Bazylika na Świętym Krzyżu

Nr w rejestrze zabytków:
A.440/1-4 z 24.03.1947 i z 23.06.1967
Aktualna funkcja: Kościoł pw. Trójcy Świętej na Świętym Krzyżu
Data powstania obiektu: XII w.

Bazylika mniejsza pw. Trójcy Świętej i sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego – sanktuarium znajdujące się na Świętym Krzyżu (Łysej Górze) w Górach Świętokrzyskich, na terenie diecezji sandomierskiej w granicach administracyjnych Nowej Słupi. Najstarsze polskie sanktuarium, miejsce szczególnego kultu w wieku XV.

Architektura

  • Kościół - Obecna późnobarokowa świątynia została zbudowana w latach 1781-1789 wg projektu Józefa Karsznickiego w miejscu dwóch wcześniejszych kościołów. W 1914 roku Austriacy zburzyli wieżę, którą zrekonstruowano w 2014 roku. W niszach znajdują się rzeźby z XVII wieku, pochodzące prawdopodobnie z wcześniejszego kościoła. Wnętrze kościoła ma charakter klasycystyczny.
  • Kaplica Oleśnickich (zwana także Kaplicą Relikwii Krzyża Świętego) z lat 1614-1620 z funduszy Mikołaja Oleśnickiego (więcej: Kaplica Oleśnickich). Znajdują się w niej od 1723 roku relikwie Krzyża Świętego.
    - ołtarz główny w stylu klasycystycznym z obrazem św. Trójcy pędzla Franciszka Smuglewicza (1745-1807)
    - obrazy Franciszka Smuglewicza (św. Józefa, św. Emeryka, św. Scholastyka ze św. Benedyktem).
    - płyta nagrobna sekretarza królewskiego i opata Michała Maliszewskiego
    - portal z marmuru
    - stalle z XVIII w.
    - zakrystia ze sklepieniem kolebkowo-krzyżowym i polichromią ze scenami z życia św. Benedykta. Meble w niej są intarsjowane i zostały ufundowane przez opata Karskiego w 1777 roku.
  • Krużganek klasztorny z XV wieku w stylu gotyckim, ozdobiony orłami jagiellońskimi oraz litewską Pogonią i herbem Dębno na zwornikach. Południowym ramieniem biegnie fragment muru romańskiego z XII wieku, będący pozostałością z dawnego kościoła.
  • Furta klasztorna z 1643 r. w stylu barokowym
  • Brama wschodnia w stylu barokowym z XVII wieku, pokryta blachą w 1976 r.
  • Probostwo szpitalne z XVIII w.

Odpusty
W sanktuarium obchodzi się uroczyście dwa odpusty:

  • odpust Podwyższenia Krzyża Świętego (14 września)
  • odpust Najdroższej Krwi Pana Jezusa (pierwsza niedziela lipca).

Zabytkowy zespół
Zespół klasztorny benedyktynów, obecnie oblatów, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.440/1-4 z 24.03.1947 i z 23.06.1967):

  • kościół pw. Świętego Krzyża z III ćw. XII w., przebudowany w latach 1781–1789 i początku XIX w.,
  • klasztor z XV w., przebudowany w XVII i XX w.,
  • dzwonnica z końca XVIII w.,
  • brama wschodnia z końca XVIII w.,
  • teren wzgórza i prehistoryczne wały kamienne.

Źródło: wikipedia.pl

Zaktualizowano 5 miesięcy temu

Inne obiekty znajdujące się w:
Pobenedyktyński zespół klasztorny oraz przedchrześcijańskie obwałowania kamienne na Łysej Górze

Dane teleadresowe

Święty Krzyż 1
26-004 Nowa Słupia
place
50.859149, 21.052990Skopiowano do schowka
N50º51'32.936", E21º3'10.764"Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Toaleta
Miejsce/obiekt posiadające na swym terenie bezpłatną lub płatną toaletę.
Możliwość zwiedzania
Miejsce/obiekt, który jest udostępniany do zwiedzania.
Ogólnodostępny
Obiekt ogólnodostępny dla wszystkich w określonych dniach i godzinach. (np. instytucja publiczna lub kościół czynne w określonych godzinach).
Wstęp bezpłatny
Kościół rzymskokatolicki

Inne w kategorii: Sakralne To najbliższe atrakcje w tej samej kategorii.

Najbliższe atrakcje W najbliższej okolicy znajduje się wiele ciekawych atrakcji. Oto niektóre z nich.

Powiązane artykuły W tych artykułach wspomnieliśmy o aktualnie oglądanej przez Ciebie atrakcji

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.