Lubań (1225 m n.p.m.)
Lubań – najwyższy szczyt Pasma Lubania w południowo-wschodniej części Gorców. Duży, zalesiony masyw pocięty dolinami kilku potoków.
Lubań ma 2 wierzchołki, według mapy Geoportalu obydwa tej samej wysokości – 1211 m. Wierzchołek wschodni (Średni Groń) jest zarośnięty lasem i pozbawiony widoków, wierzchołek zachodni słynie z rozległych panoram, szczególnie efektowne widoki bywają wczesnym rankiem. Różne źródła podają różne wysokości: na mapach wysokość określona jest na 1211 m n.p.m., ale tablica informacyjna na szczycie Lubania podaje wysokość 1225 m, podobnie przewodnik Gorce podaje wysokość wyższego (wschodniego) szczytu na 1225 m, a niższego na 1211 m.
Pomiędzy dwoma wierzchołkami Lubania rozpościera się polana Wierch Lubania, dogodny punkt widokowy na Tatry, Pieniny i Beskidy, węzeł szlaków turystycznych. Potoki spływające z północnych stoków Lubania uchodzą do Ochotnicy, ze stoków południowych do Krośnicy lub Zbiornika Czorsztyńskiego. Od południowej strony Lubań sąsiaduje z dużo niższym Wdżarem (767 m), oddzielony od niego szerokim siodłem przełęczy Drzyślawa (650 m).
Źródło: wikipedia.pl
Już od 1860 kuracjusze ze Szczawnicy wyjeżdżali chłopskimi furkami pod szczyt Lubania. W 1912 wyznakowano pierwszy szlak turystyczny z Krościenka. Przy Samorodach w latach 1936–1939 Tatrzańskie Towarzystwo Narciarzy wybudowało schronisko turystyczne o około 100 miejscach noclegowych. Podczas II wojny światowej służyło głównie partyzantom i ukrywającej się przed Niemcami okolicznej ludności, był tu punkt etapowy i zaopatrzeniowy polskich partyzantów. W odwecie Niemcy 24 września 1944 r. spalili schronisko, przy okazji zabijając dwóch partyzantów. Kolejne schronisko zbudowane zostało przez PTTK w latach 1973–1974 na polanie Wyrobki, na południe od szczytu. Była to bacówka – mały obiekt przeznaczony dla turystyki kwalifikowanej. Spłonęła doszczętnie w styczniu 1978 r. Kamienne fundamenty i piwnice po obydwu tych schroniskach istnieją do dzisiaj.
W 2015 roku na szczycie zachodniego wierzchołka została wybudowana 22-metrowa wieża widokowa.
Źródło: wikipedia.pl