w Lublińcu uruchomiona na początku sierpnia 2020 roku przy rzece Lublinicy na terenie zielonym noszącym od niedawna nazwę Bulwaru Europejskiego....
Tężnia solankowa w Miasteczku Śląskim
Tężnia solankowa w Parku Rubina w Miasteczku Śląskim czynna jest codziennie w godz. 7:00-22:00. By ją włączyć, należy przytrzymać przez 1 sekundę przycisk, znajdujący się z boku obudowy. Zaleca się przebywanie minimum 1 metr od tężni - np. na pobliskich nowych ławeczkach. Tężnia solankowa to drewniana konstrukcja z drzew iglastych i...
Tężnia w Parku Bończyka w Mysłowicach
Tężnia solankowa w Parku Bończyka w Mysłowicach, postawiona w ramach Mysłowickiego Budżetu Obywatelskiego. W tężni pompowana jest solanka, która ścieka po cieniutkich gałązkach, np. brzozy lub tarniny, i rozbijając się na nich, tworzy leczniczy aerozol. Bogate w mikroelementy powietrze w pobliżu tężni działa zbawiennie na nasz układ oddechowy. Na takich inhalacjach...
Tężnia solankowa w Piekarach Śląskich - Brzozowicach
W Parku Trzech Bohaterów w Brzozowicach powstała tężnia solankowa. To pierwszy tego typu obiekt w Piekarach Śląskich, realizowany w ramach zeszłorocznego Budżetu Obywatelskiego. Jeżeli będzie cieszył się zainteresowaniem mieszkańców, w przyszłości mogą pojawić się kolejne tężnie. W ramach zadania budowy tężni solankowej powstało kompletne wyposażenie, zbiornik solanki, urządzenie zasilająco-sterownicze, altana, a...
Tężnia solankowa w Pietrowicach Wielkich
Tężnia solankowa w Pietrowicach Wielkich znajduje się w sąsiedztwie wieży widokowej przy kościele Świętego Krzyża. Tężnia ma kształt sześcioboku o średnicy ok. 7,5 m. Teren wokół będzie utwardzony. Pojawią się też ławki i stojaki na rowery....
Tężnia solankowa w Pyskowicach
Tężnia Solankowa została wybudowana w 2018 r. i jest konstrukcją budowlaną, wykonaną z drewna iglastego, która wyposażona jest w pompę rozprowadzającą solankę po specjalnie rozmieszczonych wiciach. Tak rozlokowana solanka podlega parowaniu, wytwarzając intensywny aerozol. Oryginalna Solanka z Zabłocia o największej na świecie zawartości jodu dochodzącej do 140 mg/litr wydobywana jest od...
Tężnia solankowa w Radlinie
ężnia solankowa w Radlinie – obiekt leczniczy w Radlinie, złożony z pawilonu drewnianego o wysokości 7 metrów i długości 21 metrów. Wybudowany w 2014 roku, zaprojektowany przez architekta Jerzego Stożka. Pierwszy tego typu obiekt w przemysłowej części Górnego Śląska. Umożliwia korzystanie z inhalacji aerozolem solankowym na świeżym powietrzu. W 2016 roku...
Inhalatorium solankowe w Rajczy
Inhalatorium solankowe w Rajczy zlokalizowane jest pomiędzy Żłobkiem „Maluszek”, a plebanią przy Sanktuarium Matki Bożej Kazimierzowskiej. Inwestycja powstała przy dofinansowaniu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju regionalnego w ramach Programu Współpracy Transgranicznej INTERREG V-A Polska-Słowacja 2014-2020 pod nazwą: „Wspólnie w Harmonii Przyrody, Ciała i Duszy”. Jak podano na specjalnych tablicach informacyjnych przy...
Tężnia solankowa w Rybniku
Tężnia solankowa w Rybniku, w dzielnicy Paruszowiec-Piaski. Tężnia ma kształt ażurowej rotundy, nakrytej dachem z kolistą nadbudówką. Jej serce stanowi konstrukcja z drewna i gałęzi tarniny, na które spływa solanka. Tężnia czynna jest w godzinach od 9.00 do 21.00. Źródło: slaskie.travel...
Tężnia solankowa w Rydułtowach
Tężnia solankowa w Rydułtowach przy stawie Machikowiec w pobliżu Rydułtowskiego Centrum Kultury. Tuż obok znajduje się wyremontowany zbiornik wodny razem z plażą i ścieżkami spacerowymi i ławkami wokół. W pobliżu stoi też budka z przekąskami i napojami. Solny mikroklimat wytwarzany w tym miejscu jest zbliżony do tego nad morzem. Spacer po...
Tężnia solankowa w Siemianowicach Śląskich
Tężnia solankowa w Siemianowicach usytuowana tuż za siłownią na wolnym powietrzu, na terenie kompleksu rekreacyjnego Rzęsa. Budowa tężni solankowej przy stawie Rzęsa była kolejnym projektem autorstwa Jerzego Namysło. Obiekt powstał w ramach Budżetu Obywatelskiego na rok 2017. Kwota na ten cel przeznaczona wynosiła ok 500 tys. zł i była współdzielona również...
Tężnia solankowa w Parku im. Jacka Kuronia w Sosnowcu
Tężnia solankowa w Park im. Jacka Kuronia w Sosnowcu obok stawu powstała w ramach złożonych przez mieszkańców projektów w Budżecie Obywatelskim. Budowa tężni kosztowała 970 tys. zł....
Tężnia solankowa w Parku Kępa w Sosnowcu
Tężnia w Parku Kępa w Sosnowcu została zbudowana w 2021 roku w ramach złożonych przez mieszkańców projektów w Budżecie Obywatelskim. Znajduje się w centralnej części Parku Kępa i kosztowała 460 tys. zł....
Tężnia solankowa w Soli
Źródła solankowe w miejscowości Sól znane są od bardzo dawna. Wspominał o nich w swojej „Chronografii albo Dziejopisie Żywieckim” Andrzej Komoniecki. Zapisy w Jego zacnym dziele sięgają wieku XV. Nie o historii mi napisać przyszło lecz o skarbie z ziemi – unikatowej solance z miejscowości Sól, położonej w zachodniej części...
Fontanna solankowa (tężnia) w Strumieniu
Fontanna solankowa znajduje się w strumieńskim parku. Wykorzystuje źródła solanki jodowo-bromowej z Zabłocia (odkryte w 1891 r.). Została uroczyście otwarta podczas "Staromiejskiej Wiosny" 6 czerwca 2009 r. Fontanna działa codziennie w godzinach od 8.00 do 22.00 (wieczorem jest podświetlona). Wstęp do parku jest całkowicie bezpłatnyW litrze zabłockiej solanki są 144 miligramy...
Tężnia solankowa w Tychach
Tężnia solankowa w Tychach, działa od roku 2018 w Rodzinnym Parku bł. Karoliny w Tychach (Park Południowy). Ma kształt podobny do budynku Urzędu Miasta Tychy (trzy skrzydła), o ścianach bocznych długości 69 m i wysokości - 6,7 m. Solanka do tężni dostarczana jest z Ustronia. Źródło: slaskie.travel...
Tężnia solankowa w Ustroniu
Ustrońska tężnia zlokalizowana jest w parku Kuracyjnym, tuż obok amfiteatru....
Fontanna solankowa (tężnia) w Ustroniu
Fontanna solankowa (tężnia) w Ustroniu znajduje się bezpośrednio przed pijalnią wód w Ustroniu. Z kilkunastu dysz tryska solanka o cennych właściwościach. Co ciekawe, tężnia solankowa nie przypomina dobrze Wam znanej tężni solankowej. gdyż ustrońska tężnia to fontanna! Turyści, kuracjusze oraz mieszkańcy miasta mogą wdychać cenne minerały poprzez spacer wokół fontanny, bądź...
Tężnia solankowa w Bełku
BełkTężnia solankowa w Będzinie
BędzinTężnia solankowa w Blachowni
BlachowniaTężnia solankowa w Brennej Leśnicy
BrennaTężnia solankowa w Chorzowie
ChorzówTężnia solankowa w Czeladzi
CzeladźTężnia solankowa w Czeladzi (Park Grabek)
CzeladźTężnia solankowa w Dębowcu
DębowiecTężnia solankowa w Drogomyślu
DrogomyślTężnia solankowa w Gliwicach
GliwiceTężnia solankowa w Jankowicach
JankowiceTężnia solankowa w Jasienicy
JasienicaTężnia solankowa w Jastrzębiu-Zdroju
Jastrzębie-ZdrójInhalatorium solankowe w Parku Zdrojowym w Jastrzębiu-Zdroju
Jastrzębie-ZdrójTężnia solankowa w Jaworzu
JaworzeTężnia solankowa "GEOsfera" w Jaworznie
JaworznoTężnia solankowa w Parku Zadole w Katowicach
KatowiceTężnia solankowa w Knurowie
KnurówTężnia solankowa w Lublińcu
LubliniecTężnia solankowa w Miasteczku Śląskim
Miasteczko ŚląskieTężnia w Parku Bończyka w Mysłowicach
MysłowiceTężnia solankowa w Piekarach Śląskich - Brzozowicach
Piekary ŚląskieTężnia solankowa w Pietrowicach Wielkich
Pietrowice WielkieTężnia solankowa w Pyskowicach
PyskowiceTężnia solankowa w Radlinie
RadlinInhalatorium solankowe w Rajczy
RajczaTężnia solankowa w Rybniku
RybnikTężnia solankowa w Rydułtowach
RydułtowyTężnia solankowa w Siemianowicach Śląskich
Siemianowice ŚląskieTężnia solankowa w Parku im. Jacka Kuronia w Sosnowcu
SosnowiecTężnia solankowa w Parku Kępa w Sosnowcu
SosnowiecTężnia solankowa w Soli
SólFontanna solankowa (tężnia) w Strumieniu
StrumieńTężnia solankowa w Tychach
TychyTężnia solankowa w Ustroniu
UstrońFontanna solankowa (tężnia) w Ustroniu
UstrońZachęcamy do korzystania z bezpłatnych tężni solankowych, których coraz więcej pojawia się w parkach i skwerach wielu miejscowości.
Poniżej polecane przez nas publikacje rozszerzające opisywaną w artykule tematykę:
Dokonując zakupu publikacji przez kliknięcie w powyższe linki, wspierasz rozwój serwisu Odtur.pl. Dzięki temu będziemy mogli tworzyć jeszcze więcej darmowych treści dla naszych czytelników. Dziękujemy!
