Drewniana cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach
A-1214 z dnia 6 czerwca 1984





















Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach – parafialna cerkiew greckokatolicka, zbudowana w 1653, znajdująca się w Owczarach. Obecnie pełni funkcję greckokatolickiej cerkwi parafialnej oraz kościoła filialnego parafii rzymskokatolickiej w Sękowej. To jedna z najstarszych cerkwi łemkowskich. W 2013 została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie.
Cerkiew znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa małopolskiego.
Architektura i wyposażenie
Cerkiew reprezentuje typ łemkowski, jest trójdzielna, z wieżą o konstrukcji słupowo-ramowej ponad przedsionkiem. Prezbiterium i nawa, po przebudowach, są równej szerokości. Kryte gontem dachy nad trzema częściami świątyni wieńczą hełmy z pseudolatarniami i krzyżami. Pierwotnie prostokątne okna znajdowały się jedynie w południowej ścianie cerkwi, gdyż część północną utożsamiano z siłami diabelskimi. Ze względu na konieczność ochrony przed wilgocią cerkiew wzniesiono na fundamencie z wykarczowanych pni drzewnych.
We wnętrzu znajduje się osiemnastowieczny ikonostas malowany na niebiesko, czerwono i złoto, dekorowany ażurowymi kolumnami z motywem liści winorośli. Ikony w ikonostasie wykonał artysta Jan Medycki, tworzący wizerunki świętych zarówno dla cerkwi, jak i dla kościołów, stąd znajdujące się w cerkwi w Owczarach ikony pozostają pod wyraźnym wpływem barokowej sztuki zachodniej, poza wizerunkami Matki Bożej i Chrystusa. Kilka wizerunków napisał natomiast anonimowy malarz wiejski. Poza ikonostasem cerkiew posiada również boczne ołtarze św. Mikołaja, Matki Bożej oraz Chrystusa. Ikona w tym ostatnim pochodzi z 1664 i pierwotnie znajdowała się w starszym ikonostasie w tej samej świątyni.
Wokół cerkwi
Teren cerkwi otoczony jest murem z kamienia łamanego z wejściami: od strony południowej w formie murowanej bramki i od zachodu przez zbudowaną z cegły masywną dzwonnicę bramną. Jest to budowla z około połowy XIX w., dwukondygnacyjna o tynkowanych i bielonych ścianach, nakryta blaszanym dachem namiotowym z baniastym hełmem zwieńczonym krzyżem.
Źródło: wikipedia.pl
Świątynia w Owczarach została wzniesiona w 1653. Była to druga taka budowla na tym miejscu – pierwsza uległa zniszczeniu pod wpływem grząskiego gruntu. W 1701 dokonano całkowitej przebudowy prezbiterium cerkwi, w 1783 dobudowano wieżę (prace wykonali majstrowie Dimitr Dekowekin i Teodor Rusinka), zaś w 1870 poszerzono przedsionek, by osiągnął równą szerokość z nawą. W 1938 wykonano we wnętrzu polichromię. Po Akcji „Wisła” cerkiew przejęła parafia rzymskokatolicka, adaptując ją na kościół, lecz zachowując wezwanie, jakie nosiła. Po powrocie części wysiedlonych do wsi po 1956 w budynku okazjonalnie były odprawiane również nabożeństwa greckokatolickie. W latach 1983-1985 dokonano gruntownego remontu całości, w tym przywrócono pokrycie dachu gontem. Renowację tę Ministerstwo Kultury i Sztuki nagrodziło specjalnym wyróżnieniem. W 1995 cerkiew otrzymała nagrodę Prix Europa Nostra dla najlepiej utrzymanego obiektu zabytkowego. Począwszy od 1998 świątynia jest wspólną siedzibą parafii rzymsko- i greckokatolickiej. W czerwcu 2013, po kilkuletnim staraniu Cerkiew została wpisana na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO wraz z 15 pozostałymi podobnymi obiektami w Polsce i na Ukrainie.
Źródło: wikipedia.pl
- Cerkwia jest otwarta do godziny 17;
- Msze odprawiane w niedzielę i święta o godz 8.30 greckokatolicka,a o 12.30 rzymskokatolicka;
- Zwiedzanie bez opłat, klucze w domu powyżej cerkwi po prawej stronie.
Inne obiekty znajdujące się w:
Beskid Niski
- Cerkiew Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Rozdzielu
- Drewniana cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Gładyszowie
- Drewniana cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach
- Drewniana cerkiew Opieki Matki Bożej w Wołowcu
- Drewniana cerkiew Opieki Matki Bożej w Zdyni
- Drewniana cerkiew prawosławna Opieki Matki Bożej w Bielance
- Drewniana cerkiew prawosławna pw. śś. Kosmy i Damiana w Bartnem
- Drewniana cerkiew prawosławna pw. św. Dymitra w Bodakach
- Drewniana cerkiew prawosławna pw. Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Szczawnem
- Drewniana cerkiew Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Olchowcu
- Drewniana cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Hańczowej
- Drewniana cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Komańczy
- Drewniana cerkiew pw. św. Archanioła Michała w Wysowej-Zdroju
- Drewniana cerkiew pw. św. Bazylego Wielkiego w Koniecznej
- Drewniana Cerkiew pw. św. Dymitra w Nowym Sączu
- Drewniana cerkiew pw. św. Łukasza Apostoła w Kunkowej
- Drewniana cerkiew pw. św. Łukasza Ewangelisty w Leszczynach
- Drewniana cerkiew pw. św. Paraskewy w Pętnej
- Drewniana cerkiew pw. św. Paraskewy w Uściu Gorlickim
- Drewniana cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Gładyszowie
- Drewniana cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Banicy
- Drewniana cerkiew śś. Kosmy i Damiana w Bartnem
- Drewniana cerkiew św. Dymitra w Śnietnicy
- Drewniana cerkiew św. Michała Archanioła w Przysłupie
- Drewniana cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy w Rzepedzi
- Drewniana cerkiew św. Paraskewy w Nowicy
- Drewniany kościół pw. Matki Boskiej Królowej Polski w Męcinie Wielkiej
- Drewniany kościół pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Bereście
- Drewniany kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Piorunce
- Drewniany kościół pw. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Brunarach
- Drewniany kościół pw. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Wysowej-Zdroju
- Drewniany kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Chyrowej
- Drewniany kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Szymbarku
- Drewniany kościół pw. Narodzenia NMP w Królowej Górnej
- Drewniany kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Krzywej
- Drewniany kościół pw. Niepokalanego Serca NMP w Czyrnej
- Drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Czarnej
- Drewniany kościół pw. śś. Kosmy i Damiana w Skwirtnem
- Drewniany kościół pw. śś. Kosmy i Damiana w Tyliczu
- Drewniany kościół pw. św Michała Archanioła w Świśtkowej Wielkiej
- Drewniany kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Boguszy
- Drewniany kościół pw. św. Dymitra w Bodakach
- Drewniany kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe w Kotani
- Drewniany kościół pw. św. Maksymiliana Kolbe w Krempnej
- Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Polanach
- Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Ropicy Górnej
- Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Ropie
- Drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła w Świątkowej Małej
- Drewniany kościół pw. św. Onufrego w Wisłoku Wielkim
- Drewniany kościół pw. św. Paraskewy i Matki Bożej Królowej w Kwiatoniu
- Drewniany kościół pw. św. Stanisława Biskupa Męczennika w Binczarowej
- Drewniany kościół pw. św. Wojciecha Biskupa w Kąclowej
- Drewniany kościół pw. św. Wojciecha w Szymbarku
- Drewniany kościół pw. Wszystkich Świętych w Ptaszkowe
- Jaworze (882 m n.p.m.)
- Jezioro Klimkowskie
- Lackowa (997 m n.p.m.)
- Magurski Park Narodowy
- Maślana Góra (753 m n.p.m.)
- Ośrodek Wczasowo-Leczniczy w Wapiennem
- Platforma widokowa w Komańczy
- Sądecki Park Etnograficzny
- Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
- Stara plebania w Grybowie
- Uzdrowisko Wapienne
- Uzdrowisko Wysowa-Zdrój
- Wątkowa (846 m n.p.m.)
- Wieża widokowa Ferdel
- Wieża widokowa na Cergowej
- Wieża widokowa na Grzywackiej Górze
- Wieża widokowa na Jaworzu
- Wieża widokowa na Łysuli w Dominikowicach
- Wodospad „Przy Młynie” w Iwli
- Zagroda Maziarska w Łosiu
- Zdrój Aleksandra w Wysowej-Zdroju
- Zdrój Józef I w Wysowej-Zdroju
- Zespół zabudowy wiejskiej (łemkowskiej) w Bartnem
Inne obiekty znajdujące się w:
Drewniane cerkwie w polskim i ukraińskim regionie Karpat
- Cerkiew Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu
- Drewniana cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach
- Drewniana cerkiew pw. św. Paraskewy w Radrużu
- Drewniana cerkiew św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku
- Drewniana cerkiew św. Michała Archanioła w Turzańsku
- Drewniany kościół pw. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Brunarach
- Drewniany kościół pw. św. Paraskewy i Matki Bożej Królowej w Kwiatoniu
- Drewniany kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Smolniku