Polana Czoło Turbacza

Polana Czoło Turbacza to podszczytowa polana położona na zachodnim grzbiecie Czoła Turbacza w Gorcach, na terenie Gorczańskiego Parku Narodowego. To jedno z bardziej malowniczych miejsc w tej części Beskidów, znane z pięknych widoków, wiosennych dywanów krokusów i bogatej historii związanej z lokalnymi legendami.

Położenie i charakterystyka

Polana Czoło Turbacza znajduje się na wysokości od 1140 do 1258 m n.p.m. Dawniej miała powierzchnię ponad 10 hektarów i była miejscem wypasu owiec oraz koszenia siana. Po II wojnie światowej, gdy zaprzestano tradycyjnego użytkowania, rozpoczął się proces naturalnej sukcesji ekologicznej, w wyniku którego polana zaczęła stopniowo zarastać. Dziś jej znaczna część porośnięta jest młodym lasem świerkowym, choć wciąż można tu spotkać fragmenty otwartych łąk i rzadkie gatunki roślin.

Wśród nich warto wymienić jastrzębiec alpejski, pięciornik złoty oraz turzycę dwupienną – gatunek rzadko spotykany w Karpatach. Wiosną polana pokrywa się krokusami, tworząc fioletowy dywan przyciągający turystów i miłośników fotografii przyrodniczej.

Diabelski Kamień i tajemnicze napisy

Na południowej stronie Czoła Turbacza znajduje się skalna grzęda zlepieńców, znana jako Diabelski Kamień. To naturalny próg skalny o wysokości około 1,7 metra i długości 5 metrów, z wyrytym napisem o niejasnym pochodzeniu.

Interpretacje jego znaczenia są różne:

• Władysław Orkan w powieści „W roztokach” odczytał napis jako „Koldras Lacki” i połączył go z legendą o ukrytych skarbach.

• Kazimierz Sosnowski przypisał napis konfederatom barskim,

• natomiast W. Milewski – miejscowym zbójnikom.

W 2001 roku w Diabelski Kamień wmurowano tablicę pamiątkową poświęconą ratownikom GOPR, którzy zginęli podczas akcji ratunkowych w górach.

Roślinność i przyroda

Polana Czoło Turbacza stanowi ważne siedlisko dla wielu gatunków górskich roślin i owadów. Otwarte fragmenty łąk, zachowane dzięki ochronie Gorczańskiego Parku Narodowego, sprzyjają występowaniu roślinności łąkowej i borówczysk. To także doskonałe miejsce do obserwacji ptaków i drobnych ssaków typowych dla strefy regla górnego.

Widoki i panorama Gorców

Z Polany Czoło Turbacza rozciągają się jedne z najpiękniejszych panoram w Gorcach. Przy dobrej pogodzie widać stąd:

• Pasmo Babiogórskie,

• Beskid Wyspowy,

• Kudłoń i Mostownicę,

• Polanę Wzorową,

• Jaworzynę Kamienicką,

• oraz szczyt Turbacza ze schroniskiem PTTK.

Od wschodniej strony polana sąsiaduje z dużą Halą Turbacz. Na miejscu znajduje się tablica informacyjna Gorczańskiego Parku Narodowego z opisem szczytów widocznych na horyzoncie, co ułatwia rozpoznanie poszczególnych pasm i wzniesień.

Szlaki turystyczne prowadzące przez Polanę

Polana Czoło Turbacza to popularny punkt na trasie pieszych wędrówek. Prowadzą przez nią dwa główne szlaki turystyczne:

• Szlak niebieski: Hucisko (parking) – Suchy Groń – Średnie – Czoło Turbacza – Turbacz

  • Czas przejścia: ok. 2 godz. 30 min (w górę), 2 godz. (w dół)

  • Suma podejść: ok. 650 m

• Szlak zielony: Niedźwiedź – Orkanówka – Łąki – Turbaczyk – Spalone – Kopieniec – Czoło Turbacza – Turbacz