Dolina Roztoki

Dolina Roztoki – dolina w Tatrach Wysokich będąca odgałęzieniem Doliny Białki. Jej górną częścią jest Dolina Pięciu Stawów Polskich.

Topografia
Jest to wąska i głęboko wcięta dolina odgałęziająca się od Doliny Białki na wysokości około 1570 m naprzeciwko Polany Białej Wody. Ma długość ok. 4,4 km i powierzchnię ok. 7,0 km², razem z Doliną Pięciu Stawów Polskich długość wynosi ok. 7,5 km, a powierzchnia 13,5 km². Dolina Roztoki wraz ze swoją górną częścią (Dolina Pięciu Stawów) jest doliną walną sięgającą po grań główną Tatr na odcinku Świnica – Szpiglasowy Wierch.

Dolinę Roztoki od Doliny Pięciu Stawów oddziela próg ściany stawiarskiej (ok. 1550-1570 m n.p.m.). We wschodniej części tego progu są dwa kopulaste wzniesienia Wyżnia Kopa i Niżnia Kopa. Spomiędzy nich do Doliny Roztoki opada Litworowy Żleb. Lewe zbocza doliny tworzy wschodnia grań Świnicy na odcinku od Koziego Wierchu po północno-wschodnią grań Wołoszyna, prawe grań Opalonego Wierchu. Oprócz Doliny Pięciu Stawów Dolina Roztoki ma jeszcze dwa odgałęzienia: Dolinkę Buczynową i Świstówkę Roztocką – obydwie są tzw. dolinami zawieszonymi, od głównej doliny odcięte są wysokimi progami skalnymi.

Opis doliny
U-kształtna Dolina Roztoki wraz ze swoimi dolinami zawieszonymi to klasyczne dzieło lodowca. Powstała wzdłuż przebiegu wielkiej dyslokacji tektonicznej), a Dolina Pięciu Stawów znajduje się na skrzyżowaniu kilku takich dyslokacji. Głównym ciekiem wodnym jest potok Roztoka – dopływ Białki wypływający z Wielkiego Stawu Polskiego. W odległości ok. 120 m od tego stawu potok tworzy najwyższy polski wodospad, Siklawę. Na potoku tym znajduje się jeszcze kilka mniejszych wodospadów zwanych Wodogrzmotami Mickiewicza, położonymi ok. 1 km od ujścia Roztoki do Białki.

Krajobraz samej Doliny Roztoki różni się od widoków w Dolinie Pięciu Stawów. Do wysokości ok. 1370 m n.p.m. rośnie las świerkowy, który wyżej przechodzi w bór limbowy poprzetykany modrzewiem. Jest to jeden z najlepiej zachowanych w Tatrach naturalnych lasów, wiek wielu świerków przekracza 300 lat, a niektórych nawet 400 lat. Zbocza ciągnących się wzdłuż doliny grzbietów przecinają liczne żleby, z których wiosną schodzą lawiny aż do dna doliny. W żlebach i poniżej nich znajdują się osypiska piargów. Lasy poszarpane są pasami lawinisk i poprzecinane widocznymi urwiskami skalnymi. Latem zbocza gór zdobią gęste oploty kosodrzewiny, wśród której rośnie rzadki w Polsce jarząb nieszpułkowy. Stwierdzono też występowania gnidosza Hacqueta – rośliny w Polsce występującej tylko w Tatrach i to na nielicznych stanowiskach. Dno doliny pokrywa miejscami kosodrzewina poprzetykana jarzębiną i barwnymi plamami kwitnących roślin. Potok już na wysokości polany Nowa Roztoka (znajduje się na niej szałas) płynie kaskadami ze średnim spadkiem 110 m/km. Jest to teren ścisłego rezerwatu przyrody, ostoja jeleni, kozic i niedźwiedzi..

W dolinie znajdują się trzy niewielkie jaskinie: Dziura nad Roztoką, Dziura nad Nową Roztoką i Gowoniowa Nyża.

Na przełęczy, przy żlebie, zainstalowano urządzenie wyciągowe łączące ją z drogą w Dolinie Roztoki. Wyciąg ułatwia zaopatrzenie schroniska PTTK w Dolinie Pięciu Stawów Polskich.

Źródło: wikipedia.pl