Ojcowski Park Narodowy

Proponowana trasa rowerowa po Ojcowskim Parku Narodowym przebiega wzdłuż Doliny Sąspowskiej i część Doliny Prądnika. Jest bardzo urozmaicona, będziemy poruszać się urokliwymi dolinami pośród malowniczych skał, potoków i źródeł. Oprócz ciągłego obcowania z naturą parku narodowego, wycieczkę możemy dodatkowo rozszerzyć o zwiedzanie atrakcji znajdujących się niejako po drodze, a są to: Zamek Ojców, Ekspozycja Przyrodnicza Ojcowskiego Parku Narodowego czy Osada Młynarska „Boroniówka”. Te jednak czynne są tylko w określonych godzinach, które warto sprawdzić przed udaniem się na wyprawę.

Dnem Doliny Sąspowskiej płynie potok Sąspówka, prawy dopływ Prądnika. Charakteryzuje się wyjątkowo czystą wodą (I klasa czystości). Potok zasilany jest licznymi źródłami, żyją tu pstrągi potokowe i bobry. Prawie całkowicie znajduje się w granicach niezwykle malowniczego Ojcowskiego Parku Narodowego. Na obszarze parku znajduje się środkowa i dolna część doliny, mająca długość ok. 5 km. Część ta jest prawie niezabudowana (jedynie w jej górnej części występują nieliczne budynki).

Dolina Prądnika rozpoczyna się w okolicach Sułoszowej, gdzie znajdują się źródła Prądnika i biegnie przez całą długość Ojcowskiego Parku Narodowego. Jest z rzadka zabudowana.

W Dolinie Sąspowskiej jak i w części Dolny Prądnika występuje bardzo słaby zasięg sieci komórkowej GSM/LTE, dlatego warto zabezpieczyć informacje potrzebne na wycieczce w wersji offline lub w postaci wydruku.

Charakterystyka trasy:

długość trasy: ok. 14,3 km;
czas: ok. 1,5 h (+ czas na zwiedzanie);
dostępność: 24/7;
rodzaj trasy: rowerowa;
trudność trasy: średnia;
rodzaj drogi: leśna/polna/asfaltowa;
wzniesienia: 182 m;
zejścia: 172 m;
dojazd samochodem: tak;
parking: bezpłatny;
opłaty za wstęp lub zwiedzanie: tak (zamek, ekspozycja OPN, osada młynarska);
toaleta na trasie: tak;
gastronomia na trasie: tak (liczne restauracje w Dolinie Prądnika);
miejsca na piknik lub odpoczynek: tak;
trasa dla wózków dziecięcych: nie;
trasa w słońcu i w cieniu;
polecany termin odwiedzenia: dowolny, warto unikać weekendów i świąt;
przydatne wyposażenie: wygodne (sportowe) obuwie.

Dojazd:

Wycieczkę sugerujemy rozpocząć na parkingu przy kościele pw. św. Katarzyny w Sąspowie. Jest to bezpłatna opcja, a w weekendy i święta pozwala uniknąć zatłoczenia na głównych parkingach w Ojcowskim Parku Narodowym tj. na parkingu „Złota Góra” oraz parkingu „Pod Zamkiem” w Ojcowie.

Dojazd komunikacją zbiorową z Krakowa do Sąspowa jest oczywiście możliwy, ale problemem pozostaje możliwość zabrania ze sobą do autokaru własnego roweru. Kursy realizowane są przez pojazdy niedostosowane do przewozu rowerów, a w miejscowości Sąspów obecnie nie funkcjonuje żadna wypożyczalnia jenośladów.

Przebieg trasy:

Kościół pw. św. Katarzyny w Sąspowie
Kościół św. Katarzyny w Sąspowie – zabytkowy, rzymskokatolicki kościół parafialny, znajdujący się w Sąspowie, w gminie Jerzmanowice-Przeginia, w powiecie krakowskim. Barokowy, murowany, jednonawowy kościół wybudowany został na skale wapiennej na stoku doliny w 1760 roku, w miejscu wcześniejszego drewnianego, wzmiankowanego w 1314 roku. Fundatorem był ks. Andrzej Gogulski. W połowie XVI...
Źródło w Sąspowie
Jeden z początkowych wypływów Sąspówki - potoku przepływającego Doliną Sąspowską. Jest to źródło rumoszowo-zwietrzelinowe położone w obrębie otuliny Ojcowskiego Parku Narodowego. Woda wypływa z warstwy wodonośnej, którą budują wapienie skaliste i płytowe malmu. Ujęcie obudowano w betonową konstrukcję z drzwiami; charakteryzuje się wydajnością rzędu 1-2l/s, temperaturą wynoszącą 10°C, mineralizacją ok....
Willa Koziarnia w Sąspowie
Jedyny zachowany na terenie gminy dwór ziemiański. Budynek o formie charakterystycznej dla okresu 20-lecia międzywojennego nawiązujący do tzw. "stylu dworkowego" i malowniczych rozwiązań "stylu narodowego". Budynek w rzucie zbliżonym do prostokąta, z ryzalitami od strony frontowej, zasadniczo parterowy z użytkowanym poddaszem i piętrem w części południowej (ryzality, facjata), o rozczłonkowane, malowniczej...
Jaskinia Koziarnia
Jaskinia Koziarnia położona jest na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, w Dolinie Sąspowskiej. Z centrum Ojcowa należy kierować się szlakiem niebieskim w kierunku do Bramy Krakowskiej, ale jeszcze przed Bramą Krakowską należy pójść w prawo żółtym szlakiem na Sąspów. Po przejściu ok. 3 km na szlaku napotkamy pokaźny dom, w którym...
Dolina Sąspowska
Dolina Sąspowska – prawe odgałęzienie Doliny Prądnika na Wyżynie Olkuskiej, prawie całkowicie znajdujące się w granicach Ojcowskiego Parku Narodowego. Jest to druga co do wielkości dolina tego parku, wyżłobiona w zboczach Góry Chełmowej i Złotej Góry. Na obszarze parku znajduje się środkowa i dolna część, mająca długość ok. 5 km....
Źródło Ruskie w Dolinie Sąspowskiej
Źródło Ruskie – źródło w Dolinie Sąspowskiej w Ojcowskim Parku Narodowym. Znajduje się na prawym brzegu Sąspówki w dużym rozszerzeniu dna górnej części doliny. Dawniej było tutaj osiedle Poręba. Pozostały po nim łąki i drewniany domek i pomieszczenie gospodarcze. Źródło wypływa w rumoszu skalnym u podnóża wzniesienia. Ma dużą wydajność –...
Przystanek "Ptaki" OPN w Dolinie Sąspowskiej
Wiata odpoczynkowa w Dolinie Sąspowskiej przy połaczeniu szlaku zielonego i żółtego....
Źródło Filipowskiego w Dolinie Sąspowskiej
Źródło Filipowskiego – źródło w Dolinie Sąspowskiej w Ojcowskim Parku Narodowym. Znajduje się na lewym brzegu Sąspówki w dużym rozszerzeniu dna górnej części doliny. Wypływa u podnóża Złotej Góry, tuż przy szlaku turystycznym. Wypływająca z niego woda krótkim potoczkiem wpływa do Sąspówki. Nazwę źródła nadano dla uczczenia ojcowskiego przewodnika Władysława...
Źródło Harcerza w Dolinie Sąspowskiej
Źródło Harcerza – źródło w Dolinie Sąspowskiej w Ojcowskim Parku Narodowym, w pobliżu wylotu wąwozu Jamki. Znajduje się na łące przy szlaku turystycznym w dolnej części doliny, na dużym i płaskim rozszerzeniu jakie dno doliny tworzy w tym miejscu. Nazwa źródła pochodzi od tego, że dawniej przez jakiś czas na...
Grób partyzanta AK w Dolinie Sąspowskiej (Ojców)
Grób nieznanego polskiego partyzanta, kpt. Wojska Polskiego, łącznika AK, więźnia obozu koncentracyjnego Auschwitz, w Dolinie Sąspowskiej na terenie Ojcowa. Został zastrzelony podczas II wojny światowej....
Ojcowski Park Narodowy
Ojcowski Park Narodowy (OPN) to najmniejszy park narodowy w Polsce (powierzchnia 21,46 km²), utworzony w 1956 roku. Nazywany czasem "polską Szwajcarią", gdyż zachwyca urokliwymi widokami, dolinami i formami skalnymi. Park obejmuje doliny dwu niewielkich potoków – Prądnika i Sąspówki, tworzących Dolinę Prądnika i Dolinę Sąspowską oraz przyległe fragmenty wierzchowiny jurajskiej. Ojcowski Park...
Zbiorowa mogiła rozstrzelanych Żydów w Dolinie Sąspowskiej
Zbiorowa mogiła rozstrzelanych Żydów (II Wojna Światowa - ok. 1943 r.) w Dolinie Sąspowskiej....
Grób Feliksa Wajcenauera w Dolinie Sąspowskiej (Ojców)
Grób Feliksa Wajcenauera w Dolinie Sąspowskiej na terenie Ojcowa, który został rozstrzelany przez Niemców w 1943 roku....
Jonaszówka
Jonaszówka, nazywana też Grubym Jankiem – skała na orograficznie prawym zboczu Doliny Prądnika na obszarze Ojcowskiego Parku Narodowego. Znajduje się u podnóży Chełmowej Góry w wylocie bocznej Doliny Sąspowskiej. Wraz ze znajdującą się po drugiej stronie tej doliny skałą Plażówki tworzy bramę skalną, słabo jednak rozpoznawalną, gdyż wylot Doliny Sąspowskiej...
Pstrągarnia w Ojcowie
W samym sercu Ojcowskiego Parku Narodowego, około 1 km od parkingu pod Zamkiem w Ojcowie przy punkcie widokowym Jonaszówka, na skrzyżowaniu szlaków do Groty Łokietka, Bramy Krakowskiej i Doliny Sąspowskiej znajdziemy Pstrąga Ojcowskiego. W ogródku grillowym serwowane są oryginalne Pstrąg Ojcowskie w wersji wędzonej lub grillowanej. Do dyspozycji Gości jest...
Dolina Prądnika
Dolina Prądnika – dolina rzeki Prądnik na obszarze Ojcowskiego Parku Narodowego oraz leżących na południe od niego obszarów rolniczych. PołożeniePołożona jest w województwie małopolskim na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Ma powierzchnię ok. 2146 ha, rozpoczyna się w okolicach Sułoszowej, gdzie znajdują się źródła Prądnika i biegnie przez całą długość...
Drewniana zabudowa uzdrowiskowa w Ojcowie
Zabudowa uzdrowiskowa pochodzi z okresu, gdy Ojców był znaną miejscowością letniskową i uzdrowiskową. Przebywali tutaj m.in. Franciszek Karpiński, Jan Ursyn Niemcewicz, Fryderyk Chopin czy Cyprian Kamil Norwid. W 1855 r. lekarz Lucjan Kowalski uruchomił pierwszy zakład wodoleczniczy pod nazwą „Sybilla, następnie za kolejnego właściciela wsi hr. Aleksandra Przeździeckiego powstał hotel „Pod Łokietkiem",...
Kapliczka Matki Bożej Smardzowickiej w Ojcowie
Kapliczkę w Ojcowie obok domu nr 20 ustawiono prawdopodobnie w 1922 roku jako wotum za szczęśliwy powrót z austriackiej niewoli. Jest to najpewniej najstarszy krzyż ze szrapneli w okolicy, później zaczęły pojawiać się kolejne. W małej wnęce ojcowskiej kapliczki jest umieszczona kopia obrazu Matki Boskiej Smardzowickiej. Krzyż powstał ze skorup i...
Willa „Bazar Warszawski” w Ojcowie
„Bazar Warszawski”, budynek stojący naprzeciwko Zawiszówek, został wzniesiony w stylu uzdrowiskowym pod koniec XIX w. Po pożarze (w 1978 r.) został odbudowany w latach1983–1986. W pomieszczeniach piwnicznych budynku działa restauracja „Piwnica pod Nietoperzem”, zapraszająca turystów na dania kuchni polskiej. Szczególnie polecanym daniem jest pstrąg źródlany przyrządzany na sześć sposobów. Latem przy...
Tablica Pamiątkowa Powstania Styczniowego w Ojcowie
Tablica umieszczona na dawnym hotelu "Pod Łokietkiem", na której widnieje napis: "Dom ten dawny Hotel pod Łokietkiem w Ojcowie był główną kwaterą oddziału powstańców roku 1863 dowodzonego przez pułkownika Apolinarego Kurowskiego. Stąd wyszli w ostatni bój. W 125 rocznicę powstania styczniowego 1863-1988. Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze." Nad napisem jest umieszczony wzór pieczęci ówczesnego rządu...
Ekspozycja Przyrodnicza Ojcowskiego Parku Narodowego
Zwiedzanie rozpoczyna się w sali projekcyjnej od pokazu dwóch filmów zrealizowanych w technologii 3D, z których jeden przedstawia tworzenie się doliny Prądnika od czasu górnej jury po czasy współczesne, a drugi pokazuje Ojcowski Park Narodowy. Po projekcji i oddaniu okularów polaryzacyjnych zwiedzający przechodzą do sal wystawowych, po których oprowadza lektor....
Dawny hotel "Pod Łokietkiem" w Ojcowie
Dom "pod Łokietkiem" powstał w 1860 roku na terenie dawnego Parku Zdrojowego (dziś Park Zamkowy) w wyniku rozpoczęcia w Ojcowie działalności uzdrowiskowej. W czasie powstania w 1863 roku hotel stał się główną kwaterą oddziału powstańców dowodzonego przez pułkownika Apolinarego Kurowskiego. Znajdowała się w nim kancelaria sztabowa, szpital oraz koszary. Od...
Tablica upamiętniająca Władysława Szafera w Ojcowie
Tablica upamiętniająca Władysława Szafera (1886-1970) w Ojcowie - inicjatora utworzenia Ojcowskiego Parku Narodowego....
Dawny hotel "Pod Kazimierzem" w Ojcowie
„Hotel Pod Kazimierzem”, stojący w centrum Parku Zamkowego, naprzeciw domu „Pod Łokietkiem”, został zbudowany około 1885 r. jako hotel uzdrowiskowy. Swoją funkcję pełnił do II wojny światowej. Po wojnie mieścił się w nim internat Technikum Leśnego, poczta i sklep. W latach 1994–1996 budynek został gruntownie wyremontowany i przeznaczony na Ośrodek Edukacyjno-Dydaktyczny...
Grób żołnierzy niemieckich w Ojcowie
Na terenie Parku Zamkowego w Ojcowie znajduje się grób żołnierzy niemieckich z okresu II wojny światowej. Mogiła jest bardzo zaniedbana. Na grobie stoi stary kamień z tabliczką informującą o pochowanych w tym miejscu żołnierzach niemieckich. Całość jest otoczona niskim drewnianym ogrodzeniem oraz porośnięta dziko rosnącymi roślinami. Źródło: polskaniezwykla.pl...
Park Zamkowy w Ojcowie
Park Zamkowy – park przy Zamku w Ojcowie. Znajduje się na Górze Zamkowej i częściowo także na płaskim dnie Doliny Prądnika. Założony został w latach 80. XIX wieku przez Jana Zawiszę, ówczesnego właściciela Ojcowa. Na jego terenie znajdowały się najważniejsze obiekty uzdrowiskowe i z założenia park miał służyć kuracjuszom. Nosił...
Pomnik ku czci partyzantów w Ojcowie
W ojcowskim parku zamkowym stoi pomnik poświęcony partyzantom Armii Krajowej. Podczas II wojny światowej żołnierze Armii Krajowej Inspektoratu "Maria" oraz Oddziału Dyspozycyjno-Wykonawczego "Skrzetuski" walczyli z okupantem niemieckim. 28 lutego 1944 roku, podczas obławy w Ojcowie, żołnierze zostali aresztowani i rozstrzelani. W 1995 roku, w 50. rocznicę zakończenia wojny, postawiono kamień...
Figura św. Jana Kantego w Ojcowie
W Ojcowskim Parku Zamkowym stoi kapliczka z rzeźbą św. Jana Kantego. Święty Kościoła katolickiego - Jan Kanty żył w latach 1390-1473. Figurę Kantego, stworzoną przez artystę Antoniego Toborowicza, ustawiono w 2010 roku. Pierwotnie w parku mieściła się rzeźba z XIX wieku, która w 1998 roku została skradziona. Źródło: polskaniewykla.pl...
Budynek "Na Postoju" w Ojcowie
W pobliżu zamku w Ojcowie, przy parkingu stoi zielony budynek zwany "Na Postoju". Dawniej obiekt pełnił funkcję poczekalni autobusowej. Drewniany budynek wzniesiono w 1930 roku. Ciekawostką jest drzewo, które w nim rośnie. Pień drzewa znajduje się wewnątrz budynku, a gałęzie wyrastają przez dach na zewnątrz. Obecnie w budynku mieści się...
Tablica poświęcona Adolfowi Dygasińskiemu w Ojcowie
W Dolinie Prądnika, w pobliżu Parku Zamkowego w Ojcowie, stoi wapienna skała. Skała została nazwana "Skałą Dygasińskiego", od nazwiska polskiego powieściopisarza Adolfa Dygasińskiego. Pisarz w swych utworach opisywał zabytki oraz piękno przyrody Ojcowa i Doliny Prądnika. Po jego śmierci na jednej ze skał, zwanej dzisiaj "Dygasówka", umieszczono tablicę pamiątkową poświęconą...
Figura Matki Boskiej pod zamkiem w Ojcowie
Figura Matki Boskiej pod zamkiem w Ojcowie z 1863 roku....
Zamek Ojców
Zamek w Ojcowie znajduje się na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego. Do zamku można dostać się z drogi wojewódzkiej nr 773 od strony Pieskowej Skały lub miejscowości Skała. Jadąc tą trasą trzeba kierować się na Ojców i wjechać do Ojcowskiego Parku Narodowego. Droga prowadzi pod sam zamek, gdzie znajduje się parking....
Kaplica "Na Wodzie" św. Józefa Robotnika w Ojcowie
Kaplica „Na Wodzie” – kaplica w miejscowości Ojców na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego, u podnóży skał zwanych Prałatkami. Jest zabytkowym drewnianym obiektem sakralnym pod wezwaniem świętego Józefa Robotnika. Wzniesiona została w 1901, w miejscu dawnych łazienek zdrojowych Goplana. Wzniesiono ją na betonowych fundamentach okrakiem nad dwoma brzegami potoku Prądnik. Jak głosi...
Wtórne źródło św. Jana w Ojcowie
Źródło św. Jana – źródło w Ojcowskim Parku Narodowym u wschodnich podnóży Złotej Góry w Ojcowie. Znajduje się na polanie Goplana, tuż przy potoku Prądnik i kaplicy „Na Wodzie” . Właściwie są 2 źródła św. Jana; pierwotne i wtórne. Pierwotne wypływa przy zakręcie w prawo drogi biegnącej obok kaplicy. W 1933...
Źródło św. Jana w Ojcowie
Źródło św. Jana – źródło w Ojcowskim Parku Narodowym u wschodnich podnóży Złotej Góry w Ojcowie. Znajduje się na polanie Goplana, tuż przy potoku Prądnik i kaplicy „Na Wodzie” . Właściwie są 2 źródła św. Jana; pierwotne i wtórne. Pierwotne wypływa przy zakręcie w prawo drogi biegnącej obok kaplicy. W 1933...
Mogiła braci Zdulskich w Ojcowie
Skromna mogiła, której zarys zaznaczono płotkiem wykonanym z cienkich pni brzozy. Brzozowy jest także krzyż. Mała tabliczka przykręcona do omszałego kamienia informuje: „Ś†P/Tu spoczywają bracia/ Władysław Zdulski lat 17/ Piotr Zdulski lat 7/ Pokój Ich Duszom/Zginęli tragicznie w Ojcowie – Zazamczu/ od wybuchu pocisku artyleryjskiego/ który uderzył w ich dom/ dnia 20...
Figurka Matki Boskiej z Lourdes w Ojcowie
W Ojcowskim Parku Narodowym występuje mnóstwo skał i skałek o przedziwnych kształtach i intrygujących nazwach. Pod jedną z nich, noszącą miano „Prałatki” zbudowano słynną Kaplice na Wodzie, ale w samym masywie skałki warto zobaczyć jeszcze jedną miejscową ciekawostkę. Na lewym brzegu Prądnika, pomiędzy wspomnianą kaplicą a zajazdem „ Zazamcze” zauważymy wydrążoną...
Drewniany młyn w Ojcowie
Młyn i tartak wodny (zabytek nr rejestr. V-114/8/58)....
Osada Młynarska "Boroniówka" w Ojcowie
Boroniówka w Grodzisku – położona jest u podnóża skał Cichych nad potokiem Prądni . Domniemane istnienie młyna w tym miejscu przypada na wiek XV. Istniejący dziś zespół z budynkami mieszkalnymi i gospodarczymi pochodzi z 1850 roku. Jest to najstarszy i najcenniejszy zespół młynarski w Dolinie Prądnika, a zarazem interesujący przykład...
Młyn Mosura w Woli Kalinowskiej
Istniejący do dziś obiekt powstał na początku XX wieku, zapewne w miejscu starszego zakładu tego typu. Przylega do niego współcześnie zmodernizowany dom mieszkalny. Urządzenia młyńskie (zachowane do dziś) napędzane były przez wodną turbinę. W obrębie młyńskiej zagrody zachowały się ponadto bardzo ciekawe zabudowania gospodarcze, liczące sobie ponad sto lat. Źródło: straznicyczasu.pl...

Opis trasy:

Wyprawę rozpoczynamy na parkingu pod zabytkowym kościołem pw. św. Katarzyny w Sąspowie z 1760 roku, przy którym znajduje się drewniana, wolnostojąca dzwonnica. Na bezpłatnym parkingu zostawiamy samochód i rowerami podążamy w dół żółtym szlakiem, aż do źródła w Sąspowie. Tutaj swój początek bierze potok Sąspówka, wzdłuż którego będziemy podążać, aż doprowadzi nas do Doliny Prądnika.

Ruszamy w drogę mijając z prawej strony remizę strażacką, zaś z lewej strony szkołę podstawową. Po przejechaniu 800 m asfaltową drogą skręcamy nieco w prawo w polną drogę. Poruszamy się już po terenie Ojcowskiego Parku Narodowego (OPN), do którego wstęp jest bezpłatny, jednak obowiązują tu pewne zasady, jak chociażby zakaz poruszania się po parku niewyznaczonymi do tego szlakami turystycznymi czy zakaz zbierania grzybów.

Po 500 m szlak doprowadzi nas do Willi Koziarnia, w której funkcjonuje Obserwatorium Sejsmologiczne utworzone w 1990 roku. Aparatura pomiarowa została zainstalowana wewnątrz Jaskini Koziarnia znajdującej się w lesie za budynkiem. Sygnał sejsmiczny przekazywany jest światłowodem do stacji sejsmicznej w budynku obserwatorium. W jaskini udostępnionej Instytutowi Geofizyki przez Dyrekcję OPN rozpoczyna się proces rejestracji trzęsień ziemi – z Kalifornii, Japonii, Chin, Turcji, Włoch, z każdego ogniska trzęsień na kuli ziemskiej. Do wylotu jaskini można podejść, lecz jest ona zabezpieczona kratą i możemy zobaczyć tylko główną komorę.

Podążamy dalej i po mniej więcej 900 m powinniśmy z prawej strony odnaleźć ścieżkę, która prowadzi do niewielkiego Źródła Ruskiego w Dolinie Sąspowskiej. Źródło nie jest oznakowane, a ścieżka do niego prowadząca często bywa zarośnięta. Po kolejnych 450 m z lewej strony dochodzi do doliny szlak zielony, a w miejscu tym postawiono wiatę odpoczynkową "Ptaki" OPN w Dolinie Sąspowskiej.

Jakieś 150 m od zmiany szlaku (szlak żółty) odnajdziemy Źródło Filipowskie, które wybija dokładnie na drodze. Z drugiej strony potoku wybija Źródło spod Graba, lecz nie prowadzi do niego żadna ścieżka, przez co jest zarośnięte i niedostępne.

Około 700 m od wspomnianych źródełek z lewej strony drogi zauważymy kolejne źródło - to Źródło Harcerza w Dolinie Sąspowskiej. Nazwa źródła pochodzi od tego, że dawniej przez jakiś czas na łące tej istniały obozy harcerskie. Źródło to chociaż znajduje się kilka metrów od szlaku bywa zarośnięte, przez co może być prawie niewidoczne.

Około 250 m dalej, zaraz przy ścieżce, zobaczymy grób partyzanta AK, pokonujemy kolejne 300 m i z lewej strony, nieco w głębi lasu, odnajdziemy zbiorową mogiłę Żydów rozstrzelanych w Dolinie Sąspowskiej ok. 1943 roku. Niecałe 200 m dalej żółtym szlakiem, również z lewej strony, powyżej drogi, w głębi lasu, znajduje się grób Feliksa Wajcenauera, również rozstrzelanego przez Niemców. Od tego miejsca dzieli nas zaledwie 250 m do końca Doliny Sąspowskiej.

W ten sposób docieramy do malowniczej Doliny Prądnika. Znajdujemy się w miejscu, gdzie potok Sąspówka dopływa do Prądnika. Nieopodal zobaczymy wzgórze Jonaszówka, które ma ok. 20 m wysokości. Skała znana jest przede wszystkim jako doskonały punkt widokowy. Z dna Doliny Prądnika prowadzi na jej szczyt ścieżka z poręczą. Na szczycie Jonaszówki znajduje się płaska platforma widokowa zabezpieczona barierkami i tablica z panoramą widokową, i jej opisem. Z platformy tej dobrze widać Dolinę Prądnika, Dolinę Sąspowską i Zamek w Ojcowie. U podnóża Jonaszówki znajdują się stawy hodowlane, gdzie funkcjonuje plenerowa pstrągarnia w Ojcowie, serwująca wędzonego i duszonego pstrąga.

W dalszą drogę udajemy się w górę Doliny Prądnika, trzymamy się oznakowań szlaków czerwonego/niebieskiego/żółtego/czarnego, które łącznie doprowadzą nas po 900 m do Zamku w Ojcowie. Po drodze będziemy mogli podziwiać piękno Doliny Prądnika oraz zabytkową, drewnianą zabudowę Ojcowa, która kiedyś pełniła funkcje uzdrowiskowe. Pochodzi ona z okresu, gdy Ojców był znaną miejscowością letniskową i uzdrowiskową. Przebywali tutaj m.in. Franciszek Karpiński, Jan Ursyn Niemcewicz, Fryderyk Chopin czy Cyprian Kamil Norwid. Powstał hotel „Pod Łokietkiem", zajazd „Wesele w Ojcowie” i łazienki nad Prądnikiem. W czasie powstania styczniowego spłonęło całe uzdrowisko – odbudową zajęli się kolejni właściciele. Jednym z bardziej charakterystycznych budynków jest willa „Bazar Warszawski”, budynek stojący naprzeciwko Zawiszówek, odbudowany w latach 1983–1986.

W pewnym momencie przy szlaku mijać będziemy kapliczkę Matki Bożej Smardzowickiej. Warto na nią zwrócić uwagę, gdyż krzyż na kapliczce powstał ze skorup i zapalników szrapneli (pocisków artyleryjskich, używanych do rażenia ludzi), zaś gloria wokół głowy Chrystusa jest wykonana z nabojów do karabinu typu Mosin. Przypomina ona o Wielkiej Wojnie na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

Dotarliśmy do centrum Ojcowa, gdzie zobaczymy dawny hotel "Pod Kazimierzem" oraz dawny hotel "Pod Łokietkiem", w którym dzisiaj znajduje się m.in. Ekspozycja Przyrodnicza Ojcowskiego Parku Narodowego. Wstęp na ekspozycję jest płatny, a zwiedzanie indywidualne możliwe po zebraniu min. 3 osób, w godzinach otwarcia obiektu. Zwiedzanie rozpoczyna się od pokazu dwóch filmów 3D, z których jeden przedstawia tworzenie się doliny Prądnika od czasu górnej jury po czasy współczesne, a drugi pokazuje Ojcowski Park Narodowy. Po projekcji i oddaniu okularów polaryzacyjnych zwiedzający przechodzą do sal wystawowych, po których oprowadza lektor. Obcokrajowcy mogą korzystać z audioprzewodników w językach: angielskim, hiszpańskim, niemieckim i rosyjskim.

Na elewacji budynku zobaczyć możemy tablicę upamiętniającą Władysława Szafera (pomysłodawcę utworzenia Ojcowskiego Parku Narodowego) oraz tablicę upamiętniającą Powstanie Styczniowe tj. fakt, że budynek ten był główną kwaterą oddziału powstańców roku 1863 dowodzonego przez pułkownika Apolinarego Kurowskiego.

Ruszamy dalej w kierunku Zamku w Ojcowie, gdzie możemy zwiedzić szereg obiektów, które znajdują się w tym miejscu. Przede wszystkim możemy odpocząć w parku zamkowym w Ojcowie, który założony został w latach 80. XIX wieku przez Jana Zawiszę, ówczesnego właściciela Ojcowa.

W parku znajdziemy m.in. pomnik ku czci partyzantów w Ojcowie (podczas obławy w Ojcowie dnia 28 lutego 1944 r. zostali aresztowani i rozstrzelani), figurę św. Jana Kantego w Ojcowie, grób żołnierzy niemieckich oraz tablicę poświęconą Adolfowi Dygasińskiemu. Przy parkingu pod zamkiem w Ojcowie zwraca uwagę charakterystyczny, zielony budynek zwany "Na Postoju". Dawniej obiekt pełnił funkcję poczekalni autobusowej. Drewniany budynek wzniesiono w 1930 roku. Ciekawostką jest drzewo, które w nim rośnie. Pień drzewa znajduje się wewnątrz budynku, a gałęzie wyrastają przez dach na zewnątrz.

Pora zwiedzić Zamek w Ojcowie. Na wzgórze zamkowe od tej strony parkingu „Pod Zamkiem” wchodzimy pieszo po licznych schodach, dlatego rower warto pozostawić na dole. Przy drodze wojewódzkiej nr 773 odnajdujemy kasę biletową i wchodzimy na teren zamku. Zanim dotrzemy do głównej bramy zamkowej, warto zwrócić uwagę na figurę Matki Bożej z 1863 r., która znajduje się pod murami z lewej strony.

Po przejściu przez bramę znajdujemy się na terenie zamku wybudowanego w systemie tzw. Orlich Gniazd na polecenie króla Kazimierza Wielkiego w II połowie XIV w. Tradycja głosi, że nazwa warowni, w swej pierwotnej formie brzmiąca Ociec, została nadana przez samego króla, na pamiątkę walki o tron krakowski jego ojca, Władysława Łokietka, który w okolicznych jaskiniach znajdował schronienie.

Na terenie zamku znajduje się małe muzeum z informacjami na temat dziejów zamku oraz makietą zamku w Ojcowie za czasów swojej świetności. Ponadto roztacza się stąd wspaniały widok na Dolinę Prądnika.

Po zwiedzeniu zamku wracamy do rowerów i ruszamy główną drogą trzymając się żółtego szlaku w kierunku Pieskowej Skały. Wkrótce dotrzemy do Kaplicy na Wodzie z 1901 roku, w miejscu dawnych łazienek zdrojowych Goplana. Wzniesiono ją na betonowych fundamentach okrakiem nad dwoma brzegami potoku Prądnik. Jak głosi legenda, niezwykłe usytuowanie obiektu wynikało z ominięcia w ten sposób carskiego zakazu budowania na ziemi ojcowskiej, zbudowano więc kaplicę na wodzie. Zaraz za kaplicą znajduje się wtórne źródło św. Jana, utworzone z części wody z ujęcia pierwotnego, które znajduje się na zakręcie z drugiej strony drogi i wykorzystywane jest jako ujęcie wody pitnej dla Ojcowa.

Nieopodal za zakrętem z prawej strony mijać będziemy mogiłę braci Zdulskich (zginęli od wybuchu pocisku artyleryjskiego, który uderzył w ich dom 20.11.1914 r.) oraz figurkę Matki Boskiej z Lourdes umieszczoną w szczelinie skalnej.

Jadąc dalej ul. Ojcowską trzymamy się oznaczeń szlaku żółtego, po ok. 500 m od kapliczki dotrzemy do starego, drewnianego młyna, który można zobaczyć tylko z zewnątrz. Jednakże za 400 metrów dotrzemy do Osady Młynarskiej „Boroniówka” w Ojcowie. Boroniówka to nie tylko działający młyn, który jak dawniej mieli ziarno na kamieniach i sieje pytlową mąkę , to również wprawiony po latach w ruch tartak wodny na jedną piłę. Wstęp na teren osady jest płatny, lecz ta czynna jest tylko okazjonalnie w wybrane soboty, niedziele i święta.

Za młynem „Boroniówka” odnajdujemy polną drogę w lewo (ul. Młyny), gdzie zmierza szlak niebieski i czerwony. Oba szlaki po chwili kierują nas ponownie w lewo, ale my na wprost możemy dostrzec drewniane zabudowania, które niegdyś znane były jako młyn Mosura w Ojcowie, a do dziś zachowały się tutaj urządzenia młyńskie napędzane przez wodną turbinę. Obiekt dostępny tylko z zewnątrz.

Wracamy do niebieskiego i czerwonego szlaku, który kieruje nas dalej w ul. Parkową. Biegnie tędy również niebieski szlak rowerowy, którego od teraz będziemy się trzymać. Przed nami dość stromy odcinek trasy prowadzący leśną drogą pod górę, w dodatku rozjeżdżoną przez traktory. Po przebyciu ok. 500 m piesze szlaki niebieski i czerwony skręcają w lewo, my jednak jedziemy prosto (ul. Rowerowa) zgodnie z niebieskim szlakiem rowerowym. Po 1,4 km skręcamy w lewo i docieramy po chwili do ul. Ojcowskiej. Skręcamy w prawo i jedziemy ok. 1,5 km, najpierw ul. Ojcowską, która zmieni za chwilę nazwę na ul. Kalinów. Cały czas towarzyszą nam oznakowania trasy rowerowej. Za przystankiem autobusowym opuszczamy oznaczenia rowerowe i skręcamy w wąską uliczkę obok ujęcia wody pitnej. Przebiega tędy pieszy szlak żółty, który doprowadzi nas po ok. 1,3 km do parkingu pod kościołem w Sąspowie, gdzie zostawiliśmy samochód.

Mapa interaktywna z atrakcjami dostępnymi na trasie:

Źródło Ruskie w Dolinie Sąspowskiej

Ojcowski Park Narodowy - Dolina Sąspowska i Dolina Prądnika (rowerem)

Charakterystyka trasy:

Dojazd:

Przebieg trasy:

Kościół pw. św. Katarzyny w Sąspowie

Źródło w Sąspowie

Willa Koziarnia w Sąspowie

Jaskinia Koziarnia

Dolina Sąspowska

Źródło Ruskie w Dolinie Sąspowskiej

Przystanek "Ptaki" OPN w Dolinie Sąspowskiej

Źródło Filipowskiego w Dolinie Sąspowskiej

Źródło Harcerza w Dolinie Sąspowskiej

Grób partyzanta AK w Dolinie Sąspowskiej (Ojców)

Zbiorowa mogiła rozstrzelanych Żydów w Dolinie Sąspowskiej

Grób Feliksa Wajcenauera w Dolinie Sąspowskiej (Ojców)

Jonaszówka

Pstrągarnia w Ojcowie

Dolina Prądnika

Drewniana zabudowa uzdrowiskowa w Ojcowie

Kapliczka Matki Bożej Smardzowickiej w Ojcowie

Willa „Bazar Warszawski” w Ojcowie

Tablica Pamiątkowa Powstania Styczniowego w Ojcowie

Ekspozycja Przyrodnicza Ojcowskiego Parku Narodowego

Dawny hotel "Pod Łokietkiem" w Ojcowie

Tablica upamiętniająca Władysława Szafera w Ojcowie

Dawny hotel "Pod Kazimierzem" w Ojcowie

Grób żołnierzy niemieckich w Ojcowie

Park Zamkowy w Ojcowie

Pomnik ku czci partyzantów w Ojcowie

Figura św. Jana Kantego w Ojcowie

Budynek "Na Postoju" w Ojcowie

Tablica poświęcona Adolfowi Dygasińskiemu w Ojcowie

Figura Matki Boskiej pod zamkiem w Ojcowie

Zamek Ojców

Kaplica "Na Wodzie" św. Józefa Robotnika w Ojcowie

Wtórne źródło św. Jana w Ojcowie

Źródło św. Jana w Ojcowie

Mogiła braci Zdulskich w Ojcowie

Figurka Matki Boskiej z Lourdes w Ojcowie

Drewniany młyn w Ojcowie

Osada Młynarska "Boroniówka" w Ojcowie

Młyn Mosura w Woli Kalinowskiej

Opis trasy:

Mapa interaktywna z atrakcjami dostępnymi na trasie:

Kościół pw. św. Katarzyny w Sąspowie

Źródło w Sąspowie

Willa Koziarnia w Sąspowie

Jaskinia Koziarnia

Dolina Sąspowska

Źródło Ruskie w Dolinie Sąspowskiej

Przystanek "Ptaki" OPN w Dolinie Sąspowskiej

Źródło Filipowskiego w Dolinie Sąspowskiej

Źródło Harcerza w Dolinie Sąspowskiej

Grób partyzanta AK w Dolinie Sąspowskiej (Ojców)