Galeria widokowa na Gołoborzu
Galeria widokowa na Gołoborzu to jeden z najbardziej rozpoznawalnych punktów turystycznych Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Znajduje się na Łysej Górze (595 m n.p.m.), znanej również jako Łysiec lub Święty Krzyż. To właśnie tutaj można podziwiać niezwykłe gołoborze, czyli kamienne rumowisko będące symbolem Gór Świętokrzyskich. Miejsce to zachwyca nie tylko widokami, ale i historią sięgającą czasów pogańskich.
Gołoborze – naturalny symbol Gór Świętokrzyskich
Gołoborze na Łysej Górze to jedna z wizytówek regionu świętokrzyskiego. Tworzą je potężne zwały skalne, głównie z piaskowców kambryjskich, które powstały w wyniku wietrzenia i erozji. To unikalne zjawisko przyrodnicze ma nie tylko znaczenie geologiczne, ale także kulturowe – przez wieki było owiane legendami o sabatach czarownic i dawnych wierzeniach pogańskich.
W bezpośrednim sąsiedztwie gołoborza znajduje się pogański wał kultowy z VII–XI wieku, będący jednym z najstarszych obiektów archeologicznych w Polsce. To pozostałość po dawnych miejscach kultu Słowian, co czyni ten teren wyjątkowym w skali kraju.
Architektura
Galeria widokowa została zaprojektowana tak, by w pełni wkomponować się w naturalny krajobraz Łysej Góry. Wykonana z drewna i stali, posiada solidne barierki oraz antypoślizgową nawierzchnię. Z platformy roztacza się malowniczy widok na kamienne rumowisko gołoborza i okoliczne pasma Gór Świętokrzyskich.
Dzięki przemyślanej konstrukcji turyści mogą bezpiecznie obserwować przyrodę, nie naruszając naturalnych procesów zachodzących w ekosystemie. Galeria pełni także funkcję edukacyjną – umieszczono przy niej tablice informacyjne opisujące geologię, florę i faunę regionu.
W przeszłości turyści schodzili bezpośrednio po luźnych głazach do punktu widokowego. Było to rozwiązanie niebezpieczne i szkodliwe dla delikatnego ekosystemu gołoborza. Ruch turystyczny prowadził do niszczenia roślin i siedlisk zwierząt oraz degradacji fragmentu wału kultowego.
W 2003 roku, z inicjatywy Świętokrzyskiego Parku Narodowego, podjęto decyzję o ochronie i rewitalizacji tego miejsca. Projekt „Ochrona i odtworzenie zniszczonego ekosystemu gołoborza na Łyścu”, autorstwa dr inż. arch. Mirosława Holewińskiego, zakładał stworzenie bezpiecznej, drewnianej galerii widokowej, która umożliwi turystom podziwianie krajobrazu bez ingerencji w przyrodę.
Opłata pobierana jest za wstęp na Galerię Widokową na Gołoborzu na Łysej Górze.
Bilety można zakupić na kilka sposobów:
- online: https://swpn.gov.pl/kup-bilet
- stacjonarnie
a) przy wejściu do ŚPN w Nowej Słupi;
b) przy wejściu do ŚPN w Świętej Katarzynie;
c) przy wejściu do Galerii widokowej na gołoborzu na Łysej Górze;
d) w kasie Dyrekcji ŚPN w Bodzentynie.
Dojście do galerii możliwe jest szlakiem niebieskim, prowadzącym z Huty Szklanej na Święty Krzyż. Trasa jest stosunkowo łatwa, a widoki wynagradzają każdy krok. To miejsce chętnie odwiedzane przez rodziny z dziećmi, miłośników przyrody oraz fotografów krajobrazu.
Z galerii można podziwiać zarówno panoramę Gór Świętokrzyskich, jak i sam klasztor na Świętym Krzyżu – jedno z najstarszych sanktuariów w Polsce.
Inne obiekty znajdujące się w:
Świętokrzyski Park Narodowy
- Bazylika Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu
- Centrum Kulturowo–Archeologiczne w Nowej Słupi
- Cmentarz jeńców radzieckich na Świętym Krzyżu
- Droga Przewodników Świętokrzyskich
- Dymarki Świętokrzyskie
- Dyrekcja Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Galeria widokowa na Gołoborzu
- Góra Chełmowa (351 m n.p.m.)
- Grota Matki Bożej na Świętym Krzyżu
- Kaplica i źródełko św. Franciszka w Świętej Katarzynie
- Kapliczka św. Mikołaja w Kakoninie
- Łysa Góra (594 m n.p.m.)
- Łysica (613,31 m n.p.m.)
- Muzeum Przyrodnicze Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego w Nowej Słupi
- Opactwo na Świętym Krzyżu
- Parking Klasztorny
- Parking Święty Krzyż
- Parking w Nowej Słupi
- Szlak Czarny Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Szlak Czerwony Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Szlak Niebieski II Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Szlak Niebieski Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Szlak Zielony Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Szlak Żółty Świętokrzyskiego Parku Narodowego
- Zagroda chłopska w Kakoninie
