Mnich (2068 m n.p.m.)

Pierwszego wejścia na szczyt dokonali dwudziestoletni Jan Gwalbert Pawlikowski i przewodnik Maciej Sieczka w roku 1879 lub 1880. Nie wiemy, jaką drogą tego dokonali. Wiadomo tylko, że posiadali 15 metrów konopnej liny, a całą drogę pokonali boso, zostawiając obuwie pod ścianą. Data ta jest niekiedy uznawana za dzień narodzin polskiego taternictwa, chociaż w tamtych czasach wyczyn ten nie znalazł uznania ani wśród taterników ani wśród szerszej opinii publicznej. Siedem lat później szczyt zdobył Karol Potkański.

Pierwszą kobietą na Mnichu była w 1902 r. warszawianka Wanda Herse, prowadzona przez najwybitniejszego w tych czasach przewodnika Klimka Bachledę, wyposażonego w 12-metrowy sznur strażacki. Pierwsze zimowe wejście należy do Henryka Bednarskiego, Jerzego Cybulskiego, Walerego Goetla, Józefa Lesieckiego, Leona Lorii i Stanisława Zdyba i miało miejsce 6 marca 1910 r. Początkowo szczyt zdobywano od zachodu, przez wielką podszczytową płytę skalną. Dopiero w 1908 r. Roman Kordys i Gyula Komarnicki pokonali ścianę północno-zachodnią (obecnie uznawaną za klasyczną).

Najtrudniejsza jest droga biegnąca ścianą północno-wschodnią, zwaną również wschodnią, widoczną najlepiej od strony Morskiego Oka. Po raz pierwszy (z obejściem niektórych trudnych miejsc) pokonali ją w 1942 Czesław Łapiński i Kazimierz Paszucha przy użyciu techniki sztucznych ułatwień. Droga ta w całości (m.in. z trudnym wariantem R) została pokonana przy użyciu nitowania (wiercenia w ścianie dodatkowych otworów i osadzania w nich metalowych nitów) w 1955 roku przez Jana Długosza i Andrzeja Pietscha. Jej przejście klasyczne przez Piotra Dawidowicza i Michała Waydę miało miejsce dopiero w 1991 roku. Na początku XXI wieku poprowadzono na Mnichu kolejne, jeszcze trudniejsze drogi, a w 2018 roku miało miejsce przejście solo bez asekuracji całej ściany północno-wschodniej od podstawy do wierzchołka, dokonane przez Mariusza Biedrzyckiego. Choć początkowo Mnicha uważano za szczyt niedostępny, później za jeden z najtrudniej w Tatrach dostępnych, dziś wśród taterników należy do najpopularniejszych celów wspinaczkowych. Kilka z łatwiejszych dróg (Przez płytę, Klasyczna, Orłowskiego) często pełni funkcję dróg kursowych.

Źródło: wikipedia.pl

Mnich w kulturze
Zarys góry jest symbolem umieszczonym na odznakach przewodników tatrzańskich. Sylwetka tego szczytu jest charakterystycznym elementem panoramy Tatr Wysokich. Kształtem przypomina postać siedzącego mnicha w kapturze. Z górą tą wiążą się ludowe podania o wędrującym po Tatrach mnichu.

Podczas II wojny światowej, w 1941 roku, hitlerowcy umieścili na widocznej znad Morskiego Oka ścianie Mnicha drewnianą swastykę. Polscy taternicy, Czesław Łapiński i Kazimierz Paszucha, nocą obluzowali mocowanie. Podczas wichury znak mający świadczyć o panowaniu Niemców nad Tatrami spadł.